Chào anh Linh, cảm ơn anh đã gửi câu hỏi đến chuyên mục Hỏi – Đáp của Hệ thống Y tế Thu Cúc TCI. Với câu hỏi của anh, chúng tôi xin phép được trả lời như sau:
Xét nghiệm tầm soát ung thư hay còn gọi là xét nghiệm dấu ấn ung thư/chất chỉ điểm ung thư.
Các dấu ấn ung thư hay chất chỉ điểm khối u là dấu ấn sinh học được phát hiện trong máu, nước tiểu và mô, được dùng để đánh giá sự có mặt của một hay nhiều loại ung thư. Có rất nhiều loại chất chỉ điểm khối u khác nhau, mỗi loại đại diện cho một quá trình bệnh lý nhất định và được sử dụng để phát hiện ung thư. Định lượng các dấu ấn ung thư có thể giúp phát hiện ung thư, biết sự hình thành, phát triển hoặc đáp ứng với điều trị của một khối u ác tính.
Tuy nhiên, hiện nay có hàng trăm loại ung thư khác nhau và tầm soát ung thư không hề đơn giản. Mỗi loại ung thư sẽ phù hợp với những phương pháp tầm soát khác nhau và trong nhiều trường hợp cần kết hợp áp dụng nhiều phương pháp tầm soát. Nếu chỉ dựa vào xét nghiệm máu thì chưa thể đưa ra kết luận cuối cùng hoặc có thể dẫn tới chẩn đoán bệnh không chính xác. Bởi vì các dấu ấn ung thư không chỉ đặc trưng riêng của ung thư, vì tế bào bình thường có thể sản xuất, bài tiết các loại dấu ấn ung thư và cũng có nhiều nguyên nhân khác gây tăng các dấu ấn ung thư (dương tính giả) vì vậy rất cần thăm khám và tư vấn của các bác sĩ chuyên khoa.
Vậy nên, khi tầm soát ung thư, các bác sĩ thường khuyến nghị kết hợp xét nghiệm dấu ấn ung thư với các phương pháp tầm soát ung thư chuyên sâu khác như chụp MRI, chụp CT, nội soi dạ dày đại tràng, sinh thiết,… Sau khi tổng hợp tất cả kết quả, các bác sĩ mới đưa ra chẩn đoán cuối cùng.
Nhìn chung, không thể phủ nhận vai trò của các chỉ số xét nghiệm máu tầm soát ung thư, tuy nhiên, để tầm soát ung thư hiệu quả vẫn nên kết hợp nhiều phương pháp chuyên sâu khác.
Trên đây là câu trả lời cho câu hỏi của anh Linh, mong rằng những thông tin trên đã có thể đáp ứng được thắc mắc của anh.