Nội soi nhuộm màu là phương pháp sử dụng chất màu nhuộm lớp niêm mạc bên trong đường tiêu hóa. Mục đích nhằm khu trú tổn thương, làm rõ ranh giới vùng tổn thương ung thư với vùng tế bào lành. Từ đó, hỗ trợ bác sĩ nhận diện rõ đặc điểm tổn thương. Đồng thời phương pháp này đóng vai trò rất quan trọng trong chẩn đoán sớm ung thư đường tiêu hóa. Phương pháp này đang được ứng dụng và đóng vai trò quan trọng trong nội soi MCU tại Thu Cúc TCI.
Menu xem nhanh:
1. Nội soi tiêu hóa nhuộm màu là gì?
Nội soi nhuộm màu có tên đầy đủ Chromoscopy Endoscopic. Trong nội soi MCU đang ứng dụng tại TCI nội soi nhuộm màu được viết tắt là “C” (Chromoscopy Endoscopic) bên cạnh “M” – nội soi phóng đại (Magnifying Endoscopic) và “U” – Siêu âm nội soi (Ultrasound Endoscopic).
Nội soi nhuộm màu là phương pháp nội soi mà bác sĩ có sử dụng chất màu chuyên dụng an toàn để nhuộm lớp niêm mạc đường tiêu hóa. Việc này nhằm mục đích xác định, nhận diện và làm rõ ranh giới vùng tổn thương ung thư. Từ đó bác sĩ sẽ sử dụng chất nhuộm màu khác nhau tùy thuộc vào từng vị trí cần chẩn đoán trong đường tiêu hóa khác nhau.
Đầu tiên bác sĩ sẽ tiến hành nội soi phóng đại, quan sát kỹ tổn thương tại đường tiêu hóa, khi có nghi ngờ có tổn thương sẽ thực hiện nhuộm mà và làm rõ các tổn thương ung thư sớm. Nhờ sự hỗ trợ của phương pháp này, bác sĩ sẽ chẩn đoán chính xác và thực hiện sinh thiết đúng tổn thương ung thư.
Nội soi nhuộm màu là phương pháp nội soi mà bác sĩ có sử dụng chất màu chuyên dụng an toàn để nhuộm lớp niêm mạc đường tiêu hóa.
2. Nội soi nhuộm màu được chỉ định và chống chỉ định trong trường hợp nào?
Tùy vào vị trí cần nội soi chẩn đoán trong đường tiêu hóa mà bác sĩ sẽ quyết định sử dụng chất nhuộm màu khác nhau.
Có 3 chất nhuộm màu phổ biến đó là Lugol, xanh Methylen hoặc Indigo carmine.
2.1. Nội soi nhuộm màu có những loại nào và được chỉ định khi nào?
Nhuộm màu Lugol
Nhuộm màu Lugol là dùng dung dịch có chứa kali iodid và iot tan trong nước. Dung dịch này có ái lực với glycogen tế bào biểu mô vảy không sừng hóa, phát hiện loạn sản, phát hiện ung thư biểu mô tế bào vảy thực quản hiệu quả.
Phương pháp nội soi này thường được chỉ định trong trường hợp như:
– Người bị ung thư thực quản không bắt màu.
– Barrett thực quản.
– Trào ngược thực quản
Nhuộm màu xanh Methylen
Đây là phương pháp nội soi nhuộm màu hấp thụ, các tế bào niêm mạc đường tiêu hóa hoặc các tổn thương tại đây sẽ được nhuộm thành màu xanh Methylen. Nhờ đặc tính hấp thụ vào tế bào tốt nên sẽ phân biệt rõ ràng ranh giới giữa vùng tổn thương và vùng lành.
Phương pháp nội soi nhuộm màu xanh Methylen được chỉ định cụ thể trong các trường hợp sau:
– Chẩn đoán ung thư dạ dày sớm và rất sớm.
– Dị sản ruột trong thực quản.
– Dị sản ruột trong dạ dày.
– Tổ chức ung thư dạ dày sớm (không bắt màu).
Nhuộm Indigo carmine
Indigo carmine là chất nhuộm màu tương phản không hấp thụ, không gây phản ứng và không bị niêm mạc đường tiêu hóa hấp thụ.
Khi phun thuốc nhuộm màu Indigo carmine vào niêm mạc đại tràng, thuốc sẽ bám vào các khe rãnh tuyến niêm mạc đại tràng. Việc này giúp tăng nhận biết cấu trúc tổn thương rõ nét của tổn thương với niêm mạc vùng lành.
Chất nhuộm màu này được chỉ định cho các trường hợp cụ thể như sau:
– Nghi ngờ người bệnh tổn thương thực quản, dạ dày, tá tràng, đại tràng.
– Nghi ngờ người bệnh bị barrett thực quản.
Tùy vào vị trí cần nội soi chẩn đoán trong đường tiêu hóa mà bác sĩ sẽ quyết định sử dụng chất nhuộm màu khác nhau.
2.2. Các trường hợp chống chỉ định
Nội soi can thiệp nhuộm màu sẽ chống chỉ định với các trường hợp như sau:
– Nghi ngờ người bệnh mắc hội chứng mạch vành thấp.
– Người tăng huyết áp tuy nhiên chưa kiểm soát được.
– Nghi ngờ người bệnh thủng tạng rỗng.
– Nghi ngờ người bệnh phình động mạch chủ, tắc động mạch chủ.
– Suy hô hấp.
– Suy tim nặng.
– Rối loạn tâm thần.
– Ttụt huyết áp HA tâm thu < 90 mmHg.
4. Một số điều cần lưu ý chuẩn bị cho nội soi nhuộm màu
Người bệnh cần chuẩn bị những điều sau giống quy trình nội soi dạ dày – đại tràng thông thường:
– Nhịn ăn trước khi thực hiện nội soi ít nhất 6 tiếng.
– Chia sẻ với bác sĩ về tình trạng sức khoẻ hiện tại, tiền sử bệnh lý và tiền sử dị ứng, các loại thuốc đang sử dụng.
– Người bệnh cần uống thuốc tan bọt dạ dày (đối với trường hợp nội soi dạ dày tá tràng), làm sạch đại tràng (đối với trường hợp nội soi đại trực tràng).
5. Nội soi nhuộm màu sẽ được thực hiện như nào?
5.1. Thăm khám
– Đầu tiên người bệnh thăm khám với bác sĩ chuyên khoa Tiêu hoá, thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng và hoàn tất hồ sơ trước nội soi.
– Người bệnh thay trang phục và vào phòng nội soi. Sau đó bác sĩ hướng dẫn nằm lên giường thủ thuật với tư thế nghiêng trái.
5.2. Tiến hành nội soi
– Nhân viên y tế gắn các thiết bị như máy monitor, máy theo dõi nhịp tim, nhịp thở lên người bệnh nhân để theo dõi chỉ số sinh tồn.
– Sau khi bệnh nhân đã nằm đúng tư thế, bác sĩ gây mê sẽ tiến hành gây mê (trường hợp sử dụng nội soi tiêu hóa có gây mê). Việc gây mê được tiến hành bằng bơm tiêm tự động nên rất an toàn.
– Bác sĩ bắt đầu tiến hành các thao tác nội soi tiêu hóa. Dùng ống nội soi mềm có gắn camera đưa vào đường miệng để nội soi toàn bộ thực quản, dạ dày, tá tràng. Và đưa ống qua đường hậu môn để nội soi đại trực tràng.
– Trong quá trình nội soi, nếu phát hiện bất thường thì bác sĩ sẽ nhuộm màu vùng niêm mạc đường tiêu hóa nghi ngờ.
– Kết quả sẽ được ghi nhận trên màn hình, đồng thời kết hợp sinh thiết có kết quả tức thì trong một vài giờ. Nếu trường hợp là ung thư sẽ được can thiệp phương pháp cắt hớt niêm mạc hoặc cắt tách niêm mạc điều trị ung thư ống tiêu hóa mà không cần phải phẫu thuật. Nếu không phải là ung thư, kết quả nội soi sẽ được chuyển cho bác sĩ để đưa ra kết luận cuối cùng.
5.3. Đọc kết quả với bác sĩ
– Sau khi kết thúc thủ thuật, điều dưỡng đưa người bệnh về phòng lưu viện để chờ tình mê.
– Người bệnh quay về phòng khám ban đầu để đọc kết quả với bác sĩ chuyên khoa.
Nhờ sự hỗ trợ của nội soi nhuộm màu, bác sĩ sẽ chẩn đoán chính xác và thực hiện sinh thiết đúng tổn thương ung thư.
Với sự tiến bộ của y học hiện nay, ung thư đường tiêu hóa hoàn toàn có thể được phát hiện và điều trị sớm bằng phương pháp nội soi định kỳ tầm soát. Trong đó, nội soi nhuộm màu (trong nội soi MCU) giúp chẩn đoán sớm ung thư đường tiêu hóa tại Thu Cúc TCI đóng vai trò quan trọng giúp bác sĩ trong việc chẩn đoán và điều trị ung thư sớm đường tiêu hóa hiệu quả. TCI cũng là một trong số ít các đơn vị y tế ứng dụng phương pháp này trong quá trình chẩn đoán và điều trị ung thư sớm đường tiêu hóa.
