Gan đóng vai trò quan trọng trong thanh lọc và loại bỏ những chất có hại trong cơ thể nên có thể coi là “nhà máy hóa học” của cơ thể. Do thường xuyên tiếp xúc với chất độc hại nên gan có thể thương tổn nếu hoạt động quá tải, thậm chí dẫn tới ung thư gan. Kỹ thuật sinh thiết gan có thể coi là phương pháp giúp bác sĩ xác định tình trạng của gan và đánh giá khối u gan.
Menu xem nhanh:
1. Sinh thiết gan và những trường hợp chỉ định điều trị
Sinh thiết gan hay chọc hút tế bào gan là phương pháp được bác sĩ sử dụng để xác định bệnh về gan. Phương pháp này thực hiện bằng cách dùng kim sinh thiết nhỏ đâm qua da ở bụng phải tiến đến gan và thu mẫu tế bào nhỏ nhu mô gan để xét nghiệm.
Sinh thiết gan thực hiện bằng cách dùng kim sinh thiết nhỏ đâm qua da ở bụng phải tiến đến gan và thu mẫu tế bào nhỏ nhu mô gan để xét nghiệm
Qua đó bác sĩ sẽ soi kính hiển vi để đánh giá những bất thường. Gan đóng vai trò quan trọng trong thải độc, giảm trừ chất cặn bã ra khỏi cơ thể, đồng thời chuyển hóa các chất để cung cấp năng lượng cho cơ thể.
Sinh thiết có thể đánh giá được tổn thương hay tế bào ung thư ở gan. Phương pháp sinh thiết này thường được chỉ định cho các trường hợp sau:
– Gan nhiễm mỡ không do rượu bia, hàm lượng mỡ trong gan tăng cao, sinh thiết có thể chẩn đoán gan nhiễm mỡ và xác định tình trạng bệnh.
– Viêm gan mạn tính bởi virus viêm gan B, C, viêm gan tự miễn, xơ gan nguyên phát…; sinh thiết để đánh giá mức độ bệnh.
– Trường hợp không nắm được nguyên nhân gan tổn thương hay những bất thường về chức năng.
– Đánh giá loại khối u, tính chất và tình trạng bệnh ở gan.
Tùy theo từng trường hợp bệnh mà bác sĩ có thể chỉ định một hoặc nhiều lần thực hiện sinh thiết để có kết quả chuẩn xác nhất.
2. Chuẩn bị các bước nào trước khi thực hiện sinh thiết?
Cần chủ động báo với bác sĩ những loại thuốc mà bản thân đang dùng kể cả thuốc kê đơn, thảo dược, vitamin, thực phẩm chức năng… Bệnh nhân cần trao đổi với bác sĩ để có thể phòng ngừa mọi trường hợp có thể xảy ra.
2.1 Những lưu ý về các loại thuốc ngưng sử dụng trước khi sinh thiết
Một số loại thuốc không khuyến cáo trước khi sinh thiết bởi có thể dẫn tới những ảnh hưởng tới quá trình điều trị. Tuy nhiên trước khi dừng bất kì loại thuốc nào, người bệnh cũng nên hỏi ý kiến của bác sĩ điều trị.
Những loại thuốc cần ngừng sử dụng trước khi sinh thiết cần lưu ý gồm: nhóm thuốc kháng viêm, thuốc giảm đau, hạ sốt, thuốc có thành phần Aspirin, thuốc tim mạch, thuốc thảo dược…
Bệnh nhân cần ngừng sử dụng một số loại thuốc trước khi tiến hành sinh thiết gan
2.2 Chẩn đoán hình ảnh trước khi thực hiện kỹ thuật sinh thiết ở gan
Đa số người bệnh được chỉ định siêu âm gan mật trước khi thực hiện sinh thiết để bác sĩ có thể xác định vị trí cần lấy mẫu của gan, tuy nhiên không bắt buộc trường hợp nào cũng siêu âm.
Một số trường hợp bệnh nhân được chỉ định siêu âm khi bác sĩ yêu cầu để đánh giá kĩ hơn về tình trạng gan và xác định vị trí sinh thiết. Ngoài ta, bệnh nhân được thực hiện một số chẩn đoán hình ảnh khác tùy theo tình trạng bệnh.
2.3 Chuẩn bị về dinh dưỡng, ăn uống trước khi sinh thiết
Bệnh nhân sẽ cần nhịn ăn hoặc uống bất kì đồ gì trước khi thực hiện sinh thiết. Nhiều bác sĩ khuyên có thể ăn một lượng nhỏ thực phẩm chứa chất béo như phô mai, bơ trong bữa sáng để tránh tình trạng túi mật rỗng, hạn chế những tổn thương trong khi thực hiện sinh thiết.
Tuy nhiên cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi bổ sung bất kì thực phẩm nào để tránh ảnh hưởng tới quá trình sinh thiết. Bởi có thể ảnh hưởng tới mẫu tế bào gan và kết quả phân tích bệnh ung thư gan.
3. Quy trình sinh thiết và chăm sóc sau khi sinh thiết
3.1 Quy trình thực hiện kỹ thuật sinh thiết cho bệnh nhân ung thư gan
Sinh thiết gan cần được thực hiện tại bệnh viện và các cơ sở y tế uy tín. Trước đó bác sĩ cần khai thác tiền sử bệnh, tiền sử dị ứng và truyền tĩnh mạch để đưa thuốc và xét nghiệm máu nếu cần. Đặc biệt cần đánh giá kiểm tra khả năng đông máu, nếu có bất thường hoặc nghi ngờ có tình trạng chảy máu sau sinh thiết cần có những lưu ý đặc biệt trong quá trình thực hiện.
Người bệnh không thể ngủ khi thực hiện sinh thiết, nếu thấy căng thẳng hay khó chịu cần trực tiếp thông báo với bác sĩ để có thể được hỗ trợ.
Quá trình sinh thiết thường diễn ra nhanh chóng trong khoảng 5-10 giây từ lúc đưa kim sinh thiết lấy mẫu đến khi rút kim. Vết kim cũng nhỏ nên khi rút có thể để lại vết kim rất nhỏ. Bác sĩ sẽ che gạc vô trùng để bịt miệng vết thương mà không cần khâu lại.
3.2 Chăm sóc bệnh nhân sau khi sinh thiết gan
Sau khi thực hiện xong kỹ thuật sinh thiết ung thư gan cần nằm nghiêng phải và kiểm tra huyết áp định kỳ. Bệnh nhân nên thư giãn, thả lỏng và giải trí để bình ổn lại sức khỏe và tâm trạng trong quá trình chờ đợi. Đặc biệt sau khi sinh thiết khoảng 5-7 ngày, bạn nên lưu ý không mang vác vật nặng, không dùng thuốc chống đông máu, thăm khám ngay khi cơ thể có dấu hiệu bất thường…
Sau khi thực hiện sinh thiết gan, bệnh nhân không nên bê vác vật nặng
Những dấu hiệu bất thường có thể gặp phải sau quá trình sinh thiết bao gồm:
– Xuất hiện cảm giác đau nhẹ, khó chịu ở khu vực sinh thiết
– Ngực đau, hơi khó thở và chảy máu ở nơi sinh thiết
– Sốt cao trên 38 độ C và cảm giác ra nhiều mồ hôi, cơ thể mệt mỏi
– Tim đập nhanh, trống ngực hoặc cơ thể bồn chồn
– Đại tiện ra máu hoặc phân hắc ín màu đen.
Trên đây là những thông tin quan trọng cần biết về kỹ thuật sinh thiết gan để đánh giá tình trạng, sức khỏe và khối u ung thư gan. Phương pháp này đang được áp dụng rộng rãi trong chẩn đoán và điều trị ung thư gan nhưng được áp dụng cho tùy từng trường hợp bệnh. Bác sĩ điều trị sẽ trực tiếp chỉ định phương pháp này cho bệnh nhân.
