Những thực phẩm mà chúng ta ăn uống hàng ngày đều có thể ảnh hưởng đến việc hình thành và phát triển sỏi. Vậy chế độ ăn sỏi bàng quang thế nào để nhanh khỏi và đảm bảo sỏi không tái phát về sau? Người bệnh tìm hiểu trong bài viết sau đây để biết được câu trả lời.
Menu xem nhanh:
1. Chế độ ăn uống có tác động thế nào đến bệnh sỏi bàng quang?
Về nguyên tắc để hình thành: sỏi ở bàng quang chính là cặn nước tiểu, chất độc hoặc chất khoáng không đào thải được ra ngoài nên kết tinh thành khối cứng ở bàng quang hoặc các vị trí khác tại hệ tiết niệu hoặc sỏi từ thận/ niệu quản rơi xuống và kẹt tại bàng quang.
Một chế độ ăn uống đầy đủ chất và phù hợp có vai trò rất quan trọng, hỗ trợ rất lớn trong quá trình đào thải sỏi, người bệnh cần lưu ý những nguyên tắc sau:
– Cần cân bằng các nhóm dưỡng chất nạp vào cơ thể, không sử dụng quá nhiều hoặc quá ít một loại thực phẩm.
– Uống lượng nước từ 2,5 đến 3 lít mỗi ngày để tăng hiệu quả bài tiết nước tiểu và hòa tan chất khoáng để dễ đào thải ra khỏi cơ thể.
– Người bệnh sỏi bàng quang cũng cần lưu ý: hạn chế ăn nhiều muối, đường, protein…
– Tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ về chế độ ăn uống, tránh những khuyến cáo đưa ra để tránh sỏi tăng kích thước, gây khó khăn trong việc điều trị.
2. Người bệnh sỏi bàng quang nên lưu ý gì về ăn uống?
2.1 Sỏi bàng quang và chế độ ăn cần kiêng?
Ngoài việc điều trị sỏi bàng quang theo chỉ định của bác sĩ thì chế độ ăn sỏi bàng quang có một vai trò rất lớn trong ngăn ngừa sỏi bàng quang hình thành và phát triển. Những thực phẩm mà người bệnh sỏi bàng quang nên hạn chế sử dụng bao gồm:
Những phẩm có hàm lượng oxalate cao
Thực phẩm chứa nhiều oxalat chính là nguyên nhân phổ biến dẫn tới sỏi bàng quang, bởi oxalat trong nước tiểu cao có thể tích tụ và lắng đọng trong nước tiểu và liên kết với calci để tạo thành sỏi hoặc kích thích sỏi tăng về kích thước.
Người bệnh nên hạn chế nhóm thực phẩm chứa nhiều oxalat như: rau dền, củ cải đường, măng tây, rau muống, me chua…
Thức ăn nhiều đường, muối
Người bệnh sỏi bàng quang không nên nạp quá nhiều muối vào cơ thể bởi trong muối có nhiều natri sẽ gây áp lực lớn cho cơ quan tiết niệu khi chuyển hóa thành nước tiểu.
Thực phẩm giàu đạm hoặc Kali
Các thực phẩm chứa nhiều đạm và kali đều có khả năng làm tăng các axit uric trong máu dẫn tới giải phóng axit urat trong thận, bàng quang hình thành sỏi. Đây cũng là một trong số nguyên nhân gây bệnh gout hàng đầu.
Những thực phẩm chứa nhiều kali(chuối, bơ, khoai tây,,,) cũng làm thận phải làm việc với hiệu suất cao để loại bỏ độc tố ra bên ngoài.
Các loại đồ ăn nhanh, nhiều dầu mỡ
Đồ ăn nhanh, đồ ăn dầu mỡ và đồ ăn đóng hộp không chỉ không có lợi cho người bệnh sỏi bàng quang mà còn đối với mọi người nói chung. Những thực phẩm này chứa nhiều chất bảo quan, phụ gia, chất béo và lượng muối cao… ảnh hưởng xấu đến tình trạng sỏi bàng quang của người bệnh.
Hút thuốc lá, uống bia rượu hoặc sử dụng chất kích thích
Nhóm thực phẩm cuối cùng phải kể đến là bia rượu, cà phê, chất kích thích… Các chất có trong thực phẩm này, đặc biệt là Nicotin trong khói thuốc sẽ đẩy nhanh quá trình tạo và gia tăng kích thước của sỏi bàng quang. Bên cạnh đó, chúng cũng ức chế kháng sinh dùng để làm tan sỏi.
Nhóm này cũng có khả năng gây nhiều căn bệnh nguy hiểm khác như: viêm bàng quang, ung thư đường tiết niệu…
2.2 Sỏi bàng quang và chế độ ăn nên thực hiện?
Thực phẩm giàu canxi
Việc bổ sung canxi với lượng vừa đủ kết hợp với các thực phẩm khác một cách khoa học sẽ giúp giảm khả năng hình thành sỏi. Nếu không bổ sung canxi trong chế độ ăn có thể dẫn tới mất cân bằng trong nước tiểu và tăng khả năng hình thành oxalat dẫn tới tạo sỏi.
Người bệnh có thể bổ sung một số thực phẩm sau: phô mai, sữa, các loại đậu, cá mòi…
Thực phẩm giàu vitamin D
Nếu cơ thể hấp thụ đủ lượng vitamin cần thiết, ngoài việc giúp cho xương cốt chắc khỏe thì còn bảo đảm cơ thể hấp thu được lượng canxi cần thiết. Từ đó giảm hàm lượng oxalat có trong nước tiểu và giảm thiểu nguy cơ hình thành sỏi trong bàng quang.
Những thực phẩm giàu vitamin D có thể kể đến như: các loại cá, sữa, nấm, tôm, hàu, lòng đỏ trứng…
Trái cây họ cam quýt
Các loại trái cây mang họ cam, quýt là một sự lựa chọn tốt cho bệnh nhân sỏi bởi ngoài chứa hàm lượng vitamin C cao thì thực phẩm này còn chứa tương đối hàm lượng Citrate. Đây là hoạt chất có khả năng làm hòa tan các thành phần tạo sỏi bàng quang. Bên cạnh đó, trái cây họ cam quýt còn giúp tăng cường hệ miễn dịch, tăng sức đề kháng và hỗ trợ chữa lành tổn thương bên trong cơ thể.
Những trái cây mang họ cam quýt gồm: cam, chanh, bưởi, quýt…
Thực phẩm giàu vitamin A
Các thực phẩm chứa nhiều vitamin A cũng có rất nhiều lợi ích với sức khỏe, đặc biệt là đối với người bệnh sỏi bàng quang. Việc bổ sung vitamin A với lượng phù hợp giúp hạn chế kết tủa của oxalat, từ đó ngăn ngừa tạo tinh thể cứng trong bàng quang.
Bên cạnh đó, vitamin A cũng giúp điều hòa nước tiểu khi đào thải ra ngoài, nhờ đó hỗ trợ quá trình bào mòn và hòa tan sỏi để đẩy sỏi ra ngoài dễ hơn.
Những thực phẩm chứa nhiều vitamin A bao gồm: ớt chuông, cà rốt, khoai lang, rau diếp cá, trái cây màu đỏ,…
Thực phẩm giàu chất xơ
Những thực phẩm giàu chất xơ giúp hỗ trợ quá trình tiêu hóa đồ ăn, giảm áp lực lên hệ tiêu hóa và hệ bài tiết, nhờ đó ngăn ngừa nguy cơ hình thành và phát triển sỏi.
Một số thực phẩm chứa nhiều chất xơ như: bắp cải, ngũ cốc, ớt chuông, cần tây, súp lơ…
Bổ sung đủ nước
Nước có tác dụng hòa tan chất khoáng và cặn bã tích tụ trong cơ thể và hỗ trợ đào thải chúng ra ngoài, nhờ đó ngăn ngừa nguy cơ hình thành sỏi. Đồng thời, nước cũng giúp cho nước tiểu không bị cô đặc, lượng nước tiểu nhiều, giảm thiêu nguy cơ tăng kích thước sỏi bàng quang và hỗ trợ đào thải sỏi ra khỏi cơ thể.
Bệnh nhân sỏi bàng quang nên bổ sung ít nhất 2,5 lít nước mỗi ngày để cơ thể hoạt động hiệu quả. Một số loại nước tốt cho sức khỏe của người bệnh sỏi bàng quang bao gồm: nước trắng, nước ép hoa quả, nước chanh kết hợp với dầu oliu, các loại trà thảo mộc.
3. Người bệnh sỏi bàng quang nên điều trị thế nào?
Bên cạnh một chế độ ăn sỏi bàng quang hợp lí và khoa học, người bệnh sỏi bàng quang cũng cần thăm khám và điều trị sớm sỏi bàng quang đúng cách để tránh nguy cơ gặp phải những biến chứng nguy hiểm. Bởi khi sỏi đã gây biến chứng thì quá trình điều trị sẽ gặp nhiều khó khăn hơn, mất nhiều thời gian và tốn kém hơn.
Nếu sỏi còn nhỏ, bệnh nhân có thể tự điều trị nội khoa kết hợp với chế độ ăn uống, vận động lành mạnh. Tuy nhiên việc uống thuốc dài ngày có thể khiến tăng áp lực đào thải lên gan. Nếu sỏi quá lớn, người bệnh cần mổ mở để lấy sỏi ra khỏi cơ thể, tuy nhiên phương pháp này thường gây đau đớn cho bệnh nhân và thời gian hồi phục khá dài.
Hiện nay, phương pháp tán sỏi nội soi ngược dòng – giải pháp điều trị sỏi công nghệ cao không cần mổ đang được nhiều bác sĩ chỉ định cho bệnh nhân thay thế cho các phương pháp truyền thống. Nhờ những ưu điểm vượt trội, phương pháp này giúp người bệnh điều trị sỏi bàng quang hiệu quả, an toàn mà vẫn tiết kiệm thời gian. Theo đó, tán sỏi ngược dòng không can thiệp mổ mở nên không gây đau đớn, thời gian hồi phục nhanh và không cần nằm viện. Ngoài ra, phương pháp này cũng bảo toàn tối đa cơ thể người bệnh: không đau đớn, không xâm lấn và không ảnh hưởng chức năng.
Để lựa chọn được phương pháp điều trị phù hợp, người bệnh hãy đến các cơ sở y tế để thăm khám sớm sỏi bàng quang và điều trị kịp thời.