Xuất huyết dịch kính có nguy hiểm không? Xuất huyết dịch kính là một bệnh lý nhãn khoa nguy hiểm. Mặc dù chỉ có tỷ lệ mắc 7/100.000 người, xuất huyết dịch kính vẫn là nguyên nhân hàng đầu gây suy giảm thị lực trầm trọng ở công dân toàn cầu nói chung và công dân Việt Nam nói riêng. Bài viết này chia sẻ với bạn những hiểu biết cơ bản, trong đó có phương pháp hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực của xuất huyết dịch kính đến hệ thị giác của chúng ta. Đừng bỏ qua bạn nhé!
Menu xem nhanh:
1. Tổng quan về bệnh lý xuất huyết dịch kính
1.1. Khái niệm bệnh lý xuất huyết dịch kính
Nằm phía sau thủy tinh thể, dịch kính được tạo thành từ 99% nước và 1% collagen và acid hyaluronic. Thành phần nuôi dưỡng dịch kính là hệ thống mạch máu võng mạc. Khi máu từ hệ thống mạch máu võng mạc chảy vào khoang chứa và hòa chung với dịch kính, bệnh lý xuất huyết dịch kính xuất hiện.
Máu từ hệ thống mạch máu võng mạc chảy vào khoang chứa dịch kính
1.2. Phân loại bệnh lý xuất huyết dịch kính
Dựa trên vị trí xuất huyết, bệnh lý này được phân loại thành: Xuất huyết ngoài dịch kính và xuất huyết trong dịch kính.
1.2.1. Xuất huyết ngoài dịch kính
Xuất huyết ngoài dịch kính bao gồm: Xuất huyết trước dịch kính và xuất huyết sau dịch kính. Theo đó:
– Trong xuất huyết trước dịch kính, vị trí máu đọng là khoang giữa thủy tinh thể và màng Hyaloid. Màng Hyaloid nguyên vẹn và máu không tràn vào khoang dịch kính.
– Trong xuất huyết sau dịch kính, vị trí máu đọng là khoang giữa màng Hyaloid sau và màng ngăn trong võng mạc. Máu đọng làm vỡ màng Hyaloid và máu tràn vào khoang dịch kính.
1.2.2. Xuất huyết trong dịch kính
Xuất huyết trong dịch kính bao gồm: Xuất huyết từng phần và xuất huyết toàn phần. Sự khác biệt giữa 2 dạng xuất huyết trong dịch kính này được mô tả như sau:
– Xuất huyết từng phần: Chuyên gia nhãn khoa có thể tìm kiếm nguyên nhân gây xuất huyết dịch kính bằng cách soi đáy mắt qua phần dịch kính.
– Xuất huyết toàn phần: Còn được gọi là tình trạng nhồi máu dịch kính. Vì khoang dịch kính đầy máu, chuyên gia nhãn khoa không thể tìm kiếm nguyên nhân gây xuất huyết dịch kính dạng này bằng cách soi đáy mắt qua phần dịch kính.
1.3. Nguyên nhân khởi phát bệnh lý xuất huyết dịch kính
Xuất huyết dịch kính phát sinh do 3 nguyên nhân sau: Tổn thương hệ thống mạch máu võng mạc, tăng sinh tân mạch và xuất huyết bộ phận khác của mắt.
– Tổn thương hệ thống mạch máu võng mạc: Từ những tổn thương đó, máu rò rỉ vào khoang dịch kính, gây xuất huyết dịch kính.
– Tăng sinh tân mạch: Hiện tượng tăng sinh tân mạch thường xuất hiện ở bệnh nhân thoái hóa hoàng điểm, đái tháo đường,…. Tân mạch tăng sinh thường yếu, dễ vỡ. Một khi chúng vỡ, máu sẽ rò rỉ vào khoang dịch kính.
– Xuất huyết bộ phận khác của mắt: Cũng có thể là khởi đầu của bệnh lý xuất huyết dịch kính. Tuy nhiên, tỷ lệ xuất huyết dịch kính do nguyên nhân này là không đáng kể.
1.4. Biểu hiện bệnh lý xuất huyết dịch kính
Nhìn chung, dấu hiệu bệnh lý xuất huyết dịch kính là khá đa dạng và dễ nhận biết. Cụ thể, bệnh nhân xuất huyết dịch kính nhẹ thường thấy ruồi bay, mạng nhện, sương mù hoặc vệt đỏ,… trong tầm nhìn. Còn bệnh nhân xuất huyết dịch kính nặng thì thường suy giảm thị lực, đặc biệt là vào buổi sáng (có tình trạng này là do khi bệnh nhân nằm, máu trong khoang dịch kính lắng xuống, che phủ võng mạc và điểm vàng).
Ruồi bay trong tầm nhìn bệnh nhân xuất huyết dịch kính nhẹ
2. Bệnh lý xuất huyết dịch kính có nguy hiểm không?
Như đã chia sẻ phía trên, xuất huyết dịch kính là một bệnh lý nhãn khoa nguy hiểm. Theo chuyên gia, bệnh lý này là nguồn cơn của hàng loạt biến chứng tai hại như: Nhiễm độc sắt, tăng sinh dịch kính võng mạc, tăng nhãn áp góc mở. Trong đó:
– Nhiễm độc sắt: Tình trạng nhiễm độc sắt sẽ phá hủy tế bào Hemoglobin. Sự tích tụ của sắt tại các bộ phận của mắt như giác mạc, thủy tinh thể, võng mạc,… có thể làm biến đổi màu mống mắt, gây rối loạn chức năng võng mạc.
– Tăng sinh dịch kính võng mạc: Là một bệnh lý nhãn khoa có thể gây sẹo võng mạc hay thậm chí là bong võng mạc, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
– Tăng nhãn áp góc mở: Máu tích tụ trong khoang dịch kính có thể bịt kín kênh thoát dịch. Dịch không thoát được là nguyên nhân dẫn đến tăng nhãn áp. Đây chính là cơ chế sinh tăng nhãn áp góc mở từ xuất huyết dịch kính.
Vậy, chúng ta phải làm gì để điều trị xuất huyết dịch kính, hạn chế tối đa bệnh lý này biến chứng? Ngay khi các triệu chứng xuất huyết dịch kính được liệt kê phía trên xuất hiện, đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa mắt uy tín gần nhất.
2.1 Chẩn đoán bệnh lý xuất huyết dịch kính
Tại các cơ sở y tế chuyên khoa Mắt, thông qua nhiều thủ thuật thăm khám như: Soi đáy mắt trực tiếp và gián tiếp có ấn đè củng mạc, soi góc tiền phòng tìm tân mạch, đo nhãn áp, siêu âm B toàn bộ bán phần sau nhãn cầu; chuyên gia nhãn khoa sẽ chẩn đoán xác định xuất huyết dịch kính cho bệnh nhân.
2.2. Điều trị xuất huyết dịch kính
Mặc dù nguy hiểm, vẫn tồn tại nhiều trường hợp xuất huyết dịch kính có thể tự biến mất mà không cần can thiệp y tế. Trong những trường hợp đó, máu trong khoang dịch kính được tự động làm sạch với tốc độ khoảng 1% mỗi ngày. máu ngoài khoang dịch kính thì được làm sạch tự động với tốc độ lớn hơn. Tùy thuộc tuổi tác bệnh nhân và nguyên nhân phát sinh xuất huyết dịch kính, tốc độ tiêu biến của máu sẽ khác nhau. Theo đó, máu tan ở bệnh nhân trẻ tuổi nhanh hơn ở bệnh nhân cao tuổi và máu tan ở bệnh nhân xuất huyết dịch kính do thoái hóa hoàng điểm, đái tháo đường chậm hơn ở bệnh nhân xuất huyết dịch kính do các nguyên nhân khác. Vai trò của chuyên gia nhãn khoa trong những ca xuất huyết dịch kính như vậy, chỉ là theo dõi tiến trình tự lành của bệnh lý và can thiệp lập tức nếu tiến trình đó có xu hướng diễn biến tiêu cực.
Siêu âm B chẩn đoán xác định xuất huyết dịch kính
Trường hợp chuyên gia nhãn khoa đánh giá xuất huyết dịch kính cần điều trị chủ động, bệnh nhân sẽ được chỉ định:
– Điều trị nội khoa, bao gồm: Nằm nghỉ ngơi tại giường trong tư thế đầu đặt cao 30 – 45 độ. Dùng kháng sinh để điều trị chấn thương, dùng Corticoid để chống viêm và dùng dung dịch tra mắt để chống dính đồng tử. Tái khám sau mỗi 2 – 5 ngày để kiểm soát nguy cơ bong võng mạc. Có thể tái khám giảm xuống 1 – 2 tuần một lần cho đến khi xuất huyết dịch kính hoàn toàn được kiểm soát.
– Điều trị ngoại khoa: Nếu xuất huyết dịch kính dày đặc, kéo dài, không có khả năng tự tiêu máu; xuất huyết dịch kính kèm bong võng mạc hoặc xuất huyết dịch kính kèm tăng nhãn áp; bệnh nhân sẽ được phẫu thuật cắt dịch kính.
Xuất huyết dịch kính có nguy hiểm không? Xuất huyết dịch kính rất nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh sẽ hết hoàn toàn. Chính vì vậy, khi các dấu hiệu xuất huyết dịch kính xuất hiện, tìm kiếm sự giúp đỡ của chuyên gia ngay, bạn nhé!
