Bệnh ung thư vú là một trong những căn bệnh nguy hiểm và phổ biến nhất hiện nay, đặc biệt ở phụ nữ. Hiểu rõ các yếu tố nguy cơ góp phần làm tăng khả năng mắc bệnh là bước quan trọng giúp mỗi người chủ động phòng tránh và phát hiện sớm. Những yếu tố phổ biến như di truyền, lối sống, hormone và môi trường sống đều có ảnh hưởng nhất định đến sự hình thành ung thư vú. Bài viết này sẽ cùng bạn tìm hiểu kỹ hơn về những nguyên nhân chính dẫn đến căn bệnh này.

1. Ung thư vú là gì?

Bệnh ung thư vú là một trong những bệnh ung thư phổ biến và gây tử vong hàng đầu ở phụ nữ trên toàn cầu. Bệnh khởi phát khi các tế bào trong mô vú trải qua đột biến gen, dẫn đến tăng sinh một cách bất thường và không kiểm soát, tạo thành khối u ác tính.

Nếu không được nhận biết và phát hiện, điều trị kịp thời, các tế bào ung thư có thể xâm lấn sang các mô lành lân cận, lan đến hạch bạch huyết dưới nách, và từ đó di căn đến các cơ quan khác như xương, gan, phổi hoặc não. Khi ung thư đã lan rộng ra ngoài vú, người ta gọi đó là ung thư vú di căn.

Bệnh ung thư vú là một trong những bệnh ung thư phổ biến và gây tử vong hàng đầu ở phụ nữ trên toàn cầu

2. Các yếu tố nguy cơ và dấu hiệu nhận biết bệnh ung thư vú

2.1. Những yếu tố phổ biến nào đã dẫn đến căn bệnh ung thư vú?

– Yếu tố di truyền trong gia đình: Nếu trong gia đình có người thân từng mắc ung thư vú (đặc biệt là mẹ, chị em gái hoặc con gái), nguy cơ mắc bệnh sẽ cao hơn.

– Độ tuổi: Nguy cơ phát triển bệnh ung thư vú có xu hướng tăng lên theo thời gian. Hầu hết các trường hợp ung thư vú xâm lấn xảy ra ở phụ nữ trên 55 tuổi.

– Thói quen sống không lành mạnh: Uống rượu và hút thuốc lá được chứng minh là làm tăng nguy cơ phát triển nhiều loại ung thư, trong đó có ung thư vú.

– Mô tuyến vú dày đặc: Phụ nữ có mô vú dày không chỉ có nguy cơ cao hơn mà còn gặp khó khăn trong việc phát hiện sớm bệnh qua chụp nhũ ảnh, vì mô dày che khuất khối u.

– Giới tính và chủng tộc: Phụ nữ có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn nhiều so với nam giới. Ngoài ra, phụ nữ da trắng có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn nam giới da trắng khoảng 100 lần, và cao hơn đàn ông da đen khoảng 70 lần.

– Đột biến gen di truyền: Những người mang gen đột biến BRCA1 hoặc BRCA2 có khả năng mắc ung thư vú cao hơn đáng kể so với người không mang các đột biến này.

– Dậy thì sớm: Việc có kinh nguyệt trước 12 tuổi khiến thời gian tiếp xúc với hormone estrogen dài hơn, từ đó làm tăng nguy cơ ung thư vú.

– Sinh con muộn: Phụ nữ sinh con đầu tiên sau 35 tuổi có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn so với những người sinh con sớm.

– Liệu pháp hormone thay thế: Việc sử dụng estrogen và progesterone sau mãn kinh để giảm các triệu chứng mãn kinh có thể làm tăng khả năng phát triển ung thư vú nếu kéo dài hoặc không được theo dõi sát sao.

– Không từng sinh con hoặc không cho con bú: Việc chưa từng mang thai và không nuôi con bằng sữa mẹ cũng được cho là làm tăng nhẹ nguy cơ mắc ung thư vú.

– Tiền sử cá nhân mắc ung thư vú: Người từng bị ung thư vú ở một bên vú có nhiều khả năng phát triển khối u mới ở bên còn lại hoặc ở một vị trí khác trên cùng bên vú.

Việc có kinh nguyệt trước 12 tuổi khiến thời gian tiếp xúc với hormone estrogen dài hơn, từ đó làm tăng nguy cơ ung thư vú

2.2. Dấu hiệu nhận biết bệnh

– Sờ thấy khối cứng hoặc mô dày lên trong vú, khác biệt rõ với mô xung quanh.

– Đau vùng vú không liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt.

– Thay đổi về màu da vú, da có thể đỏ, sẫm lại hoặc giống vỏ cam (lõm da).

– Sưng tấy ở một phần hoặc toàn bộ vú.

– Tiết dịch bất thường từ núm vú, đặc biệt là dịch có lẫn máu (không liên quan đến cho con bú).

– Da quanh núm vú bong tróc, đóng vảy hoặc nứt nẻ kéo dài.

– Núm vú tụt vào trong (núm vú bị kéo ngược bất thường).

– Biến đổi hình dạng hoặc kích thước vú mà không rõ nguyên nhân.

– Xuất hiện khối sưng hoặc cục nhỏ dưới nách, có thể là hạch bạch huyết bị ảnh hưởng.

3. Tuổi thọ và tỷ lệ sống sót của bệnh nhân ung thư vú

Tuổi thọ và khả năng sống lâu khi mắc ung thư vú phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nhau, do đó mỗi người sẽ có diễn biến và tiên lượng khác nhau. Một số yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến tỷ lệ sống bao gồm:

Loại ung thư vú và giai đoạn bệnh tại thời điểm chẩn đoán: Đây là hai yếu tố quyết định nhất. Ung thư được phát hiện sớm ở giai đoạn khu trú có tỷ lệ sống cao hơn nhiều so với ung thư đã di căn hoặc tiến triển xa.

Tuổi tác: Người lớn tuổi thường có tỷ lệ sống sót thấp hơn do sức khỏe tổng thể kém hơn.

Giới tính: Ung thư vú phổ biến hơn ở nữ giới, tuy nhiên nam giới khi mắc bệnh thường có tiên lượng xấu hơn do phát hiện muộn.

Tình trạng sức khỏe tổng quát: Những người có bệnh nền hoặc sức khỏe yếu sẽ khó đáp ứng điều trị và có tỷ lệ sống thấp hơn.

Chất lượng chăm sóc y tế: Các nghiên cứu chỉ ra rằng, tỷ lệ tử vong do ung thư vú ở người da màu thường cao hơn so với người da trắng, một phần do sự khác biệt trong việc tiếp cận và chăm sóc y tế.

Tuổi thọ và khả năng sống lâu khi mắc ung thư vú phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nhau, do đó mỗi người sẽ có diễn biến và tiên lượng khác nhau

Nhận biết và hiểu rõ các yếu tố nguy cơ dẫn đến ung thư vú giúp bạn có cách phòng ngừa hiệu quả, từ thay đổi thói quen sinh hoạt đến chủ động khám sức khỏe định kỳ. Mặc dù không thể kiểm soát hết tất cả các yếu tố, nhưng việc duy trì lối sống lành mạnh, tránh các tác nhân nguy hiểm sẽ góp phần giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh. Hãy luôn lắng nghe cơ thể và thăm khám bác sĩ để bảo vệ sức khỏe tốt nhất trước căn bệnh ung thư vú.