Viêm phế quản phổi ở trẻ nhỏ – không thể coi thường

Tham vấn bác sĩ
Bác sĩ CKII

Nguyễn Thị Mai Hoa

Trưởng khoa Nhi - Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc TCI

Viêm phế quản phổi ở trẻ nhỏ là một bệnh lý viêm đường hô hấp dưới phổ biến. Bệnh có thể đơn giản, cũng có thể phức tạp. Trường hợp phức tạp, viêm phế quản phổi có thể biến chứng đến áp xe phổi, suy hô hấp, nhiễm trùng máu,…. Chính vì vậy, dù trẻ nào cũng có thể mắc phải, bố mẹ tuyệt đối không được coi thường bệnh lý này.

1. Định nghĩa viêm phế quản phổi ở trẻ

Phế quản là ống dẫn khí, nối từ khí quản đến phổi. Ở đầu liên kết với phổi, phế quản phân nhánh thành các ống khí nhỏ hơn, những ống khí này được gọi là tiểu phế quản. Cuối các tiểu phế quản là các phế nang hay các túi khí nhỏ – nơi diễn ra sự trao đổi Oxy từ phổi và Carbon Dioxide từ máu. Theo đó, viêm phế quản phổi ở trẻ là tình trạng nhiễm trùng khu trú thành mảng tại phế quản và phế nang.

2. Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ viêm phế quản phổi ở trẻ

2.1. Nguyên nhân

Viêm phế quản phổi ở trẻ hình thành chủ yếu do hoạt động của virus, vi khuẩn, như: Proteus, Klebsiella Pneumoniae, Escherichia Coli, Pseudomonas, Haemophilus, Staphylococcus Aureus… Ngoài ra, bệnh lý này cũng có thể khởi phát do tiếp xúc với các tác nhân kích thích phổi, như: Bụi, khí thải, khói thuốc lá.

Viêm phế quản phổi ở trẻ nhỏ có thể khởi phát do hoạt động của vi khuẩn Klebsiella Pneumoniae

Vi khuẩn Klebsiella Pneumoniae gây viêm phế quản phổi

2.2. Yếu tố nguy cơ

Bên cạnh những nguyên nhân chính được liệt kê phía trên, nguy cơ trẻ mắc viêm phế quản phổi cũng lớn hơn nếu các yếu tố sau xuất hiện: Trẻ kém/suy giảm hệ miễn dịch – sức đề kháng, trẻ vừa chấn thương/phẫu thuật thời gian gần, trẻ đang mắc các bệnh lý hô hấp khác, trẻ đang mắc các bệnh lý khác, trẻ đã hoặc đang dùng thuốc kháng sinh, trẻ đang dùng thuốc ức chế miễn dịch,…

3. Biểu hiện bệnh lý viêm phế quản phổi ở trẻ nhỏ

Có nhiều dấu hiệu để nhận biết viêm phế quản phổi ở trẻ. Tùy tình trạng nặng – nhẹ, bệnh nhi viêm phế quản có thể có một hoặc một vài triệu chứng sau: Sốt; đau đầu, chóng mặt; ho, ho dai dẳng, có thể ho ra máu hoặc ho ra dịch; buồn nôn và nôn; khó thở; tức ngực, đặc biệt là khi ho hoặc khi thở sâu; ớn lạnh, rùng mình; đau cơ; mất vị giác; mệt mỏi;…

4. Biến chứng viêm phế quản phổi ở trẻ

Là một bệnh lý hô hấp phổ biến, viêm phế quản phổi không khỏi khiến bố mẹ chủ quan. Tuy nhiên, bố mẹ đã biết hay chưa, bệnh lý hô hấp này hoàn toàn có thể diễn tiến đến không ít biến chứng nguy hiểm, đe dọa tính mạng trẻ và đòi hỏi nhiều thời gian cũng như tiền bạc để điều trị? Những biến chứng ấy có thể là: Suy hô hấp (xảy ra khi hoạt động trao đổi Oxy và Carbon Dioxide kém; lúc này, bệnh nhi có thể sẽ cần hỗ trợ thở bằng máy trợ thở), áp xe phổi (xảy ra khi mủ ở các mảng nhiễm trùng tại phế quản tràn vào phổi), nhiễm trùng máu (bệnh nhi viêm phế quản phổi biến chứng nhiễm trùng máu có thể dẫn đến suy đa tạng, nguy cơ tử vong cực kỳ cao), suy thận, suy tim,…

Trẻ khó thở vì biến chứng suy hô hấp

Viêm phế quản phổi có thể tiến triển đến suy hô hấp, khiến trẻ khó thở

5. Chẩn đoán và điều trị viêm phế quản phổi ở trẻ

5.1. Chẩn đoán

Khi trẻ xuất hiện các dấu hiệu viêm phế quản phổi đã được liệt kê phía trên bố mẹ nên cho trẻ đến ngay cơ sở y tế uy tín gần nhất. Tại đó, để chẩn đoán xác định viêm phế quản phổi, bên cạnh các biểu hiện lâm sàng, chuyên gia sẽ chỉ định trẻ thực hiện một số xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh. Những kỹ thuật đó thường là: Chụp X-quang, chụp CT, nội soi phế quản, xét nghiệm máu, cấy đờm, đo Oxy xung, khí máu động mạch,…

5.2. Điều trị

Trường hợp viêm phế quản phổi nặng, trẻ phải nhập viện điều trị. Chuyên gia sẽ chỉ định trẻ sử dụng kháng sinh tiêm – truyền tĩnh mạch. Ngoài ra, chuyên gia cũng sẽ cân nhắc các phương pháp điều trị khác phù hợp với thể trạng của trẻ.

Trường hợp viêm phế quản phổi nhẹ, bố mẹ có thể chăm sóc trẻ tại nhà theo hướng dẫn của chuyên gia. Theo đó, một số thuốc điều trị trong trường hợp này là: Bristopen, Cefobid, Cloxacillin, Vancomycin, Chloramphenicol, Ampicillin, Amikacin,…. Trong quá trình chăm sóc trẻ tại nhà, nếu trẻ: Ho ra máu, khó thở, thở nhanh, thở gắng sức, đau tức ngực, tụt huyết áp, lơ mơ, mê sảng,…, bố mẹ phải cho trẻ tái khám lập tức. Bởi đây là dấu hiệu viêm phế quản phổi trở nặng, không kiểm soát tích cực kịp thời, nguy cơ biến chứng là rất cao.

Khi trẻ xuất hiện dấu hiệu viêm phế quản phổi, bố mẹ nên cho trẻ đến cơ sở y tế

Thăm khám và điều trị với chuyên gia khi trẻ có dấu hiệu viêm phế quản phổi

6. 5 khuyến cao phòng ngừa viêm phế quản phổi ở trẻ nhỏ

Để phòng ngừa viêm phế quản phổi ở trẻ, bố mẹ ghi nhớ và thực hiện 5 lưu ý đơn giản sau:

Tiêm phòng đầy đủ cho trẻ.

– Xây dựng lối sống lành mạnh cho trẻ: Tăng cường dung nạp rau, củ, quả, trái cây,…. Uống đủ nước mỗi ngày. Vui chơi thể chất ít nhất 30 phút.

– Vệ sinh sạch sẽ tay cho trẻ và bản thân, đặc biệt là trước khi ăn, dụi mắt, đưa tay sờ/chạm mắt, mũi, miệng, đi vệ sinh, tiếp xúc với người bệnh, cầm/nắm vật dụng/thiết bị công cộng,…

– Hạn chế cho trẻ gần gũi với người bệnh. Nếu bắt buộc phải tiếp xúc, đeo khẩu trang cho trẻ.

– Giảm tối đa tần suất trẻ tiếp xúc với các tác nhân kích thích như bụi, khí thải, khói thuốc lá.

Phía trên là toàn bộ thông tin cơ bản về viêm phế quản phổi bố mẹ nhất định phải biết. Nếu còn băn khoăn, liên hệ ngay Thu Cúc TCI để được giải đáp chi tiết mọi thắc mắc một cách nhanh chóng, bố mẹ nhé!

Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Chia sẻ:
Từ khóa:

Tin tức mới
Đăng ký nhận tư vấn
Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn
Connect Zalo TCI Hospital