Bệnh tay chân miệng là một loại bệnh lây nhiễm với tốc độ nhanh, và nếu không được kiểm soát hiệu quả, có thể dẫn đến sự lan truyền rộng rãi. Đặc biệt, bệnh này thường gặp ở trẻ em, nhiều nhất là ở các em nhỏ dưới 5 tuổi. Tuy nhiên, có nhiều bậc phụ huynh quan tâm liệu người lớn có thể mắc bệnh tay chân miệng không? Liệu bệnh tay chân miệng ở trẻ có lây không và cách phòng ngừa ra sao? Bài viết sau đây, Thu Cúc TCI sẽ cung cấp thông tin để giải đáp những thắc mắc trên và hướng dẫn về cách ngăn ngừa bệnh tay chân miệng.
Menu xem nhanh:
1. Tổng quan về bệnh tay chân miệng là gì?
Tay chân miệng (TCM) là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm đang phổ biến tại Việt Nam. Hiện tại, chưa có vắc-xin phòng bệnh tay chân miệng, vì vậy việc quan trọng nhất trong phòng ngừa bệnh là duy trì vệ sinh cá nhân và thay đổi lối sống.
Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi (minh họa).
Bệnh tay chân miệng do virus thuộc nhóm Enterovirus gây ra cho trẻ nhỏ. Trong đó Coxsackie virus A16 và Enterovirus EV71 là hai virus phổ biến gây bệnh. Enterovirus EV71 có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm màng não. Các biểu hiện như rối loạn hệ thống điều hòa tim mạch và hô hấp ở trẻ. Nếu không được điều trị kịp thời TCM, có thể dẫn đến tử vong. Bộ Y tế đã cảnh báo rằng bệnh TCM có xu hướng gia tăng trong tương lai. Vì vậy bố mẹ cần tập trung vào phòng bệnh lây lan và nhận biết các dấu hiệu cảnh báo để xử trí kịp thời.
2. Tay chân miệng ở trẻ có lây không và vì sao?
Nhiều người thắc mắc tay chân miệng ở trẻ có lây không và vì sao? Tay chân miệng là một loại bệnh truyền nhiễm nhanh chóng lây lan từ người sang người thông qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết của người mắc bệnh. Ngoài ra, lây qua việc tiếp xúc với các vật dụng nhiễm virus từ dịch tiết đường tiêu hóa của người bệnh.
2.1 Thời gian ủ bệnh tay chân miệng kéo dài bao lâu?
Thời gian ủ bệnh tay chân miệng thường diễn ra từ 3-7 ngày tùy người. Trong thời kỳ này, các triệu chứng chưa rõ ràng, khiến bố mẹ không nhận biết được bệnh. Khi ấy virus vẫn có thể lây truyền từ trẻ sang các thành viên trong gia đình.
2.2 Bệnh tay chân miệng ở trẻ có lây sang người lớn không và vì sao?
Số đông thường nghĩ rằng tay chân miệng chỉ là bệnh trẻ em và không lây sang người lớn. Tuy nhiên, đây là loại bệnh dễ lây truyền và người lớn cũng có thể bị TCM. Nếu không có đủ sức đề kháng, sau khi tiếp xúc với trẻ bị tay chân miệng, ba mẹ cũng có thể nhiễm bệnh.
Tay chân miệng ở trẻ có thể lây sang người lớn qua tiếp xúc (minh họa).
Hiện nay, vẫn có các trường hợp người lớn mắc bệnh tay chân miệng sau khi chăm sóc trẻ em mắc bệnh. Tuy nhiên, các triệu chứng của bệnh ở người lớn thường khó nhận biết hơn. Do đó, nếu bạn nghi ngờ mình mắc bệnh tay chân miệng sau khi tiếp xúc với các trường hợp nguy cơ, hãy đến gặp bác sĩ để được kiểm tra. Sau đó, tránh tiếp xúc với người già, người có hệ thống miễn dịch yếu khi xuất hiện các dấu hiệu sốt ban đầu. Hơn nữa, cần tránh tiếp xúc với phụ nữ mang thai, đặc biệt là trong giai đoạn cuối của thai kỳ. Vì phụ nữ mang thai nếu mắc bệnh TCM có nguy cơ thai nhi bị nhiễm bệnh ngay cả khi mẹ không mắc bệnh.
3. Con đường lây truyền của tay chân miệng là gì?
Tay chân miệng là một bệnh truyền nhiễm qua nhiều đường lây lan khác nhau, đặc biệt đối với trẻ nhỏ. Loại virus gây ra bệnh tay chân miệng thường hiện diện trong đường tiêu hóa, dịch tiết trong miệng, họng, và các bọng nước. Do đó, bệnh tay chân miệng có thể chuyển từ người này sang người khác qua những cách sau:
– Qua đường tiêu hóa, ví dụ như khi trẻ ăn chung với người mắc bệnh.
– Tiếp xúc với dịch chảy từ bọng nước vỡ ra hoặc phân của người bệnh.
– Qua các vật dụng nhiễm virus, chẳng hạn như đồ chơi, quần áo, đồ dùng trong nhà…
– Qua đường hô hấp, như khi người mắc bệnh hắt xì hơi, sổ mũi hoặc có dấu hiệu nước bọt.
Bệnh tay chân miệng thường phổ biến ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi vì tại độ tuổi này, hệ miễn dịch của trẻ còn yếu và thường chưa thực hiện đầy đủ các biện pháp vệ sinh. Điều này làm cho virus có khả năng xâm nhập dễ dàng vào cơ thể của trẻ. Khi trẻ bị nhiễm bệnh, thường xuất hiện các triệu chứng như sốt, mụn nước hoặc viêm loét ở miệng, ban đỏ da và hình thành bọng nước trên tay và chân.
4. Thời điểm nào bệnh tay chân miệng ngừng lây truyền?
Bệnh tay chân miệng thường kéo dài trong khoảng 2 tuần, với tuần đầu tiên được xem là giai đoạn có nguy cơ lây truyền cao nhất. Giai đoạn này là thời điểm bệnh đang ẩn trạng, các triệu chứng chưa rõ ràng, dẫn đến nguy cơ lây truyền trong cộng đồng. Tuy nhiên, khả năng lây truyền của bệnh tay chân miệng vẫn có thể kéo dài vài tuần sau khi bệnh nhân bình phục, vì virus vẫn còn tồn tại trong phân.
Tay chân miệng vẫn có thể lây sau vài tuần khỏi bệnh (minh họa).
5. Biến chứng nguy hiểm của tay chân miệng đến sức khỏe
Các biến chứng bao gồm viêm não, viêm màng não, viêm cơ tim, và phù phổi. Thậm chí TCM có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Trẻ có sốt đến 39 độ C, sốt cao không giảm, có biểu hiện như giật mình, nôn mửa lạ thường. Thậm chí là quấy khóc một cách không rõ ràng, khó ngủ, hoặc có sự thay đổi trong lúc ngủ. Cha mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ ngay lập tức để chẩn đoán chính xác bệnh TCM. Khác với các bệnh khác khi biến chứng của TCM có thể tiến triển rất nhanh chỉ sau vài giờ.
6. 7 Cách phòng tránh bệnh tay chân miệng
Hiện tại, chưa có loại thuốc đặc trị hay vắc-xin phòng ngừa bệnh TCM. Vì vậy, việc quan trọng nhất là áp dụng các biện pháp phòng ngừa bệnh như sau:
– Dạy trẻ không nên đưa tay hoặc đồ chơi vào miệng.
– Thực hiện việc rửa tay thường xuyên, đặc biệt trước khi chuẩn bị thức ăn, sau khi đi vệ sinh. Lưu ý cả khi thay tã cho trẻ, sau khi tiếp xúc với đồ chơi hoặc các bề mặt khác.
– Thực hiện khử trùng các đồ dùng trong nhà như bàn, ghế, cánh cửa, đồ chơi, và sàn nhà.
– Đảm bảo thực phẩm được chế biến và ăn uống trong điều kiện vệ sinh và an toàn.
– Ngừng đưa trẻ đến trường nếu có dấu hiệu nghi ngờ bệnh tay chân miệng ở trẻ. Bên cạnh đó, thực hiện cách ly tại nhà cho trẻ để tránh lây truyền bệnh TCM.
– Không nên sử dụng chung bát đĩa, đồ ăn hoặc khăn mặt với người mắc bệnh.
– Tránh cho trẻ gãi hoặc chọc vào các vết bọng nước, để tránh lây truyền bệnh.
Hy vọng những thông tin về tay chân miệng ở trẻ có lây không và cách phòng ngừa hữu ích cho bạn. Nếu thấy bé có dấu hiệu mắc tay chân miệng, phụ huynh hãy cho bé đi khám ngay, tránh tự ý phán đoán và dùng thuốc không kê đơn.
