400.000.000 bệnh nhân (số liệu dự đoán tính đến năm 2025 của Tổ chức Y tế Thế giới), 250.000 bệnh nhân tử vong mỗi năm, hen phế quản là một bệnh lý hô hấp nguy hiểm, đòi hỏi phải điều trị nghiêm túc, đặc biệt là với trẻ em. Bài viết này Thu Cúc TCI chia sẻ những lưu ý quan trọng trong cách chữa bệnh hen phế quản ở trẻ em, đừng bỏ lỡ, bố mẹ nhé!
Menu xem nhanh:
1. Hen phế quản: Những vấn đề cơ bản bố mẹ cần quan tâm
1.1. Khái niệm
Hen phế quản là gì? Hiểu một cách đơn giản, hen phế quản là tình trạng viêm mạn tính đường hô hấp mà một khi mắc, bệnh nhân thường xuyên phải đối diện với các cơn hen phế quản cấp, hay các cơn tắc nghẽn không khí tại đường hô hấp.
1.2. Nguyên nhân
Về vấn đề nguyên nhân khởi phát hen phế quản, ngay cả chuyên gia cũng còn mơ hồ. Tuy nhiên, về vấn đề nguyên nhân khởi phát các cơn hen phế quản cấp, chúng ta có một số dự đoán. Mặc dù là dự đoán những chúng tương đối vững vàng. Cụ thể, các cơn hen phế quản cấp có thể là kết quả tác động của một hoặc nhiều tác nhân sau:
– Nhóm thứ nhất, tác nhân dị ứng, bao gồm dị nguyên đường hô hấp, dị nguyên thực phẩm, thuốc, tác nhân nhiễm khuẩn: Dị nguyên đường hô hấp bao gồm chất thải công nghiệp – bụi kim loại, khói xăng dầu, hơi sơn,…; khói thuốc lá; bụi nhà; phấn hoa; nấm mốc; lông động vật – lông chó, lông mèo,…; bọ chăn nệm;…. Dị nguyên thực phẩm bao gồm hải sản, thịt gà, trứng, lac,…. Thuốc có thể là Aspirin hoặc Penicillin. Tác nhân nhiễm khuẩn bao gồm viêm mũi, viêm hầu họng, viêm xoang, viêm thanh quản, viêm phế quản, viêm phổi,…
Một trong những tác nhân khởi phát các cơn hen phế quản cấp là trứng
– Nhóm thứ hai, tác nhân không dị ứng, bao gồm yếu tố di truyền và yếu tố tâm lý: Yếu tố tâm lý là những vấn đề tâm lý tiêu cực như lo âu, căng thẳng, sang chấn tâm lý,…
1.3. Triệu chứng
Từ khái niệm hen phế quản, có thể thấy, đặc trưng của bệnh lý này là các cơn hen phế quản cấp. Như vậy, triệu chứng hen phế quản, về cơ bản, chính là triệu chứng một cơn hen phế quản cấp.
Các cơn hen phế quản cấp, không phân biệt ở người trưởng thành hay ở trẻ em, đều chủ yếu xuất hiện đột ngột trong đêm, vào một số mùa nhất định (mùa mà các tác nhân dị ứng phát triển mạnh mẽ). Trước khi chúng đến, một số bệnh nhân có biểu hiện ho khan, hắt hơi, sổ mũi, ngứa mắt, buồn ngủ,… Khi chúng đến, biểu hiện của chúng ở bệnh nhân rất đa dạng và có thể sắp xếp vào ba nhóm, tương ứng với 3 giai đoạn phát triển của chính chúng:
– Giai đoạn thứ nhất: Bệnh nhân khó thở, thở chậm và thở khò khè đến mức người xung quanh cũng có thể nghe thấy rõ ràng,…
– Giai đoạn thứ hai, kéo dài 5 – 15 phút (một số ít trường hợp có thể kéo dài đến nhiều giờ, nhiều ngày): Sự khó thở tăng dần, bệnh nhân vã mồ hôi, nói khó khăn, ngắt quãng,…
– Giai đoạn thứ ba: Sự khó thở giảm dần rồi kết thúc, bệnh nhân ho và khạc đờm,…
1.4. Biến chứng
Như đã chia sẻ phía trên, hen phế quản là một bệnh lý hô hấp nguy hiểm. Nó nguy hiểm không chỉ bởi nó là nguyên nhân tử vong của 250.000 cư dân toàn cầu mỗi năm; nó nguy hiểm còn là bởi nó là nguyên nhân biến chứng của rất nhiều bệnh nhân còn lại – những người may mắn thoát khỏi lưỡi hái tử thần của nó. Cụ thể, một số biến chứng phổ biến của hen phế quản chúng ta có thể kể đến là: Nhiễm khuẩn hô hấp, suy hô hấp, biến dạng lồng ngực, tràn khí màng phổi, khí phế thũng, xẹp phổi, tâm phế mạn,…
Bệnh nhi hen phế quản bị tràn khí màng phổi
2. Cách chữa bệnh hen phế quản ở trẻ em: Những lưu ý quan trọng
Chi phí điều trị hen phế quản ở hầu hết các quốc gia trên thế giới là khoảng 1% – 3% tổng chi phí y tế. Mặc dù vậy, điều trị dứt điểm hen phế quản vẫn là gần như không thể. Tuy nhiên, muốn kiểm soát hen phế quản và ngăn chặn biến chứng hen phế quản, bệnh nhân chỉ cần tuân thủ chỉ định điều trị của chuyên gia là được.
Điều trị hen phế quản là một chu trình ba bước liên tục, lặp đi lặp lại như sau: Xác định tình trạng hen phế quản của bệnh nhân, điều chỉnh thuốc điều trị và đánh giá đáp ứng thuốc. Thực hiện chu trình này thực chất là để theo đuổi các mục tiêu dài hạn: Kiểm soát cơn hen phế quản cấp, ngăn chặn nguy cơ biến chứng và hạn chế tác dụng phụ của thuốc điều trị.
Thuốc là yếu tố quan trọng nhất, quyết định hiệu quả điều trị mọi bệnh lý và hen phế quản không phải ngoại lệ. Thuốc điều trị hen phế quản, chúng ta có 3 nhóm như sau:
– Nhóm các thuốc kiểm soát hen phế quản dài hạn, như Corticosteroid dạng hít, thuốc kích thích beta tác dụng kéo dài, thuốc đường hít kết hợp, Leukotrien, Symbicort, Seretide,…: Là các thuốc được chuyên gia chỉ định sử dụng nhằm hạn chế nguy cơ các cơn hen phế quản cấp và hạn chế suy giảm chức năng hô hấp.
– Nhóm các thuốc cắt nhanh cơn hen phế quản cấp, như Ventolin, Berodual, Salbutamol,…: Là các thuốc được chuyên gia chỉ định sử dụng nhưng giảm hoặc không dùng chúng là mục tiêu quan trọng trong điều trị hen phế quản.
– Nhóm các thuốc điều trị phối hợp cho bệnh nhân hen phế quản nặng: Chỉ và chỉ được chuyên gia chỉ định cho bệnh nhân hen phế quản vẫn có cơn cấp dù đã tối ưu hóa điều trị liều cao ICS/LABA và dự phòng các yếu tố nguy cơ.
Cho trẻ thăm khám với chuyên gia khi trẻ có dấu hiệu hen phế quản
Phía trên là những lưu ý quan trọng trong cách chữa bệnh hen phế quản ở trẻ em và nhiều thông tin hữu ích khác về bệnh lý này. Nếu còn băn khoăn cần giải đáp, liên hệ ngay Thu Cúc TCI, bố mẹ nhé!
