IBD là bệnh gì? Nguyên nhân và cách phòng ngừa

Tham vấn bác sĩ
Thạc sĩ, Bác sĩ

Đỗ Thị Hương 

Bác sĩ Tiêu hóa - Nội soi

IBD là bệnh gì là câu hỏi rất nhiều người quan tâm hiện nay. IBD nghe tưởng lạ nhưng thực chất là căn bệnh thường gặp ở rất nhiều người. IBD gây nhiều triệu chứng khác nhau và đôi khi nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh. Hãy cùng Thu Cúc TCI tìm hiểu về căn bệnh này nhé.

1. IBD là bệnh gì?

1.1. Định nghĩa IBD là bệnh gì?

IBD là bệnh gì? IBD viết tắt là Inflammatory Bowel Disease, một bệnh viêm ruột mạn tính. Đây là một tình trạng viêm nhiễm kéo dài trong ống tiêu hóa từ thực quản đến hậu môn, gây viêm, sưng đỏ đến các lớp niêm mạc.

2.2. Phân loại bệnh IBD

Hai dạng phổ biến của bệnh viêm ruột là viêm loét đại tràng xuất huyết và bệnh Crohn. Mặc dù có các đặc điểm chung, nhưng hai loại bệnh này có những khác biệt về phạm vi tổn thương và vị trí trong hệ tiêu hóa.

Viêm loét đại tràng xuất huyết: Bệnh này ảnh hưởng chủ yếu đến niêm mạc đại tràng và trực tràng. Các triệu chứng thường gặp bao gồm tiêu chảy ra máu, cảm giác muốn đi vệ sinh liên tục, đau bụng và mệt mỏi.

– Bệnh Crohn: Bệnh Crohn có thể ảnh hưởng bất kỳ phần nào của hệ tiêu hóa, từ miệng cho đến hậu môn. Tuy nhiên, thường xuyên tổn thương xảy ra ở vùng ruột non và ruột già, đặc biệt là ở phần cuối của ruột non và đoạn đầu ruột già. Triệu chứng của bệnh Crohn có thể bao gồm tiêu chảy, đau bụng, mất cân, mệt mỏi và có thể xảy ra các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.

IBD là bệnh gì là câu hỏi rất nhiều người quan tâm

IBD là bệnh gì là câu hỏi rất nhiều người quan tâm

2. Nguyên nhân gây ra bệnh IBD là gì?

Các nguyên nhân gây viêm ruột IBD chưa được xác định chính xác. Tuy nhiên, có một số yếu tố được liên kết với bệnh này, bao gồm:

2.1. Yếu tố di truyền

Có sự liên quan giữa viêm ruột và di truyền. Nếu trong gia đình có người mắc IBD, khả năng mắc bệnh của cá nhân đó sẽ cao hơn so với những người không có tiền sử gia đình bệnh này. Tuy nhiên, không phải tất cả những người có tiền sử gia đình IBD đều phải mắc bệnh.

2.2. Hệ thống miễn dịch

Sự tác động của hệ thống miễn dịch đóng một vai trò quan trọng trong phát triển IBD. Cơ chế chính xác chưa được hiểu rõ, nhưng có vẻ như hệ thống miễn dịch của cơ thể phản ứng quá mức với một số tác nhân bên ngoài như vi khuẩn trong ruột, gây ra viêm nhiễm và tổn thương niêm mạc ruột.

2.3. Sử dụng thuốc chống viêm NSAIDs

Một số người sử dụng NSAIDs, như aspirin và ibuprofen, có thể có nguy cơ cao hơn mắc viêm ruột. Tuy nhiên, NSAIDs không phải là nguyên nhân trực tiếp gây bệnh, mà có thể kích thích sự viêm nhiễm trong các trường hợp đã có sự tổn thương niêm mạc ruột trước đó.

2.4. Thuốc lá

Hút thuốc lá được cho là tăng nguy cơ mắc IBD và làm tăng nặng các triệu chứng của bệnh. Thuốc lá có thể gây tổn thương niêm mạc ruột và tác động tiêu cực đến hệ thống miễn dịch, dẫn đến viêm nhiễm.

2.5. Tuổi tác

Vấn đề này cũng có thể ảnh hưởng đến mức độ và khả năng mắc bệnh viêm ruột. Thường thì IBD phát hiện ở người trẻ tuổi, nhưng có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào.

Những người hay hút thuốc có nguy cơ bị viêm ruột cao hơn

Những người hay hút thuốc có nguy cơ bị viêm ruột cao hơn những người bình thường

3. Những ai có nguy cơ mắc IBD?

Dưới đây là những nhóm người có nguy cơ cao mắc bệnh IBD:

– Những người có tiền sử gia đình mắc bệnh: Người có người thân (cha, mẹ, anh chị em) đã mắc bệnh viêm ruột IBD có nguy cơ cao hơn so với những người không có tiền sử gia đình bị bệnh.

– Nhóm tuổi thanh thiếu niên và người trẻ: Viêm ruột IBD thường bắt đầu trong giai đoạn tuổi thanh thiếu niên và người trẻ và có nguy cơ cao hơn so với lứa tuổi khác.

– Những người có nguồn gốc dân tộc Bắc Âu và Do Thái có tỷ lệ mắc IBD cao gấp 2- 4 lần.

– Những người thường xuyên hút thuốc: Việc hút thuốc lá đã được liên kết với nguy cơ mắc viêm ruột IBD, đặc biệt là trong trường hợp bệnh Crohn.

– Những người tiếp xúc với hóa chất và môi trường ô nhiễm: Có một số nghiên cứu cho thấy rằng tiếp xúc với một số hóa chất và môi trường ô nhiễm có thể tăng nguy cơ mắc viêm ruột IBD.

– Những người có tiền sử mắc bệnh chu sinh: Bệnh lý xuất hiện từ tuần 28 đến hết ngày thứ 7 sau sinh.

Tuy rằng những nhóm trên có nguy cơ cao hơn mắc viêm ruột IBD, nhưng viêm ruột IBD có thể xảy ra ở bất kỳ ai. Nếu bạn có những triệu chứng hoặc yếu tố nguy cơ, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và theo dõi sức khỏe một cách thích hợp.

4. Biến chứng của IBD là bệnh gì?

4.1. Tiên lượng của bệnh IBD

Tiên lượng bệnh viêm ruột phụ thuộc vào mức độ bệnh tình và khả năng phù hợp với pháp đồ điều trị. Bệnh có nguy cơ tử vong cao. Cần theo dõi các triệu chứng để phòng ngừa biến chứng nặng nề của bệnh.

4.2. Biến chứng của IBD là bệnh gì?

Bệnh viêm ruột có thể gây ra một số biến chứng và tác động không chỉ đến ruột mà còn đến các bộ phận khác trong cơ thể gây ra các bệnh khác nhau:

Ung thư đại tràng: Viêm ruột mãn tính kéo dài trong thời gian dài có thể gây tổn thương niêm mạc ruột và tăng nguy cơ ung thư đại tràng.

– Viêm da: Viêm ruột có thể gây ra biến chứng da như viêm da không đặc hiệu (erythema nodosum) hoặc viêm da cơ học (pyoderma gangrenosum).

– Biến chứng mắt: Một biến chứng mắt phổ biến của viêm ruột là viêm mắt (uveitis) – sự viêm nhiễm của màng nội tâm của mắt. Nó có thể gây ra đỏ, đau và mờ mắt, và khi không được điều trị kịp thời, có thể gây tổn thương lâu dài đến mắt.

– Viêm khớp: Viêm khớp do viêm ruột có thể gây đau, sưng và cứng khớp, thường ảnh hưởng đến khớp gối, khớp cổ tay và khớp ngón tay.

– Viêm đường mật xơ hóa nguyên phát: Đây là một tình trạng viêm nhiễm và sẹo hóa dẫn đến hạn chế chức năng và xơ hóa của các đường mật.

– Khối máu đông: Điều này có thể xảy ra trong các mạch máu nhỏ ở ruột hoặc trong các mạch máu khác trong cơ thể, gây ra các biến chứng như huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT) hoặc huyết khối phổi.

Điều quan trọng là nhớ rằng không phải tất cả những người mắc viêm ruột đều phải trải qua tất cả các biến chứng này.

5. Biện pháp phòng ngừa viêm ruột

Để phòng ngừa viêm ruột, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:

– Tập thể dục đều đặn hoặc chọn các bài tập yoga phù hợp với sức khỏe.

– Xây dựng nguyên tắc ăn uống khoa học.

– Giảm bớt căng thẳng và thực hiện các biện pháp phòng chống căng thẳng.

– Chăm sóc sức khỏe hằng ngày.

– Kiểm tra sức khỏe định kỳ 6 tháng hoặc 1 năm 1 lần.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ để phòng tránh IBD

Kiểm tra sức khỏe định kỳ để phòng tránh IBD

Bài viết trên đã giải đáp rõ IBD là bệnh gì. Bệnh có nhiều nguyên nhân và các biện pháp phòng ngừa đã nêu không thể hoàn toàn ngăn ngừa được. Tuy nhiên, tuân thủ các biện pháp trên có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và duy trì sức khỏe cho ruột.

Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Chia sẻ:
Từ khóa:

Tin tức mới
Đăng ký nhận tư vấn
Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn
Connect Zalo TCI Hospital