Dính dây thắng lưỡi là một dị tật bẩm sinh, được ghi nhận ở khoảng 5% trẻ nhỏ toàn cầu (theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới – WHO). Với con số này, có thể thấy dính thắng lưỡi vô cùng phổ biến. Không những thế, nó còn có thể để lại tương đối nhiều hệ lụy tai hại cho trẻ. Những hệ lụy đó là gì, làm thế nào để ngăn chặn sự xuất hiện của chúng? Trong bài viết sau, Thu Cúc TCI sẽ cung cấp câu trả lời cho bạn.
Menu xem nhanh:
1. Thông tin cơ bản về dính thắng lưỡi
1.1. Khái niệm dính dây thắng lưỡi
Thắng lưỡi là một màng niêm mạc, hình tam giác, có một đầu dính với sàn miệng và đầu còn lại dính với mặt dưới lưỡi. Dính dây thắng lưỡi là tình trạng thắng lưỡi ngắn hơn bình thường, lưỡi bị gắn hoặc gần như bị gắn với sàn miệng và khó khăn hoặc hoàn toàn không thể hoạt động bình thường.
Dính thắng lưỡi hình thành do đâu là vấn đề các chuyên gia chưa kết luận được. Tuy nhiên, dị tật bẩm sinh này chắc chắn có liên quan đến 2 yếu tố, là: Di truyền và giới tính (tỷ lệ trẻ nam dính thắng lưỡi cao hơn tỷ lệ trẻ nữ, trên hầu hết các quốc gia tiến hành thống kê).
Dính dây thắng lưỡi làm hoạt động của lưỡi bị hạn chế
1.2. Dấu hiệu nhận biết dính dây thắng lưỡi
Thông thường, nhận biết dính thắng lưỡi là việc bố mẹ không cần chủ động thực hiện, bởi hiện nay, phần lớn các ca dính thắng lưỡi đều được phát hiện sớm bởi chuyên gia, ngay trong tháng đầu tiên sau sinh, thông qua thăm khám sức khỏe định kỳ và tiêm chủng.
Nếu không thuộc các trường hợp ấy, bố mẹ có thể sử dụng tổ hợp những dấu hiệu sau để xác định có hay không trẻ bị dính thắng lưỡi: Bú/ăn uống và phát âm khó khăn. Khó khăn hoặc hoàn toàn không thể di chuyển lưỡi sang hai bên. Khó khăn hoặc hoàn toàn không thể nâng lưỡi lên chạm hàm trên. Khó khăn hoặc hoàn toàn không thể đưa lưỡi ra khỏi hàm dưới. Khi cố gắng di chuyển, đầu lưỡi trẻ có hình dạng nhọn hoặc vuông. Khi khóc, đầu lưỡi trẻ có hình dạng trái tim hoặc chữ V. Các răng cửa hàm dưới hở hoặc nghiêng (dấu hiệu này có thể có hoặc không).
1.3. Các cấp độ dính dây thắng lưỡi
Tình trạng dính thắng lưỡi không đồng nhất 100% ở mọi trẻ. Theo đó, thắng lưỡi trẻ có thể dính ở một trong bốn cấp độ như sau:
– Cấp độ 1, dính thắng lưỡi nhẹ (độ dài thắng lưỡi là khoảng 12 – 16mm): Đầu lưỡi trẻ có thể chạm vòm khẩu cái cứng, lưỡi hoạt động bình thường.
– Cấp độ 2, dính thắng lưỡi trung bình (độ dài thắng lưỡi là khoảng 8 – 11mm): Đầu lưỡi trẻ không thể chạm vòm khẩu cái cứng, lưỡi hoạt động tương đối hạn chế.
Dính thắng lưỡi cấp độ 4
– Cấp độ 3, dính thắng lưỡi nặng (độ dài thắng lưỡi là khoảng 3 – 7mm): Đầu lưỡi trẻ dính với sàn miệng, lưỡi hoạt động cực kỳ khó khăn.
– Cấp độ 4, dính thắng lưỡi hoàn toàn (độ dài thắng lưỡi nhỏ hơn 3mm).
2. Dính thắng lưỡi – Những hệ lụy tai hại
Trẻ dính thắng lưỡi cấp độ 1, cấp độ 2, về cơ bản thường không phải chịu hệ lụy gì. Bởi lưỡi vẫn có thể hoạt động, chuyên gia sẽ chỉ định trẻ dính thắng lưỡi 2 cấp độ này chưa điều trị, theo dõi thêm. Còn dính thắng lưỡi cấp độ 3, cấp độ 4, chắc chắn có thể để lại cho trẻ nhiều ảnh hưởng tiêu cực. Cụ thể, những ảnh hưởng đó là: Biếng ăn, chậm lớn, chậm phát triển thể chất; nói ngọng/không thể nói, chậm phát triển trí tuệ; tự ti về diện mạo bản thân,… Cách duy nhất để ngăn chặn sự xuất hiện của chúng là càng sớm càng tốt, xử lý tình trạng trẻ dính thắng lưỡi.
3. Hệ lụy dính thắng lưỡi – Cách ngăn chặn
3.1. 2 phương pháp phẫu thuật dính thắng lưỡi an toàn và hiệu quả
Ở thời điểm hiện tại, sử dụng 2 phương pháp phẫu thuật sau, tình trạng dính thắng lưỡi ở trẻ có thể được xử lý:
– Phẫu thuật dính thắng lưỡi gây tê, sử dụng dao laser hay còn gọi là dao điện: Trong 2 phương pháp, phẫu thuật sử dụng dao laser có chi phí tốt hơn. Tuy nhiên, nó chỉ phù hợp với những trẻ có khả năng hợp tác.
– Phẫu thuật dính thắng lưỡi gây mê, sử dụng dao plasma: Là phương pháp phẫu thuật có chi phí không tốt bằng, nhưng vẫn được bố mẹ lựa chọn đông đảo hơn. Bởi phẫu thuật sử dụng dao plasma là phương pháp vừa phù hợp với mọi trẻ, kể cả những trẻ không có khả năng hợp tác; vừa sở hữu vô vàn ưu điểm vượt trội – những ưu điểm mà phẫu thuật sử dụng dao laser không có hoặc có nhưng không mạnh bằng: Không gây đau, không gây chảy máu, không gây sưng, không gây biến chứng, thời gian thực hiện nhanh chóng (chỉ 7 – 10 phút), ăn uống bình thường và xuất viện sau 60 phút.
Phẫu thuật dính thắng lưỡi gây mê, sử dụng dao plasma
3.2. Chăm sóc hậu phẫu
Chăm sóc hậu phẫu dính thắng lưỡi rất đơn giản, bởi phẫu thuật dính thắng lưỡi chỉ là một tiểu phẫu. Theo đó, bố mẹ cần ghi nhớ và thực hiện những lưu ý sau:
– Không cho trẻ sờ/chạm vào vết cắt thắng lưỡi để tránh nhiễm trùng;
– Không cho trẻ ăn đồ nóng và cứng để tránh chảy máu;
– Cho trẻ uống đủ nước mỗi ngày để vệ sinh miệng;
– Cho trẻ tập luyện lưỡi bằng cách hướng dẫn trẻ đưa lưỡi sang 2 bên; đưa lưỡi lên/xuống, đưa lưỡi ra ngoài. Trong trường hợp trẻ nhỏ chưa nhận thức rõ ràng, bố mẹ sử dụng tay nhẹ nhàng chủ động tập luyện lưỡi cho trẻ.
Như vậy, dính dây thắng lưỡi có thể khiến trẻ biếng ăn, chậm lớn, chậm phát triển thể chất; nói ngọng/không thể nói, chậm phát triển trí tuệ; tự ti về diện mạo bản thân,…. Để trẻ không phải đối diện với những nguy cơ này, bố mẹ phải phẫu thuật dính thắng lưỡi cho trẻ, ngay khi có thể.
