Hiểu rõ cơ chế của bệnh ung thư giúp chúng ta có kiến thức tổng quan về ung thư cũng như có biện pháp phòng tránh căn bệnh nguy hiểm này.
Menu xem nhanh:
Cơ chế hình thành bệnh ung thư
Cơ thể con người gồm nhiều tế bào
Cơ chế hình thành ung thư xuất phát từ sự đột biến hay biến đổi gen. Cơ thể con người gồm nhiều loại gen khác nhau, trong đó có 2 loại chính là gen tiền ung thư và gen ức chế ung thư. Các gen tiền ung thư có nhiệm vụ truyền thông tin “ hình thành phân bào” đến các tế bào để chúng phân chia. Các gen ức chế ung thư có nhiệm vụ truyền thông tin “ ngừng phân bào” khi nhận thấy có sự hư hỏng để tế bào ngừng phân chia, đồng thời kích hoạt quá trình sửa chữa tế bào. Các gen này hoạt động nhịp nhàng theo một một chương trình đã lập sẵn.
Còn khi bị đột biến, cá gen tiền ung thư truyền thông tin quá mức đến các tế bào khiến chúng phân chia một cách nhanh chóng, trong khi các gen ức chế ung thư thì bị bất hoạt dẫn đến các tế bào cứ phân chia liên tục. Các tế bào ung thư này tiếp tục phát triển và nhân lên một cách mất kiểm soát tạo thành những khối u lớn.
Các khối u này có thể lành tính hoặc ác tính. Nếu khối u lành tính thì không lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể, khi cắt bỏ thường không tái phát. Nếu là khối u ác tính thì đó chính là lúc cơ thể mắc phải căn bệnh ung thư. Các khối u này phá huỷ bộ phận nó đang tồn tại, sau đó tiếp tục di căn sang các bộ phận khác của cơ thể, gây ra bệnh ung thư di căn.
Các giai đoạn phát triển bệnh ung thư
Hầu hết các bệnh ung thư đều xuất hiện khối u, vị trí khối u được xem là cơ sở để phân chia các giai đoạn phát triển của bệnh ung thư.
Giai đoạn khởi phát
Các tế bào gốc tiếp xúc với các tác nhân gây đột biến và bị biến đổi. Quá trình này diễn ra rất nhanh, chỉ trong vài giây, đồng thời không bị đảo ngược. Trong cuộc đời một con người có nhiều tế bào trong cơ thể có thể trải qua quá trình khởi phát, nhưng không phải tất cả các tế bào đều phát sinh bệnh. Đa số chúng chết đi hoặc bị cơ chế miễn dịch vô hiệu hoá.
Giai đoạn tăng trưởng, thúc đẩy, chuyển biển
Đây là giai đoạn gen bắt đầu có sự thay đổi và tế bào khởi phát bắt đầu tăng sinh. Sự tăng sinh của tế bào ung thư còn ở mức độ nhỏ, cư trú ở một mô nhỏ nào đó.
Giai đoạn lan tràn
Ở giai đoạn này khối u bành trướng, gia tăng có thể từ 100 tế bào đến 1 triệu tế bào. Giai đoạn này có thể ngắn vài tháng và cũng có thể kéo dài vài năm.
Giai đoạn tiến triển
Ở giai đoạn này, các khối u phát triển với kích thước lớn.
Giai đoạn di căn
Các khối u xâm lấn đến các cơ quan khác trong cơ thể, phá huỷ các cơ quan này. Khối u càng phát triển thì cơ thể càng suy yếu, khả năng sống càng thấp. Việc điều trị ung thư ở giai đoạn muộn chỉ nhằm giảm các triệu chứng đau, ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư chứ không thể tiêu diệt hoàn toàn các tế bào ung thư. Ung thư nếu được phát hiện từ giai đoạn đầu thì khả năng chữa khỏi bệnh rất cao.
Biện pháp phòng ngừa, phát hiện ung thư sớm
Ung thư càng phát hiện sớm khả năng điều trị càng cao
Để chủ động phòng ngừa ung thư, mỗi người cần xây dựng cho mình chế độ chế độ dinh dưỡng hợp lý, lối sống lành mạnh và kiểm tra sức khoẻ định kì.
- Bạn nên ăn nhiều rau, củ, quả cung cấp khoáng chất và vitamin cần thiết cho cơ thể. Đồng thời hạn chế ăn những thức ăn không tốt cho sức khoẻ như: thức ăn lên men, thức ăn nhiều dầu mỡ, thức ăn chế biến sẵn…
- Không sử dụng các chất kích thích như thuốc lá, rượu bia.
- Tập luyện thể dục thể thao đều đặn.
- Hạn chế tiếp xúc với môi trường độc hại.
- Khám tầm soát ung thư định kì.
Các biện pháp phòng tránh ung thư chỉ mang tính chất tương đối, các tế bào ung thư có thể hình thành trong cơ thể mà bạn không dễ gì nhận ra. Do đó, để phát hiện sớm những mầm mống ung thư và kịp thời điều trị bạn nên thực hiện tầm soát ung thư định kì. Đây là phương pháp phát hiện ung thư nhanh chóng và chính xác nhất hiện nay.
