Bé còi xương nên bổ sung gì là vấn đề mà nhiều cha mẹ quan tâm lo lắng. Một chế độ ăn vừa nhằm khắc phục tình trạng còi xương mà vẫn đảm bảo cân bằng những nhóm chất thiết yếu khác là gì?
Có thể nhiều người chưa biết, bệnh còi xương xảy ra khá phổ biến ở trẻ dưới 3 tuổi. Khi cơ thể trẻ không đủ lượng vitamin D để có thể hấp thụ canxi, phốt pho sẽ dẫn đến tình trạng xương không được bổ sung những chất này, dẫn đến còi xương, loãng xương.
Trẻ còi xương thường rơi vào những trường hợp trẻ sinh non, sinh thiếu tháng nhẹ cân, trẻ bị suy dinh dưỡng, mắc chứng khó hấp thu, không được bú sữa mẹ hoặc trẻ không được tiếp xúc với ánh nắng mặt trời,…
Menu xem nhanh:
1. Những dấu hiệu nào cho thấy trẻ có thể bị còi xương?
Những biểu hiện thường gặp của trẻ bị còi xương có thể được phát hiện như sau:
– Giấc ngủ của trẻ thường không trọn vẹn, trẻ hay bị tỉnh giấc và quấy khóc nhiều mỗi khi đi ngủ
– Trẻ ra nhiều mồ hôi kể cả khi không vận động hoặc khi thời tiết không nóng, nhất là khi ngủ
– Trẻ bị rụng tóc nhiều, có dấu hiệu rụng tóc hình vành khăn
Quấy khóc và ngủ khó là dấu hiệu của trẻ còi xương
– Những cột mốc phát triển thông thường như mọc răng, biết nói, biết đi trẻ đều bị chậm hơn so với những trẻ khác.
– Phần thóp ở đầu trẻ mềm, rộng, thời gian để thóp đóng lâu hơn trẻ khác, trẻ có trán dô hoặc bẹt đầu.
– Lồng ngực của trẻ có phần xương ức bị nhô lên, chân trẻ bị vòng kiềng hoặc hình chữ X, xương cổ tay cổ chân bị bè,…
– Khi canxi máu giảm, có thể trẻ sẽ bị co giật.
Những trẻ bị sinh non, sinh đôi, những trẻ không được ăn sữa mẹ có nguy cơ bị còi xương cao hơn. Cần phân biệt trẻ còi xương và trẻ gầy còm. Những trẻ bị gầy còm có thể thiếu dinh dưỡng nhưng không bị còi xương. Ngược lại, còi xương vẫn có thể rơi vào những trường hợp trẻ bị thừa cân béo phì do nhu cầu canxi và phốt pho của những trẻ này cao hơn.
2. Đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ bị còi xương như thế nào?
2.1. Nguyên tắc khi bổ sung dinh dưỡng ở trẻ còi xương
Trẻ bị mắc bệnh còi xương cần bổ sung một chế độ dinh dưỡng đặc biệt. Cần đảm bảo cung cấp đầy đủ bốn nhóm chất dinh dưỡng chính là tinh bột, chất béo, đạm, khoáng chất.
Ngoài ra, với trẻ bị còi xương, việc tập trung bổ sung các loại vi chất như vitamin D, canxi, kẽm, phốt pho, sắt là rất quan trọng và cần thiết. Trong mỗi bữa ăn hàng ngày của trẻ cũng cần cung cấp thêm cả chất béo từ dầu mỡ để giúp trẻ hấp thu được vitamin D.
Cần cho trẻ ăn bổ sung những thực phẩm giàu vitamin D
Khi cho trẻ ăn theo chế độ chống còi xương, cần phải theo dõi tình trạng hấp thu của trẻ để can thiệp điều chỉnh kịp thời sao cho đạt hiệu quả nhất.
2.2. Bé còi xương nên bổ sung gì trong nhóm thực phẩm?
Trong những nhóm thực phẩm cần thiết cho trẻ bị còi xương, các loại thực phẩm sau đây được xem là quan trọng đối với trẻ vì cung cấp những loại dưỡng chất cần thiết như:
– Chất đạm: có từ những thực phẩm như tôm, cua, cá hồi, ốc, ngao, sò, sữa và các sản phẩm từ sữa, lòng đỏ trứng gà, một số loại ngũ cốc…
– Vitamin: Các loại rau xanh có màu đậm như rau bina, bông cải xanh, rau muống, rau ngót,…
Xây dựng một chế độ dinh dưỡng cho trẻ bị còi xương rất quan trọng. Một phần giúp trẻ thoát khỏi bệnh còi xương, một phần ngăn ngừa không cho trẻ mắc bệnh, hỗ trợ cơ thể trẻ phát triển khỏe mạnh hơn.
2.3. Gợi ý những món bé còi xương nên bổ sung
Cha mẹ tham khảo những món ăn sau theo thực đơn đã được nhiều chuyên gia dinh dưỡng gợi ý dành cho trẻ bị còi xương như sau:
– Cháo tôm.
Cách nấu món cháo tôm: Tôm rửa sạch, lột bỏ vỏ rồi xay nhuyễn. Thêm một số loại rau như rau chân vịt, bông cải xanh lượng vừa đủ, rửa sạch, xay nhỏ hoặc băm nhỏ. Gạo xay ra hoặc để nguyên nấu thành cháo. Khi cháo chín cho rau và tôm vào nấu chung cho đến khi chín thì thêm 1 thìa dầu ăn, dầu ô liu vào là xong. Nên thường xuyên cho trẻ ăn cháo tôm vì món ăn này giàu canxi và protein.
– Bột chân cua hạt sen.
Sau khi sơ chế sạch các nguyên liệu, sấy khô chân cua và xay mịn thành bột. Trộn lẫn cũng bột đậu xanh và hạt sen rồi pha với nước cháo loãng để ăn 2 lần/ ngày. Ăn khoảng nửa tháng đến 1 tháng để trẻ hấp thu được nhiều canxi có trong chân cua.
– Cháo cá.
Chọn những loại cá giàu dinh dưỡng như cá quả, cá chép. Rửa sạch và loại bỏ nội tạng cá xong thì hấp chín rồi gỡ thịt và xào qua với hành tỏi cho thơm. Xương và đầu cá có thể ninh rồi lọc lấy nước nấu cháo. Sau khi đã nấu cháo chín nhừ thì cho thịt cá vào để nấu thêm.
– Cháo lòng đỏ trứng.
Cách nấu cũng tương tự như các món cháo khác nhưng thay bằng lòng đỏ trứng gà đã luộc kỹ và tán nhuyễn rồi cho vào cháo.
Nên cho trẻ đi khám dinh dưỡng định kỳ hàng năm
Những món trên chỉ là một trong rất nhiều những món cháo có thể cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho trẻ bị còi xương. Cha mẹ có thể tham khảo vào thay đổi thực đơn liên tục giúp bổ sung chất cho trẻ, đồng thời cũng khiến trẻ ăn ngon miệng hơn.
3. Cách giúp trẻ không còn bị còi xương
Bệnh còi xương của trẻ nên được ngăn ngừa ngay từ giai đoạn mang thai của người mẹ. Khi đang trong thai kỳ, mẹ cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng của mình, nhất là vitamin D và canxi phải được bổ sung đầy đủ. Một chế độ ăn giàu dinh dưỡng của mẹ sẽ hạn chế nguy cơ bị còi xương cho trẻ sau khi sinh ra.
Trẻ sau khi sinh nên được thường xuyên tắm nắng và được uống sữa mẹ hoàn toàn. Khi trẻ biết ăn dặm, cha mẹ cần xây dựng thực đơn ăn dặm phong phú, nhiều loại thực phẩm giàu canxi phù hợp với từng độ tuổi phát triển của trẻ.
Với những trẻ có nguy cơ thiếu hụt vitamin D, canxi, photpho, cần được thăm khám và xét nghiệm để chỉ ra đúng mức vi chất mà trẻ đang cần bổ sung để được bổ sung bằng đường uống thay vì ăn.
Cha mẹ lưu ý khi xây dựng chế độ ăn cho trẻ, đó là luôn đảm bảo trẻ được ăn đủ 4 nhóm chất trong mỗi bữa ăn. Bên cạnh đó, cha mẹ nên đưa con đi khám dinh dưỡng định kỳ 6 tháng – 1 năm/ lần để được xét nghiệm các loại vi chất. Từ đó có thể xác định chính xác con đang thiếu hoặc thừa chất gì để được bổ sung trực tiếp.
Trên đây là những thông tin về các loại thực phẩm mà trẻ bị còi xương nên bổ sung vào thực đơn ăn uống hàng ngày mà cha mẹ cần biết. Hy vọng với những kiến thức về dinh dưỡng nêu trên, phụ huynh sẽ cải thiện được tình trạng còi xương của con hoặc giúp trẻ không bị mắc phải bệnh này.
