Tìm hiểu từ A đến Z quá trình phát triển của thai nhi

Tham vấn bác sĩ
Bác sĩ CKII

Nguyễn Văn Hà

Phó Giám đốc Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc TCI, Trưởng khoa Phụ Sản

Khi tìm hiểu về quá trình phát triển của thai nhi, mẹ bầu sẽ hiểu rõ hơn về hành trình kỳ diệu của con yêu trong suốt 9 tháng 10 ngày mang thai. Những thông tin bài viết dưới đây phần nào giúp mẹ có thêm nhiều kiến thức quan trọng chuẩn bị cho 40 tuần thai và cuộc vượt cạn sắp tới để gặp em bé của mình.

quá trình phát triển của thai nhi

Tìm hiểu về quá trình phát triển của thai nhi, mẹ bầu sẽ hiểu hơn về hành trình kỳ diệu của bé trong 40 tuần.

1. Quá trình hình thành của thai nhi

Quá trình thụ thai xảy ra khi trứng gặp tinh trùng và hình thành nên phôi thai. Lúc này phôi thai sẽ được di chuyển tới tử cung làm tổ. Qua mỗi giai đoạn, người mẹ sẽ thấy sự thay đổi rõ rệt từ kích thước, cân nặng đến sự hoàn thiện của các cơ quan bộ phận trong cơ thể em bé. Trong đó, em bé sẽ được gọi là phôi thai từ thời điểm thụ thai cho đến tuần thứ 8 của thai kỳ, đến sau tuần thứ 8 cho đến khi ra đời sẽ được gọi là thai nhi.

Thông thường quá trình mang thai của người mẹ sẽ kéo dài trong khoảng 40 tuần (tương đương 280 ngày), được tính từ ngày đầu tiên của chu kỳ kinh cuối cùng. Cụ thể 9 tháng 10 ngày mang bầu sẽ chia làm 3 giai đoạn, hay còn gọi là 3 tam cá nguyệt. Trong đó, mỗi tam cá nguyệt kéo dài 12 – 13 tuần (khoảng 3 tháng).

2. Quá trình phát triển của thai nhi trong 40 tuần

2.1. 3 tháng đầu thai kỳ

  • Tuần thứ 4: Do quá trình thụ thai thường tính từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng nên trong 3 tuần đầu người phụ nữ sẽ không nhận ra là mình mang thai. Sang tuần thứ 4, các tế bào phôi thai bắt đầu hoạt động và tạo cấu trúc ban đầu cho cơ thể thai nhi. Lúc này chị em sẽ nhận ra dấu hiệu mang thai đầu tiên thông qua việc bị trễ kinh.
  • Tuần thứ 5: Kích thước thai nhi ở tuần thứ 5 đã tăng lên rất nhiều. Thời điểm này các tế bào sẽ lớn lên nhanh chóng và mẹ có thể dùng que thử thai để xác định chính xác khả năng có thai hay không.
  • Tuần thứ 6: Lúc này bé sẽ có kích thước 4-7mm (bằng hạt đậu xanh). Hệ thần kinh nguyên thủy và xương sống bắt đầu hình thành. Lúc này bác sĩ cũng đã nhận ra bé có nằm đúng ở tử cung hay không nhờ siêu âm.
  • Tuần thứ 7: Thời gian này thông qua siêu âm có thể nghe rõ được tim thai. Gan của bé ở tuần thai này cũng thực hiện chức năng sản xuất tế bào hồng cầu. Và mẹ bắt đầu đi tiểu nhiều hơn, cũng xuất hiện các triệu chứng ốm nghén, nhạy cảm và dễ cáu giận.
  • Tuần thứ 8: Bé sẽ có kích thước khoảng 1.6cm. Hệ thần kinh, đặc biệt là não sẽ phát triển nhanh, đầu lớn dần và bắt đầu hình thành mắt. Những đôi bàn tay, bàn chân nhỏ xuất hiện, cơ quan nội tạng phức tạp hơn so với thời kỳ trước.
  • Tuần thứ 9: Kích thước bé lúc này khoảng 5 cm. Hệ sinh dục đã bắt đầu hình thành. Cơ thể đã xuất hiện thêm phần phân chia đầu và ngực.
  • Tuần thứ 10: Thời điểm này não bộ dần tăng nhanh về kích thước, nếu đi siêu âm mẹ có thể nhận thấy phần trán của bé nhô cao về phía trước.
  • Tuần thứ 11: Thai nhi bắt đầu có hình dáng của một con người. Hệ thần kinh phát triển vượt bậc, thanh quản cũng đã hình thành. Đặc biệt cuống rốn của thai nhi đã có thể thực hiện vai trò cung cấp dưỡng chất đồng thời đào thải chất thải ra khỏi bào thai.
  • Tuần thứ 12: Kích thước thai nhi khoảng 60g, chiều dài thai nhi khoảng 8cm. Các chức năng cơ bản như hệ thần kinh, tim, gan, hệ bài tiết đã cơ bản hoàn thiện.
  • Tuần thứ 13: Kích thước bé khoảng quả chanh. Lúc này bé đã có biểu hiện nhăn mặt, cau mày, ngó đầu.
quá trình phát triển của thai nhi

Trong suốt quá trình phát triển của thai nhi, mẹ bầu nên lưu ý chế độ ăn uống và thăm khám bác sĩ định kỳ.

2.2. 3 tháng giữa thai kỳ

  • Tuần thứ 14: Bé sẽ tăng nhanh về cân nặng và kích thước từ thời điểm này, mỗi tuần trung bình khoảng 2g. Các tế bào của hệ thần kinh trung ương và cơ quan sinh dục của bé cũng hình thành rõ ràng hơn rồi.
  • Tuần thứ 15: Thai nhi sẽ nặng khoảng 70g và chiều dài khoảng 10cm. Tuy lúc này bé chưa mở mí mắt nhưng đã có thể cảm nhận ánh sáng đi qua bụng mẹ.
  • Tuần thứ 16: Lúc này bé sẽ lớn tương đương một quả bơ. Tại tuần thai thứ 16, bé đã hình thành lông mày, mí mắt, móng tay, móng chân, ngón chân, ngón tay.
  • Tuần thứ 17: Kích thước thai nhi lúc này vào khoảng 13cm, nặng 140g. Bé đã có thể di chuyển khớp, nghe được âm thanh từ bên ngoài và tuyến mồ hôi bắt đầu phát triển.
  • Tuần thứ 18: Thai nhi đã trở nên hiếu động hơn với bốn chi đã phát triển đồng đều và cân đối hơn trước. Bé sẽ nặng khoảng 180g.
  • Tuần thứ 19: Thai nhi có thể nặng khoảng 300g và dài 15 – 20cm. Những mầm răng sữa đầu tiên bắt đầu hình thành ở bé.
  • Tuần thứ 20: Chiều dài thai nhi sẽ khoảng 16.4cm. Thời điểm này bé đã có thể nuốt, mắt tuy còn nhắm nhưng một số cử động ở đồng tử đã có thể diễn ra.
  • Tuần thứ 21: Em bé lúc này khoảng 360g. Bé đã lớn hơn, bắt đầu chuyển sang đá hoặc đạp vào thành tử cung của mẹ. Tóc, lông mi bắt đầu mọc, xương hàm cũng hình thành.
  • Tuần thứ 22: Em bé đã bắt đầu có trọng lượng khoảng 430g và hình dáng rất gần với một em bé sơ sinh. Mẹ sẽ cảm thấy rõ các động tác đạp, xoay của bé đã hơn trước rất nhiều. Đây cũng là giai đoạn cơ quan vị giác bắt đầu hình thành.
  • Tuần thứ 23: Kích thước của bé ở tuần 23 đã đạt gần 500g, gần bằng quả xoài to. Đôi tai tốt hơn trong việc thu nhận âm thanh và các đường nét khuôn mặt rõ hơn. Lúc này xương sọ và khung xương tiếp tục phát triển.
  • Tuần thứ 24: Lúc này bé sẽ như một bắp ngô với trọng lượng khoảng 600g. Bé đã biết chớp mắt, hệ thần kinh đã phát triển vượt trội hơn trước. Đặc biệt, sự tích tụ chất béo đã bắt đầu diễn ra ở chân, lòng và ngón tay của bé.
  • Tuần thứ 25: Kích thước của em bé sẽ đạt khoảng 650g. Từ thời điểm này các bộ phận trong cơ thể của bé dần hoàn thiện và cân nặng sẽ tăng lên nhanh chóng.
  • Tuần thứ 26: Em bé sẽ đạt khoảng 760g. Từ đây mẹ có thể nhận thấy hiện tượng nấc cụt ở bé, các giấc ngủ ngắn cũng gia tăng để hoàn thiện thị giác và não bộ. Em bé cũng bắt đầu hoàn thiện phổi.
  • Tuần thứ 27: Kích thước bé có thể đạt 780g và chiều dài khoảng 34 cm. Mẹ sẽ cảm thấy các cú đạp mạnh hơn do bé đã lớn và khỏe hơn. Cùng với đó các chức năng của hệ tiêu hóa, phổi, thận đã trở nên ổn định hơn.

    quá trình phát triển của thai nhi

    Em bé từ giai đoạn cuối thai kỳ đã bắt đầu phát triển gần như hoàn chỉnh như một cá thể độc lập.

2.3. 3 tháng cuối thai kỳ

  • Tuần thai thứ 28: Từ giờ bé sẽ nặng khoảng 1kg, các cú đạp của bé ngày càng trở nên dứt khoát, mạnh mẽ. Đặc biệt não bộ gần như phát triển hoàn chỉnh. Mẹ bắt đầu nên tham gia các lớp học tiền sản và thăm khám bác sĩ đều đặn.
  • Tuần thai thứ 29: Thị lực của bé bắt đầu tốt hơn nên hoàn toàn có thể cảm nhận được ánh sáng từ bên ngoài qua màng lọc nên nếu mẹ thực hiện thai giáo bằng ánh sáng lúc này là vô cùng tốt.
  • Tuần thai thứ 30: Em bé của mẹ sẽ tăng trung bình 200g mỗi tuần. Để não có không gian phát triển nên lúc này đầu của bé cũng trở nên to hơn.
  • Tuần thai thứ 31: Kích thước em bé lúc này sẽ giống như một quả dừa xiêm và chiều dài khoảng 41.2 cm. Điều tuyệt vời hơn là bé đã có thể nhìn và phân biệt sáng tối khá tốt rồi.
  • Tuần thai thứ 32: Một trong những dấu mốc quan trọng trong sự phát triển của thai nhi ở tuần thai này là sự thay đổi ngôi thai. Lúc này da bé không còn nhăn nheo nữa, đạt cân nặng khoảng 2kg và dài khoảng 42cm rồi
  • Tuần thai thứ 33: Kích thước em bé sẽ đạt khoảng 43.7cm và cân nặng khoảng 2.3kg. Em bé lúc này đầu đã chúc xuống dưới để sẵn sàng chào đời. Thân nhiệt của bé cũng bắt đầu ổn định hơn.
  • Tuần thai thứ 34: Từ tuần thai này trở đi, em bé sẽ tăng khoảng 200-250g mỗi tuần. Phổi và hệ thống thần kinh đang dần hoàn thiện. Bé cũng đã biết thải phân xu và khung xương chắc chắn hơn, còn hộp sọ mềm để quá trình chào đời sau đó trở nên thuận lợi hơn.
  • Tuần thai thứ 35: Bước sang tuần này các chức năng trong cơ thể bé về cơ bản đã hoàn thành nên dù có chào đời lúc này bé vẫn có thể sống bình thường.
  • Tuần thai thứ 36: Giờ đây bé đã có thể tăng thêm 30g mỗi ngày. Từ đây, các cơ quan trong cơ thể của bé hầu như đã hoàn thiện.
  • Tuần thai thứ 37: Bé đã hoàn toàn phát triển của thai nhi như một cá thể độc lập Trọng lượng cơ thể bé sẽ tiếp tục tăng lên nhanh chóng.
  • Tuần thai thứ 38: Bắt đầu từ tuần thai này, em bé đã có thể sống như bình thường nếu chào đời. Lớp mỡ đã trở nên dày hơn dưới lớp da của bé để sau khi chào đời bé sẽ có được thân nhiệt được ổn định.
  • Tuần thai thứ 39-40: Bé đã phát triển thể chất hoàn toàn nhưng tiếp tục tích mỡ và có thể tăng lên về kích thước. Từ lúc này em bé đã sẵn sàng đến với thế giới bên ngoài.

Mang thai thực sự là một hành trình kỳ diệu mà bất cứ người phụ nữ nào cũng nên trải qua một lần trong đời. Trong suốt thai kỳ, để đảm bảo sức khỏe của mẹ và bé, hãy chú ý thực hiện chế độ ăn uống khoa học và mẹ đừng quên thăm khám bác sĩ định kỳ.

Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Chia sẻ:
Từ khóa:

Tin tức mới
Đăng ký nhận tư vấn
Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn
Connect Zalo TCI Hospital