Viêm phổi là bệnh lý đường hô hấp rất phổ biến, thường xảy ra vào các thời điểm giao mùa trong năm. Bệnh gây ảnh hưởng đến khoảng 450 triệu người mỗi năm và là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Cùng tìm hiểu các triệu chứng viêm phổi, cách chẩn đoán và điều trị bệnh trong bài viết sau.
Menu xem nhanh:
1. Viêm phổi là bệnh gì?
Viêm phổi là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở nhu mô phổi. Nhu mô phổi bao gồm các cơ quan phế nang, túi phế nang, ống phế nang, các tổ chức khe kẽ và tiểu phế quản. Bệnh có thể xảy ra ở mọi đối tượng với nhiều mức độ bệnh khác nhau nhưng phổ biến và trầm trọng nhất thường ở những người có sức đề kháng yếu như trẻ em, người già, người vừa phẫu thuật, những người thường xuyên sống trong môi trường lạnh giá, nồm ẩm, người chủ quan, thiếu ý thức phòng bệnh. Nguyên nhân gây bệnh phổ biến là do vi khuẩn, virus, nấm, hóa chất độc hại.
Viêm nhiễm ở nhu mô phổi là tình trạng rất phổ biến, được gọi là viêm phổi
2. Các triệu chứng viêm phổi biểu hiện như thế nào?
Bệnh viêm phổi có thể biểu hiện từ nhẹ đến nặng, khác nhau ở mỗi người tùy thuộc vào các tác nhân gây bệnh, tuổi tác và khả năng miễn dịch của người bệnh.
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh viêm phổi có thể xuất hiện đột ngột hoặc từ từ, với các biểu hiện đặc trưng là:
2.1 Ho – Triệu chứng viêm phổi sớm
Đa số người mắc bệnh viêm phổi có biểu hiện ho. Đây cũng là triệu chứng thường xuất hiện sớm. Người bệnh có thể chỉ ho húng hắng hoặc thành cơn, nhưng thường là ho có đờm. Một số trường hợp bệnh nhân có thể chỉ ho khan. Khi bệnh nặng, đờm có thể có màu rỉ sắt, màu vàng hoặc màu xanh. Đôi khi đờm có thể ở dạng như mủ, có mùi hôi, thối.
2.2 Sốt
Sốt cũng là một triệu chứng thường gặp ở những người mắc bệnh viêm phổi. Người bệnh có thể sốt thành cơn hoặc sốt sốt liên tục cả ngày, kèm theo ớn lạnh, rét run hoặc không. Có những trường hợp sốt cao, lên tới 40 – 41 độ C, nhưng cũng có những trường hợp bệnh nhân chỉ sốt nhẹ 37,5 – 38,5 độ C. Ngoài ra, có những trường hợp bệnh nhân không sốt mà lại hạ thân nhiệt.
Biểu hiện sốt thường gặp ở những bệnh nhân có sức đề kháng yếu như người bị suy giảm miễn dịch, người già, trẻ nhỏ, người mắc các bệnh lý nền như tim mạch, gan, thận, huyết áp…
2.3 Khó thở
Triệu chứng này có thể không xảy ra ở những trường hợp viêm phổi nhẹ nhưng lại khá điển hình ở người bị viêm phổi nặng. Khi đó, bệnh nhân thường thở nhanh nông, có thể có co kéo cơ hô hấp gây co rút lồng ngực. Ở trẻ nhỏ, tình trạng co rút lồng ngực do viêm phổi khá điển hình.
Tình trạng khó thở ở bệnh nhân viêm phổi thường xảy ra do các chất nhầy ở túi khí trong phổi tăng lên, làm giảm lượng oxy cung cấp cho máu.
Ho, sốt, khó thở là những triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân viêm phổi.
2.3 Đau ngực
Khi phổi bị viêm nhiễm, người bệnh khó thở, ho nhiều nên có thể gặp phải tình trạng đau tức ngực ở vùng tổn thương. Mức độ đau nhiều hay ít có thể khác nhau ở mỗi người, có những trường hợp đau rất dữ dội.
2.4 Môi khô, da nóng đỏ – Một trong những triệu chứng viêm phổi sớm
Môi khô, da nóng đỏ là dấu hiệu viêm phổi nặng. Ngay cả khi người bệnh chỉ ho nhẹ nhưng có những dấu hiệu này thì cần hết sức lưu ý. Tình trạng da nóng, đỏ thường gặp ở những bệnh nhân viêm phổi có sốt cao nhưng rất khó nhận biết, nhất là ở người già. Trường hợp bệnh nhân có biểu hiện tím môi, tím đầu chi thì chứng tỏ đã có suy hô hấp.
2.5 Buồn nôn, nôn, tiêu chảy
Một số trường hợp viêm phổi, người bệnh có thể gặp triệu chứng buồn nôn và nôn mửa. Nguyên nhân gây triệu chứng này vẫn chưa được làm rõ. Ngoài ra, tiêu chảy cũng là một triệu chứng ít phổ biến ở bệnh nhân viêm phổi. Tình trạng này khiến người bệnh dễ bị mất nước hơn nên cần được chăm sóc kỹ càng.
2.6 Mệt mỏi lú lẫn
Khi mắc bệnh viêm phổi, hệ miễn dịch sẽ phải làm việc cật lực để chống lại tác nhân gây bệnh. Điều này có thể dẫn đến cơ thể suy nhược, mệt mỏi. Một số trường bệnh nhân có thể lú lẫn, mất tỉnh táo đặc biệt khi bị sốt cao.
Ở trẻ các triệu chứng viêm phổi có thể gặp là: nôn chớ, sốt, co giật, ho, bứt rứt, bỏ bú, bỏ ăn, tím tái, li bì, rút lõm lồng ngực…
3. Các phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh viêm phổi
3.1 Chẩn đoán bệnh viêm phổi
Bên cạnh những trường hợp viêm phổi có thể có triệu chứng lâm sàng rõ ràng, cũng có nhiều trường hợp mắc bệnh nhưng không biểu hiện triệu chứng. Thông thường, các bác sĩ sẽ dựa vào tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân để đưa ra các chỉ định cận lâm sàng phù hợp nhằm chẩn đoán và tìm nguyên nhân gây viêm phổi. Các bước khám bao gồm:
– Khám lâm sàng
+ Hỏi bệnh sử để khai thác các dấu hiệu ho, khó thở, sốt và các triệu chứng khác đi kèm như khó thở, tím tái, li bì…
+ Đếm nhịp thở
+ Nghe tim phổi phát hiện các tiếng ran bất thường nếu có
– Cận lâm sàng
+ Xét nghiệm máu để kiểm tra sự hiện diện của tác nhân gây bệnh
+ Nuôi cấy đờm
+ Chụp X- quang ngực
+ Chụp CT xác định các đám mờ ở phổi
Quá trình thăm khám giúp bác sĩ chẩn đoán phân biệt bệnh viêm phổi với các bệnh lý khác có biểu hiện tương tự như: dị vật đường thở, hen suyễn, bệnh lý phổi bẩm sinh, bệnh lý tim mạch (suy tim, tim bẩm sinh)…
Xét nghiệm máu là một trong những phương pháp chẩn đoán viêm phổi.
3.2 Điều trị bệnh viêm phổi
Hầu hết các trường hợp triệu chứng của bệnh sẽ giảm bớt trong một vài ngày hoặc vài tuần. Nhưng cảm giác mệt mỏi có thể kéo dài trong 1 tháng sau đó hoặc hơn.
Người mắc bệnh viêm phổi có thể được điều trị tại nhà hoặc tại bệnh viện tùy từng trường hợp. Khi điều trị tại nhà, bạn cần uống thuốc (kháng sinh, hạ sốt…) theo đơn của bác sĩ để giảm nhẹ triệu chứng và điều trị nguyên nhân gây bệnh. Người bệnh cần đến bệnh viện tái khám theo chỉ định, hoặc đi khám ngay nếu có biểu hiện khó thở, sốt cao không hạ…
Người lớn có các biểu hiện viêm phổi nặng như thở gắng sức, da môi tím tái cần được đưa đến bệnh viện điều trị kịp thời. Đối với trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, cần nhập viện điều trị dù bệnh ở mức độ nào. Trẻ từ 2-5 tuổi cần điều trị tại viện nếu bệnh nhân không ăn uống, co giật, ngủ li bì, thở rít…
Hi vọng những thông tin trong bài viết đã giúp bạn nắm được các triệu chứng viêm phổi để nhận diện bệnh kịp thời. Khi thấy các biểu hiện của bệnh, cần đi khám chuyên khoa hô hấp để được chẩn đoán và điều trị chính xác.
