Polyp đại tràng là bệnh lý đường tiêu hóa phổ biến và thường gặp phải phải ở người từ 40 tuổi trở lên. Theo nghiên cứu, 50% các ca ung thư đại trực tràng phát triển từ polyp đặc biệt là các trường hợp polyp đại tràng lớn.
Menu xem nhanh:
1. Polyp đại tràng và phương pháp chẩn đoán polyp
1.1. Polyp đại tràng là gì?
Polyp là tổn thương có hình dạng giống khối u, lồi lên từ lớp niêm mạc dạ dày/đại trực tràng. Polyp có thể hình thành ở dạng có cuống hoặc không có cuống. Một người có thể có 1 hoặc nhiều polyp đại trực tràng cùng lúc.
Về nguyên nhân hình thành polyp vẫn chưa được khẳng định. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý về những yếu tố làm tăng nguy cơ hình thành polyp sau đây:
– Polyp có tỷ lệ mắc cao hơn ở người lớn tuổi, từ 40 tuổi trở lên. Hiện nay, độ tuổi mắc polyp đang dần trẻ hóa, có những trường hợp mắc polyp trong độ tuổi 20-30.
– Người có chế độ ăn uống không được khoa học, sinh hoạt không điều độ.
– Người hút nhiều thuốc lá.
– Người uống nhiều rượu bia.
– Người có bố mẹ, anh chị em ruột mắc polyp.
– Người sống trong môi trường độc hại, tiếp xúc thường xuyên với hóa chất.
Polyp phần lớn là lành tính nhưng vẫn có trường hợp polyp phát triển kích thước lớn, biến đổi tế bào thành ác tính. Trong trường hợp có polyp thì tuyệt đối không được chủ quan.
Polyp hình thành và phát triển lồi ra bất thường từ lớp niêm mạc bên trong lòng đại tràng.
2.2. Phương pháp chẩn đoán polyp đại tràng lớn
Các phương pháp chẩn đoán polyp đại tràng được thực hiện gồm có:
– Nội soi đại tràng: Bác sĩ dùng một ống nội soi có gắn camera đưa qua hậu môn lên trực tràng và đại tràng để quan sát toàn bộ bên trong đại tràng, phát hiện các bất thường, bệnh lý và cả polyp nếu có. Khi phát hiện có polyp, bác sĩ còn có thể can thiệp cắt bỏ ngay qua nội soi khi có chỉ định. Đây cũng là lợi thế nổi bật mà chỉ có nội soi mới thực hiện được.
– Chụp Xquang cản quang phần đại tràng: Đưa chất cản quang vào lòng đại tràng trước khi chụp Xquang nhằm quan sát đại tràng rõ nét hơn và giúp phát hiện polyp đại tràng.
– Chụp cắt lớp vi tính (MSCT scan): Đây là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh giúp quan sát phần đại trực tràng, phát hiện polyp nếu có.
– Xét nghiệm phân: Người bệnh được hướng dẫn lấy mẫu phân vào trong một dụng cụ chuyên dụng rồi đưa đi làm xét nghiệm tìm máu hay các dấu hiệu của ung thư.
2. Polyp đại tràng lớn có gây nguy hiểm không? Có phải ung thư không?
Polyp đại tràng lớn có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tới sức khỏe của người bệnh. Polyp lớn chiếm trọn chu vi lòng đại tràng gây ra tình trạng ứ đọng phân, rối loạn đại tiện, táo bón, đi ngoài ra máu,… Nguy hiểm hơn, polyp lớn biến đổi tế bào tăng sinh kích thước là những polyp loạn sản. Polyp loạn sản gồm 3 cấp độ: độ thấp, độ vừa và độ cao. Đây được coi là tổ chức tiền ung thư. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, có tới 50% các ca ung thư đại trực tràng phát triển từ polyp.
Các trường hợp tiền ung thư sẽ phát triển rất nhanh đến ung thư nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Ung thư đường tiêu hóa khi được phát hiện sớm cho tỷ lệ điều trị thành công lên tới 90-95%. Vì vậy, chủ động trong thăm khám tiêu hóa và nội soi dạ dày đại tràng là yêu cầu quan trọng giúp tầm soát tốt ung thư đường tiêu hóa mỗi người cần thực hiện, nhất là ở những đối tượng có nguy cơ cao.
Hình ảnh khối polyp lớn chiếm gần trọn chu vi lòng đại tràng và có nguy cơ ác tính cao.
3. Điều trị polyp đại tràng thực hiện như thế nào?
Cắt bỏ polyp là phương án điều trị tốt nhất. Thông thường, bác sĩ sẽ dựa theo kích thước, tính chất của polyp để chỉ định phương pháp điều trị phù hợp bao gồm thực hiện can thiệp cắt polyp qua nội soi hoặc phẫu thuật mổ mở cắt đại tràng.
3.1. Can thiệp cắt polyp đại tràng lớn qua nội soi
Đa phần các polyp đại tràng kích thước từ 0,2-2cm hoặc lớn hơn thì có thể được chỉ định cắt ngay qua nội soi. Can thiệp cắt polyp qua nội soi là giải pháp an toàn, xâm lấn tối thiểu, cắt polyp trọn khối không đau, hạn chế biến chứng và có thời gian hồi phục nhanh chóng.
Can thiệp cắt polyp qua nội soi được thực hiện nhanh chóng ngay trong ngày, không phải mổ mở và bảo toàn cấu trúc đại trực tràng. Đây được đánh giá là phương pháp điều trị polyp tối ưu hơn cả cho người bệnh.
Người bệnh nên lựa chọn những bệnh viện uy tín, nơi có đội ngũ bác sĩ giỏi chuyên môn cùng hệ thống máy móc nội soi hiện đại. Đây là các yếu tố quan trọng để đảm bảo quá trình điều trị diễn ra thuận lợi, mang lại hiệu quả tốt và an toàn cho người bệnh.
Can thiệp cắt polyp qua nội soi là thủ thuật an toàn mang lại hiệu quả điều trị cao.
3.2. Phẫu thuật cắt đại tràng
Với những trường hợp polyp lớn được đánh giá có nguy cơ cao hoặc có tế bào ung thư, bác sĩ sẽ phải cắt đi một phần hoặc toàn phần đại trực tràng để loại bỏ polyp. Phẫu thuật cắt đại tràng sẽ có mức độ ảnh hưởng và rủi ro nhất định. Người bệnh tiến hành thăm khám, thực hiện các xét nghiệm và chỉ định cần thiết để đánh giá toàn diện tình trạng bệnh, sau đó bác sĩ sẽ lên lịch phẫu thuật và thực hiện phẫu thuật điều trị thích hợp.
4. Lời khuyên từ chuyên gia
Các chuyên gia khuyến cáo, nên chủ động thực hiện nội soi định kỳ nhằm mục đích tầm soát bệnh lý đường tiêu hóa trong đó có polyp đại trực tràng. Việc phát hiện và điều trị cắt polyp sớm sẽ cho hiệu quả phòng chống ung thư lên tới 80%.
Trước đây, độ tuổi được khuyến cáo nội soi tầm soát ung thư đường tiêu hóa là trên 50 tuổi nhưng con số này dần được rút ngắn do ung thư dạ dày đại tràng có xu hướng trẻ hóa. Theo đó, người bệnh từ 40 tuổi kể cả khi không có triệu chứng nhưng có nguy cơ cao thì có thể tầm soát sớm
Các trường hợp nghi ngờ có polyp đại tràng lớn, người bệnh nên thăm khám sớm, thực hiện nội soi đại tràng để được can thiệp điều trị sớm giúp phòng chống tốt ung thư.
