Polyp đại tràng tuy là lành tính nhưng vẫn là mối đe dọa tới sức khỏe mà người bệnh tuyệt đối không thể chủ quan. Rất nhiều người thắc mắc, polyp đại tràng lớn có gây ung thư không và cần phải điều trị như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu ngay.
Menu xem nhanh:
1. Polyp đại tràng là gì?
Polyp đại tràng là một tổ chức có hình dạng giống khối u, lồi lên trên lớp niêm mạc lòng đại trực tràng. Polyp có thể có cuống hoặc không, một người có thể có 1 hoặc có nhiều polyp cùng lúc.
Polyp đại tràng phần lớn là lành tính và hầu như không làm ảnh hưởng nhiều tới người bệnh ở giai đoạn đầu khi polyp còn bé. Tuy nhiên, theo thời gian polyp đại tràng có thể phát triển lớn dần và gây ra những triệu chứng rõ ràng hơn như rối loạn phân, đại tiện ra máu, thiếu máu, sụt cân nhanh,…
Polyp phát triển trong lòng đại tràng với nhiều kích thước khác nhau.
2. Polyp đại tràng lớn có gây ung thư không?
Đầu tiên, polyp đại tràng không phải u và đa phần là lành tính. Tuy nhiên, những khối polyp kích thước lớn có mức độ tăng sinh nhanh chóng, bề mặt bất thường sung huyết được gọi là polyp loạn sản. Cụ thể có 3 mức độ loạn sản khác nhau:
– Loạn sản độ thấp
– Loạn sản độ vừa
– Loạn sản độ cao
Trong đó, polyp loạn sản độ cao được coi là tiền ung thư và có thể tiến triển thành ung thư sớm rất nhanh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Theo thống kê, có tới 50% các ca ung thư đại trực tràng phát triển từ polyp. Vì vậy, điều trị polyp càng sớm sẽ càng tốt và giúp tầm soát phòng ngừa hiệu quả ung thư đường tiêu hóa.
3. Điều trị polyp đại tràng lớn
Chỉ định phương pháp phù hợp điều trị polyp đại tràng sẽ phụ thuộc và đặc điểm, kích thước của polyp. Thông thường, 2 phương pháp điều trị được áp dụng phổ biến nhất bao gồm: Can thiệp cắt polyp qua nội soi đại tràng và phẫu thuật cắt đại tràng.
3.1. Can thiệp cắt polyp đại tràng lớn qua nội soi
Can thiệp cắt polyp qua nội soi là thủ thuật xâm lấn tối thiểu với nhiều ưu điểm nổi bật trong điều trị loại bỏ polyp đa kích thước. Cụ thể, những polyp có kích thước từ 0,2-2cm có thể được cắt ngay qua nội soi.
Bác sĩ đưa ống nội soi mềm từ hậu môn lên trực tràng và đại tràng. Khi phát hiện có polyp, bác sĩ sẽ quan sát trực tiếp hoặc có thể kết hợp thêm các công nghệ nội soi hiện đại khác như nhuộm màu, siêu âm nội soi để đánh giá tính chất polyp và đưa ra chỉ định cắt. Tùy vào từng loại polyp có thể được cắt theo các phương pháp thường quy, cắt hớt niêm mạc EMR hoặc cắt tách dưới niêm mạc ESD.
Cắt polyp qua nội soi hạn chế biến chứng, kiểm soát tốt tình trạng chảy máu nên được đánh giá là an toàn cho người bệnh. Sau cắt polyp, phần lớn người bệnh không cần nằm viện, có thể về nhà sinh hoạt và làm việc bình thường.
Nội soi đại tràng là phương pháp giúp phát hiện và điều trị polyp hiệu quả.
3.2. Phẫu thuật cắt đại tràng điều trị polyp đại tràng lớn
Với các trường hợp polyp kích thước lớn hơn 2cm, bác sĩ sẽ đánh giá mức độ nguy hiểm để chỉ định có thể cắt ngay qua nội soi hay phải phẫu thuật cắt bỏ một phần đại tràng. Phẫu thuật cắt đại tràng được thực hiện theo 2 phương pháp:
– Phẫu thuật mổ mở ổ bụng: Đây là loại phương pháp điều trị truyền thống. Ở phương pháp này, bác sĩ sẽ dùng dao mổ để rạch một đường dài trên bụng của người bệnh và tiếp cận trực tiếp tới vùng đại tràng. Sau đó, bác sĩ sẽ cắt bỏ phần đại tràng có polyp lớn dựa theo đúng tình trạng của bệnh.
– Phẫu thuật nội soi cắt đại tràng: Phẫu thuật nội soi được các chuyên gia đánh giá cao vì ít xâm lấn, ít đau, vết mổ nhỏ, thời gian phục hồi khá nhanh. Ở phương pháp này, bác sĩ sẽ rạch 2-3 đường kích thước nhỏ từ 0,5-1,2cm trên bụng người bệnh để đưa dụng cụ nội soi chuyên dụng có gắn camera vào ổ bụng. Bác sĩ sẽ dựa theo hình ảnh truyền tải lại để xác định vùng đại tràng có polyp và cắt bỏ. Sau khi cắt xong, bác sĩ sẽ rạch thêm một đường ngắn ở bụng đủ để lấy được bệnh phẩm ra ngoài.
4. Chăm sóc người bệnh sau cắt polyp lớn
4.1. Trường hợp cắt polyp lớn qua nội soi
Sau cắt polyp qua nội soi, phần lớn người bệnh có thể về nhà ngay, không cần lưu viện, sinh hoạt và làm việc như thường. Tuy nhiên, để đảm bảo quá trình hồi phục diễn ra thuận lợi, người bệnh cần tuân thủ những yêu cầu sau từ bác sĩ:
– Trong 3 ngày đầu, người bệnh chỉ ăn cháo và uống sữa, ăn loại thức ăn mềm lỏng, dễ tiêu hóa để tránh táo bón, tránh bị rối loạn tiêu hóa.
– Không ăn đồ chua, cay.
– Bỏ rượu bia, không hút thuốc.
– Uống thuốc theo đúng đơn kê và hướng dẫn của bác sĩ điều trị chỉ định.
– Người bệnh cần được nghỉ ngơi nhiều hơn, không được làm việc quá sức, không bê vác vật nặng trong vòng 14 ngày đầu.
– Nếu gặp các biểu hiện như sốt, đau bụng dữ dội, đại tiện ra máu,… cần nhanh chóng tái khám ngay.
Người bệnh sau cắt polyp cần thực hiện chế độ ăn đủ dinh dưỡng và khoa học.
4.2. Trường hợp điều trị phẫu thuật cắt đại tràng
Người bệnh sau phẫu thuật cắt đại tràng cần lưu viện chăm sóc ít nhất từ 5-7 ngày. Chế độ chăm sóc tại viện sẽ được hướng dẫn cụ thể bởi nhân viên y tế. Khi về nhà, người bệnh cần lưu ý những điều sau đây:
– Tiếp tục uống đúng các loại thuốc đã được chỉ định.
– Sau 2 tuần người bệnh có thể dần hoạt động trở lại nhưng chỉ được vận động nhẹ nhàng và sẽ nâng dần cường độ vận động theo thời gian. Ban đầu tốt nhất chỉ nên đi bộ, ngồi thiền hoặc tập các động tác yoga cơ bản; Tuyệt đối không tập tạ, gym, cưỡi ngựa, chạy bền,… vì những bộ môn này có thể ảnh hưởng tới vết mổ;
– Thực hiện đúng chế độ ăn được bác sĩ hướng dẫn. Ăn đủ dinh dưỡng, chọn đồ ăn dễ tiêu hóa. Cần duy trì chế độ ăn giàu chất xơ, vitamin, protein và uống đủ nước.
– Tái khám đúng lịch hẹn.
Polyp đại tràng lớn có thể phát triển thành ung thư sớm nên người bệnh cần đặc biệt lưu ý. Khi nghi ngờ các dấu hiệu bất thường ở đường tiêu hóa, bạn cần đến ngay cơ sở y tế uy tín và tiến hành thăm khám chuyên khoa, thực hiện nội soi dạ dày đại tràng khi có chỉ định.
