Theo nhiều nghiên cứu dịch tễ học, tỷ lệ phụ nữ được chẩn đoán mắc ung thư tuyến giáp cao gấp 2-3 lần so với nam giới. Vậy đâu là những lý do khoa học đằng sau sự khác biệt này? Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về triệu chứng ung thư tuyến giáp, nguyên nhân khiến phụ nữ dễ mắc bệnh và vai trò của việc tầm soát sức khỏe định kỳ trong việc phát hiện sớm căn bệnh này.
Menu xem nhanh:
1. Những điều bạn cần biết về ung thư tuyến giáp
Tuyến giáp là một tuyến nội tiết nhỏ hình con bướm nằm ở vùng cổ, ngay phía trước khí quản. Dù chỉ nặng khoảng 20-25g, tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất hormone tuyến giáp (T3 và T4) giúp điều hòa quá trình trao đổi chất của cơ thể.
Ung thư tuyến giáp là tình trạng các tế bào trong tuyến giáp phát triển bất thường, hình thành khối u ác tính. Chưa kể, có khả năng lan rộng sang các mô hoặc cơ quan khác.
Khi tuyến giáp hoạt động bất thường, nó có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe, từ rối loạn nhẹ đến ung thư
2. Nguyên nhân khiến phụ nữ dễ mắc ung thư tuyến giáp hơn nam giới
Sự chênh lệch về tỷ lệ mắc ung thư tuyến giáp giữa hai giới không phải là ngẫu nhiên mà được cho là có liên quan mật thiết đến sự khác biệt về hệ thống nội tiết tố, đặc biệt là hormone sinh dục nữ.
2.1. Yếu tố nội tiết
Estrogen và progesterone là hai hormone sinh dục nữ chính đóng vai trò quan trọng trong chu kỳ kinh nguyệt, thai kỳ và nhiều chức năng sinh lý khác của phụ nữ. Cả hai có thể kích thích sự phát triển của các tế bào tuyến giáp, đặc biệt là khi nồng độ hormone này tăng cao hoặc dao động bất thường, làm tăng nguy cơ hình thành khối u.
2.2. Ảnh hưởng của hormone đến chức năng tuyến giáp
Phụ nữ trải qua nhiều giai đoạn thay đổi nội tiết lớn trong cuộc đời, như mang thai, sau sinh hoặc tiền mãn kinh. Tuyến giáp phải hoạt động nhiều hơn để đáp ứng nhu cầu trao đổi chất của cơ thể, dẫn đến nguy cơ phát triển các bất thường. Ở những người có yếu tố di truyền hoặc tiền sử bệnh lý tuyến giáp, có thể kích hoạt sự phát triển của các tế bào bao gồm khối u.
2.3. Thói quen và yếu tố tâm lý
Phụ nữ thường dễ gặp căng thẳng, lo âu hơn nam giới do áp lực từ công việc, gia đình và xã hội. Căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp, làm tăng nguy cơ rối loạn hoặc ung thư. Ngoài ra, một số sản phẩm chăm sóc sức khỏe mà phụ nữ thường sử dụng chứa estrogen tổng hợp, cũng có thể tác động tiêu cực đến tuyến giáp nếu sử dụng không đúng cách.
3. Nhận thức sớm về 4 triệu chứng ung thư tuyến giáp
3.1. Phát hiện khối bất thường khi sờ vào cổ
Một trong những dấu hiệu đặc trưng của ung thư tuyến giáp là khối u hoặc cục rắn ở phía trước cổ, ngay vị trí tuyến giáp. Ban đầu, khối u có thể nhỏ, không gây đau và khó nhận biết nếu không sờ trực tiếp, nhưng tăng kích thước theo thời gian.
Dấu hiệu thường thấy là xuất hiện khối u hoặc cục cứng ở vùng cổ
3.2. Khàn tiếng kéo dài, nuốt nghẹn, khó thở có thể là triệu chứng ung thư tuyến giáp
Khi khối u tuyến giáp phát triển lớn hoặc nằm ở vị trí nhạy cảm, có thể gây chèn ép vào dây thanh quản, khí quản hoặc thực quản, dẫn đến các triệu chứng:
– Khàn tiếng dai dẳng: Không cải thiện sau vài tuần, không liên quan đến viêm họng hay cảm cúm.
– Nuốt nghẹn hoặc vướng: Cảm giác có vật cản trong cổ khi nuốt nước bọt hoặc thức ăn.
– Khó thở, thở gấp: Nhất là khi nằm ngửa, do khối u chèn ép đường hô hấp.
3.3. Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt (liên quan đến nội tiết) là một trong các triệu chứng ung thư tuyến giáp
Tuyến giáp giữ vai trò điều hòa hormone nội tiết, ảnh hưởng trực tiếp đến chu kỳ kinh nguyệt và sức khỏe sinh sản ở phụ nữ. Khi tuyến giáp hoạt động bất thường do sự xuất hiện của tế bào ung thư, tình trạng có thể nặng hơn nếu:
– Chu kỳ kinh nguyệt không đều, đến sớm hoặc muộn hơn bình thường.
– Xuất hiện tình trạng rối loạn lượng máu kinh: có thể quá nhiều hoặc rất ít
– Các triệu chứng tiền kinh nguyệt (PMS) như cáu gắt, mệt mỏi, đau bụng dữ dội hơn trước.
– Khả năng sinh sản bị suy giảm ở nữ giới trong tuổi sinh đẻ.
3.4. Sụt cân bất thường là một trong các triệu chứng ung thư tuyến giáp
Giảm cân không chủ ý là dấu hiệu đáng lo ngại, nhất là khi không thay đổi chế độ ăn uống hay vận động. Khi tuyến giáp sản sinh quá mức hormone do rối loạn từ tế bào ung thư, cơ thể sẽ tăng chuyển hóa dẫn đến sụt cân nhanh. Cơ thể mệt mỏi, mất sức ngay cả khi nghỉ ngơi đầy đủ. Ngoài ra, một số chị em phụ nữ còn cảm giác bồn chồn, tim đập nhanh, khó ngủ.
Những biểu hiện này thường bị bỏ qua hoặc cho rằng do stress, công việc. Tuy nhiên, nếu xuất hiện đồng thời với triệu chứng ung thư tuyến giáp điển hình, cần được kiểm tra hormone và siêu âm tuyến giáp để chẩn đoán chính xác.
4. Phòng ngừa ung thư tuyến giáp cho phụ nữ
4.1. Chủ động tầm soát trước khi xuất hiện triệu chứng ung thư tuyến giáp
Với nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp cao hơn, tầm soát sức khỏe đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với phụ nữ. Kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường, tăng cơ hội điều trị thành công ở giai đoạn đầu. Đặc biệt phụ nữ sau 30 tuổi hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh, các chuyên gia khuyến cáo nên kiểm tra tuyến giáp mỗi 6-12 tháng:
– Siêu âm tuyến giáp: Giúp phát hiện các khối u hoặc tổn thương ở tuyến giáp
– Xét nghiệm máu: Kiểm tra nồng độ hormone tuyến giáp và đánh giá hoạt động của tuyến này.
– Chụp CT: Hỗ trợ quan sát tổn thương, đánh giá mức độ lan rộng của khối u sang các cơ quan khác.
– Sinh thiết (nếu cần): Xác định tính chất của khối u (lành tính hay ác tính).
Việc nhận biết các triệu chứng rất quan trọng để phát hiện bệnh sớm
4.2. Duy trì nội tiết ổn định, giảm stress
Để giảm nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp, phụ nữ nên duy trì lối sống lành mạnh và ổn định nội tiết.
– Tập thể dục nhẹ nhàng: Các bài tập như yoga, đi bộ hoặc thiền giúp giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe tổng thể.
– Ngủ đủ giấc: Thiếu ngủ có thể làm rối loạn hormone, ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp.
– Hạn chế thực phẩm gây rối loạn nội tiết: Tránh tiêu thụ quá nhiều caffeine, thức ăn nhanh hoặc thực phẩm chế biến sẵn.
– Chế độ dinh dưỡng giàu i-ốt và selenium: Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tuyến giáp, chủ yếu nên bổ sung cá biển, trứng, sữa, ngũ cốc nguyên cám,…
Phụ nữ với nguy cơ mắc bệnh cao hơn nam giới, cần đặc biệt chú ý đến các triệu chứng ung thư tuyến giáp, duy trì lối sống lành mạnh và thực hiện tầm soát định kỳ. Đừng ngần ngại tham khảo ý kiến bác sĩ nếu bạn có bất kỳ lo lắng nào về tuyến giáp hoặc nhận thấy các dấu hiệu bất thường.
