Khi chức năng thận bị cản trở do nước tiểu không thể lưu thông bình thường, tình trạng thận ứ nước có thể xảy ra. Đây là một bệnh lý nguy hiểm, có thể dẫn đến suy thận nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Điều đáng lo ngại là dấu hiệu thận ứ nước thường không rõ ràng trong giai đoạn đầu, khiến nhiều người chủ quan và bỏ lỡ thời điểm vàng để can thiệp sớm. Chỉ khi các triệu chứng trở nên nghiêm trọng, người bệnh mới nhận ra sự bất thường, lúc này việc điều trị có thể gặp nhiều khó khăn hơn. Chính vì vậy, việc nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ chức năng thận, ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm.
Menu xem nhanh:
1. Thận ứ nước là gì và tại sao cần nhận biết sớm?
Thận ứ nước là tình trạng thận bị giãn do nước tiểu không thể lưu thông bình thường, dẫn đến sự tích tụ trong hệ tiết niệu. Hiện tượng này có thể xảy ra ở một hoặc cả hai bên thận, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng lọc máu và đào thải độc tố ra khỏi cơ thể.
Bệnh lý này có thể tiến triển âm thầm trong giai đoạn đầu, nhưng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, nó có thể gây tổn thương thận vĩnh viễn, dẫn đến suy thận. Do đó, việc nhận biết dấu hiệu thận ứ nước ngay từ sớm có ý nghĩa quan trọng trong việc ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.
1.1 Nguyên nhân gây thận ứ nước và cơ chế hình thành bệnh
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thận ứ nước, trong đó phổ biến nhất là tắc nghẽn đường tiết niệu do sỏi thận, sỏi niệu quản, u xơ tuyến tiền liệt, dị tật bẩm sinh hoặc các bệnh lý viêm nhiễm. Khi đường tiểu bị cản trở, nước tiểu không thể thoát ra ngoài theo cơ chế bình thường, khiến thận dần bị giãn to.
Có nhiều nguyên nhân gây thận ứ nước trong đó có sỏi thận, sỏi niệu quản
Cơ chế hình thành bệnh liên quan mật thiết đến áp lực trong thận. Khi nước tiểu ứ đọng trong thời gian dài, áp suất nội thận tăng lên, gây tổn thương các đơn vị lọc của thận, làm giảm hiệu suất lọc máu và bài tiết chất thải. Nếu tình trạng này kéo dài, nhu mô thận sẽ bị tổn thương, làm suy giảm chức năng thận và có nguy cơ dẫn đến suy thận mạn tính.
1.2 Đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh thận ứ nước
Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng những đối tượng sau có nguy cơ mắc bệnh cao hơn:
– Người mắc sỏi thận, sỏi tiết niệu và có tiền sử sỏi thận, sỏi tiết niệu
– Nam giới lớn tuổi mắc phì đại tuyến tiền liệt
– Phụ nữ mang thai có áp lực từ tử cung chèn ép vào niệu quản
– Người mắc các bệnh lý viêm nhiễm đường tiết niệu kéo dài
– Những trường hợp từng phẫu thuật vùng bụng hoặc đường tiết niệu có nguy cơ bị dính niệu quản
Nhận diện sớm dấu hiệu thận bị ứ nước giúp những đối tượng này kịp thời đi khám, tránh nguy cơ tổn thương thận vĩnh viễn.
2. Dấu hiệu thận ứ nước và cách nhận biết
Triệu chứng của thận ứ nước có thể khác nhau tùy vào mức độ tắc nghẽn và thời gian diễn ra bệnh. Ở giai đoạn đầu, bệnh có thể không gây ra triệu chứng rõ rệt, nhưng khi bệnh tiến triển, người bệnh sẽ cảm nhận được những dấu hiệu bất thường.
2.1 Dấu hiệu thận ứ nước điển hình – Đau lưng, đau bụng và cảm giác tức nặng vùng hông
Một trong những dấu hiệu thận ứ nước điển hình là cảm giác đau âm ỉ hoặc dữ dội ở vùng thắt lưng, đặc biệt là bên thận bị ảnh hưởng. Cơn đau có thể lan xuống vùng bụng dưới, bẹn hoặc đùi, tùy thuộc vào mức độ tắc nghẽn.
Cơn đau thường xuất hiện thành từng đợt, có thể tăng lên khi thay đổi tư thế hoặc sau khi uống nhiều nước. Ở những trường hợp nặng, bệnh nhân có thể cảm thấy tức nặng, khó chịu ở vùng hông, kèm theo cảm giác căng tức ở vùng bụng dưới.
Cảm giác đau âm ỉ hoặc dữ dội ở vùng thắt lưng là một trong những dấu hiệu điển hình của thận ứ nước
2.2 Dấu hiệu thận ứ nước có thể là thay đổi bất thường trong việc đi tiểu
Sự gián đoạn dòng chảy nước tiểu là một dấu hiệu quan trọng giúp nhận biết bệnh thận ứ nước. Người bệnh có thể gặp phải tình trạng tiểu khó, tiểu ngắt quãng hoặc tiểu buốt. Một số trường hợp có thể đi tiểu ra máu do áp lực tăng cao trong thận làm vỡ các vi mạch.
Ngoài ra, màu sắc nước tiểu cũng có thể thay đổi, trở nên đục hơn hoặc có mùi hôi bất thường, dấu hiệu cảnh báo có sự nhiễm trùng kèm theo. Một số người bệnh có cảm giác muốn đi tiểu nhiều lần trong ngày nhưng lượng nước tiểu ít, trong khi những trường hợp nặng có thể bị giảm số lần đi tiểu hoặc thậm chí vô niệu.
2.3 Tình trạng mệt mỏi, buồn nôn và phù nề cơ thể
Khi thận không thể thực hiện chức năng lọc máu hiệu quả, các chất độc và dịch dư thừa sẽ tích tụ trong cơ thể, dẫn đến cảm giác mệt mỏi kéo dài, chán ăn và buồn nôn. Một số trường hợp có thể cảm thấy chóng mặt, suy nhược cơ thể do mất cân bằng điện giải.
Ngoài ra, người bệnh có thể gặp tình trạng phù nề ở chân, mắt cá chân hoặc mặt do sự tích tụ dịch trong cơ thể. Đây là một dấu hiệu cho thấy thận đang bị tổn thương nghiêm trọng và cần can thiệp y tế ngay lập tức.
3. Thận ứ nước có nguy hiểm không và khi nào cần đi khám?
3.1 Những biến chứng nguy hiểm của bệnh thận ứ nước
Nếu không được điều trị ngăn chặn kịp thời, thận ứ nước có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Sự giãn nở kéo dài làm tổn thương các mô thận, khiến chức năng thận suy giảm dần theo thời gian. Trong những trường hợp nặng, bệnh có thể tiến triển thành suy thận mạn tính, buộc người bệnh có thể cần chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận để duy trì sự sống lâu dài.
Bên cạnh đó, tình trạng ứ nước kéo dài cũng làm tăng nguy cơ nhiễm trùng thận và đường tiết niệu. Vi khuẩn có thể phát triển trong môi trường nước tiểu bị ứ đọng, dẫn đến viêm bể thận, gây sốt cao, ớn lạnh và đau lưng dữ dội.
3.2 Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Ngay khi nhận thấy các dấu hiệu ứ nước thận như đau lưng kéo dài, rối loạn tiểu tiện, phù nề hoặc mệt mỏi không rõ nguyên nhân, người bệnh nên đi khám ngay để được kiểm tra và chẩn đoán chính xác.
Khi có dấu hiệu nghi ngờ người bệnh nên đi thăm khám bác sĩ chuyên khoa tiết niệu để được chẩn đoán chính xác
Bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm như siêu âm thận, chụp CT, xét nghiệm nước tiểu và máu để đánh giá mức độ ứ nước và xác định nguyên nhân gây bệnh. Càng phát hiện sớm, cơ hội điều trị thành công càng cao, giúp bảo vệ thận và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.
Dấu hiệu thận ứ nước có thể dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác nếu không được nhận biết đúng cách. Việc theo dõi các triệu chứng bất thường và đi khám sớm có thể giúp phát hiện bệnh từ giai đoạn đầu, tránh tổn thương thận vĩnh viễn. Để bảo vệ sức khỏe, mỗi người cần duy trì lối sống lành mạnh, uống đủ nước, kiểm soát các bệnh lý nền và kiểm tra sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện nguy cơ mắc bệnh.
