Co thắt đại tràng hay còn gọi là hội chứng ruột kích thích là sự co thắt đột ngột và tự phát của các cơ trong đại tràng, kèm theo các triệu chứng đầy hơi, ợ nóng.
Menu xem nhanh:
1. Co thắt đại tràng là gì?
Co thắt đại tràng là hiện tượng co thắt tự phát và đột ngột của các cơ trong ruột kết. Ruột kết (đại tràng) là một phần của ruột già có trách nhiệm hình thành, lưu trữ và bài tiết phân. Co thắt ở đại tràng chủ yếu do hội chứng ruột kích thích, ngoài ra còn có thể là kết quả của các tình trạng sức khỏe tiềm ẩn, hoặc bởi lý do không xác định.
Các cơ của ruột kết co lại để giúp phân di chuyển dọc theo phần dưới đường tiêu hóa. Khi gặp tình trạng co thắt ở đại tràng, các cơ niêm mạc thắt lại hoặc co thắt vô tổ chức, gây ra những cơn đau đớn rõ ràng. Trong khi đó những cơn co thắt bình thường hiếm khi được chú ý tới.
Co thắt ở đại tràng có thể gây ra các triệu chứng khác ngoài đau như đột ngột cần dùng nhà vệ sinh, đầy hơi, co thắt bụng… Đây đều là những biểu hiện khi co thắt ở đại tràng thường gặp. Những triệu chứng gặp phải phụ thuộc vào nguyên nhân gây co thắt và mức độ nghiêm trọng của co thắt.
Nguyên nhân của co thắt đại tràng
2. Dấu hiệu bệnh
Mức độ nghiêm trọng và cảm giác khó chịu khi co thắt đại tràng thường khác nhau ở mỗi người. Một số dấu hiệu đại tràng co thắt có thể xảy ra gồm có:
– Đau bụng dữ dội và đột ngột: Đột nhiên đau bụng dữ dội, đặc biệt là bụng dưới bên trái. Triệu chứng này thường gặp khi bị đại tràng co thắt, với các cơn đau có thể khác nhau về cường độ theo từng cơn.
– Chướng bụng và đầy hơi: Đây là dấu hiệu có thể xảy ra ở mọi thời điểm trong ngày, bất kể chế độ ăn uống là gì.
– Đột ngột muốn dùng nhà vệ sinh: Các cơn đại tràng co thắt làm tăng tốc độ nhu động ruột nên khi co thắt xảy ra, bạn cảm thấy đột nhiên rất cần đi vệ sinh.
– Tăng nhu động ruột: Xen kẽ giữa tiêu chảy và táo bón khi đi tiêu là dấu hiệu có thể xảy ra ở những người bị đại tràng co thắt. –
– Phân lỏng: Nhu động ruột không nhất quán khiến cơ thể không thể hình thành phân đầy đủ nên khi đi cầu có thể gặp hiện tượng phân lỏng.
3. Nguyên nhân gây nên co thắt đại tràng
3.1 Nguyên nhân thường gặp co thắt đại tràng
Co thắt đại tràng thường là dấu hiệu của một bệnh tiềm ẩn, trong đó hội chứng ruột kích thích là phổ biến nhất. Các nguyên nhân khác cũng có thể gây ra những cơn co thắt này gồm có:
– Viêm loét đại tràng
– Giãn đại tràng
– Nhiễm vi khuẩn đường ruột
– Tắc ruột
Để biết chính xác nguyên nhân đại tràng co thắt, cần đến khám tại các cơ sở y tế để bác sĩ xác định xem triệu chứng có phải do co thắt hay một tình trạng sức khỏe tiềm ẩn khác. Triệu chứng hội chứng ruột kích thích tệ hơn khi căng thẳng hoặc lo lắng hơn bình thường, khi ăn nhiều thực phẩm giàu chất béo…
Đau do co thắt đại tràng gây khó chịu cho người bệnh
3.2 Yếu tố nguy cơ co thắt đại tràng
3.2.1 Nhu động ruột kém
Nhu động ruột là cơ quan giúp co bóp, trộn đều thức ăn và vận chuyển qua các bộ phận của đường tiêu hóa. Đây là cơ quan quan trọng mà khi cường độ co bóp bị thay đổi thì có thể gây ra co thắt đại tràng.
Nhu động ruột làm việc bất thường, đẩy nhanh cường độ co bóp gây rối loạn tiêu hóa với các triệu chứng như đầy hơi, tiêu chảy, chướng bụng. Nếu nhu động ruột co bóp chậm sẽ làm chậm quá trình vận chuyển thức ăn. Điều này khiến phân khó cứng, gây táo bón.
3.2.2 Yếu tố tâm lý
Tâm trạng stress, lo lắng kéo dài là yếu tố hàng đầu gây ra nhiều bệnh lý về đường tiêu hóa, trong đó có viêm đại tràng co thắt. Tâm lý mất ổn định, áp lực tăng thì triệu chứng bệnh thêm phần rõ ràng. Nhiều phân tích cho thấy tâm trạng không tốt tác động xấu, làm rối loạn hoạt động và gây bệnh cho hệ tiêu hóa.
3.2.3 Viêm ruột, nhiễm trùng
Hệ miễn dịch đường ruột ở những người bị viêm đại tràng co thắt bị suy giảm. Từ đó, vi khuẩn, virus có thể nhân cơ hội xâm nhập, gây ra các bệnh nhiễm trùng. Triệu chứng thấy rõ nhất là tiêu chảy nặng kéo dài.
3.2.4 Ăn uống kém lành mạnh
Chế độ ăn uống thất thường, kém lành mạnh làm tăng nguy cơ đại tràng co thắt như:
– Đồ ăn cay nóng
– Thức ăn nhanh chứa nhiều chất bảo quản, thức ăn để lâu không đảm bảo vệ sinh
– Đồ uống có cồn, có gas, chất kích thích
– Sữa và chế phẩm từ sữa
– Thói quen ăn nhanh, không nhai kỹ
– Thói quen bỏ bữa thường xuyên
3.2.5 Rối loạn nội tiết tố
Phụ nữ có nguy cơ đại tràng co thắt cao gấp đôi so với đàn ông. Chủ yếu do trong chu kỳ kinh nguyệt, thời kỳ mang thai hay tiền mãn kinh nội tiết tố thay đổi.
3. Phương pháp cải thiện bệnh
Trong một số trường hợp bệnh lý ảnh hưởng nặng, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc. Tuy nhiên, thông thường việc thay đổi lối sống sẽ góp phần quan trọng trong kiểm soát bệnh. Một số phương pháp cải thiện chứng đại tràng co thắt bao gồm:
– Chế độ sinh hoạt lành mạnh: Thường xuyên tập thể dục để rèn luyện sức khỏe. Nên tập cho cơ thể có khung giờ đi tiêu cố định để tạo thói quen đi tiêu đều đặn. Đa số các trường hợp bị hội chứng ruột kích thích có thể cải thiện được nhờ thói quen đi tiêu đều đặn và đúng giờ,.
– Chế độ ăn uống hợp lý: Tránh thức ăn lạ vì dễ gây tiêu chảy, đau bụng. Bổ sung vào chế độ ăn uống nhiều chất xơ và các loại thực phẩm dễ tiêu hóa như trái cây, rau, bánh mì, sữa lactose-free…
– Tránh tâm lý căng thẳng. Củng cố lối sống lành mạnh, nghỉ ngơi khoa học, đúng giờ. Tận dụng thời gian thư giãn sau quãng thời gian làm việc mệt mỏi cũng là cách hiệu quả để giảm nguy cơ đại tràng co thắt (hội chứng ruột kích thích).
Nên chủ động phòng và ngừa các bệnh về tiêu hóa
4. Nên làm gì khi bị đại tràng co thắt
Co thắt đại tràng là hiện tượng khá phổ biến, thường liên quan đến hội chứng ruột kích thích nhưng cũng có thể xảy ra mà không có bất kỳ lý do cụ thể nào. Các cơn co thắt có thể gây đau hoặc khó chịu tạm thời, nhưng ít khi là do nguyên nhân đáng lo ngại.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc TCI là địa chỉ uy tín trong việc thực hiện các kỹ thuật chẩn đoán các bệnh lý tiêu hóa như đại tràng co thắt, hội chứng ruột kích thích, bệnh tiêu chảy mạn tính, niêm mạc dạ dày lạc ở thực quản, bệnh Crohn, trào ngược thực quản…
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc TCI có cơ sở vật chất và trang thiết bị hiện đại, đội ngủ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, luôn tận tâm khám chữa bệnh. Khách hàng hoàn toàn yên tâm khi thực hiện dịch vụ khám chữa bệnh về Tiêu hóa tại bệnh viện. Để đặt lịch thăm khám, vui lòng liên hệ tới hotline hoặc đặt trực tuyến qua website vào tất cả các ngày trong tuần.
