Thoái hóa khớp là dạng viêm khớp phổ biến, thường gặp ở người trên 40 tuổi và đặc biệt là sau 60 tuổi. Thoái hóa sụn khớp ảnh hưởng đến sức khỏe và đời sống sinh hoạt hàng ngày của bệnh nhân. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có dẫn đến nguy cơ tàn tật.
Menu xem nhanh:
1. Thoái hóa khớp là bệnh gì, có triệu chứng như thế nào?
Thoái hóa khớp (viêm xương khớp do thoái hóa) là tình trạng sụn bảo vệ ở đầu xương khớp bị bào mòn, suy giảm chức năng khiến các đầu xương va chạm với nhau gây nên các triệu chứng như đau, sưng tấy cho người bệnh.
Các nghiên cứu cho thấy hơn 50% người trên 65 tuổi bị ảnh hưởng bởi viêm xương khớp do thoái hóa. Bệnh lý gây ra cơn đau, giảm sức bền và hạn chế chức năng vận động. Hiện nay, bệnh viêm xương khớp do thoái hóa đang có xu hướng trẻ hóa tại Việt Nam.
Khi bị thoái hóa khớp, người bệnh sẽ gặp các triệu chứng cơ bản sau đây:
– Đau nhức: các cơn đau thường xảy ra khi người bệnh đang vận động và thuyên giảm khi nghỉ ngơi.
– Cứng khớp: triệu chứng này thường đi kèm với các cơn đau, thường xuất hiện sau khi bệnh nhân thức dậy hoặc sau một thời gian không vận động.
– Xuất hiện tiếng kêu của khớp khi di chuyển: người bệnh có cảm giác nóng ran khi đi lại và nghe tiếng kêu từ khớp khi cử động.
– Teo cơ, sưng tấy: thoái hóa sụn khớp kéo dài gây ra tình trạng sưng tấy làm biến dạng các khớp và các cơ xung quanh khớp. Nếu người bệnh không vận động trong thời gian dài sẽ dẫn đến hậu quả teo cơ, đầu gối bị lệch khỏi trục.
Bệnh nhân có khớp bị thoái hóa thường gặp phải tình trạng đau nhức.
2. Những vị trí thoái hóa sụn khớp phổ biến
2.1. Thoái hóa khớp gối
Theo tuổi tác, sụn ở khớp gối bị bào mòn hoặc tiêu biến, gây ra hiện tượng đau nhức, viêm sưng. Cơn đau ảnh hưởng đến việc đi lại, vận động, làm suy giảm chất lượng sống của người bệnh. Thoái hóa sụn khớp gối thường gặp ở người già tuy nhiên đang có xu hướng trẻ hóa. Nguyên nhân do lối sống ngồi nhiều, ít vận động đang gia tăng ở giới trẻ. Bệnh còn phổ biến với nhóm người bị tăng cân, béo phì do khớp gối phải chịu trọng lượng lớn của cả cơ thể.
Khớp gối, khớp háng, khớp cổ tay là những vị trí dễ bị thoái hóa
2.2. Thoái hóa khớp háng
Thoái hóa sụn khớp háng có 2 loại:
– Thoái hóa sụn khớp háng nguyên phát: phổ biến, chiếm hơn 50% và gặp nhiều ở người trên 60 tuổi.
– Thoái hóa sụn khớp háng thứ phát: thường do chấn thương ở khớp háng gây ra.
2.3. Thoái hóa sụn khớp cổ tay, bàn tay
Sụn khớp cổ tay, bàn tay bị bào mòn thường gây ra các cơn đau, hệ quả là giảm sức nắm, cứng khớp, khiến bệnh nhân gặp nhiều hạn chế trong cử động và suy giảm chức năng của tay. Ngón trỏ, ngón giữa và ngón cái là những bộ phận của bàn tay dễ bị thoái hóa.
2.4. Thoái hóa sụn khớp cổ chân
Những người trên 40 tuổi, người thường xuyên sử dụng sức chân nhiều trong công việc, sinh hoạt dễ mắc bệnh thoái hóa sụn khớp cổ chân. Những cơn đau nhói, sưng, nóng sẽ xuất hiện ở vùng khớp ở cổ chân. Bệnh cần được điều trị sớm nếu không sẽ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và tinh thần của bệnh nhân. Nếu không được điều trị kịp thời, khu vực cổ chân bị tràn dịch khớp sẽ làm cơn đau nghiêm trọng hơn.
2.5. Thoái hóa đốt sống cổ
Đây là bệnh lý viêm khớp phổ biến, chiếm tới khoảng 2/3 dân số. Bệnh không chỉ xảy ra ở người già mà còn cả những người trẻ. Nguyên nhân chính là do tính chất công việc và thói quen sinh hoạt không lành mạnh tác động tiêu cực đến đốt sống cổ.
2.6. Thoái hóa cột sống thắt lưng
Thoái hóa cột sống thắt lưng là tình trạng đĩa đệm và khớp bị thoái hóa. Đây là bệnh mạn tính và liên quan đến quá trình lão hóa của cơ thể. Bệnh nhân bị thoái hóa cột sống thắt lưng sẽ gặp các cơn đau âm ỉ, đau dữ dội, đau vùng lưng dưới do các dây thần kinh và các chức năng khác bị tác động.
3. Nguyên nhân và cách điều trị thoái hóa sụn khớp
3.1. Nguyên nhân của bệnh thoái hóa sụn khớp
Theo chuyên gia Cơ xương khớp, có nhiều nguyên nhân khiến khớp bị thoái hóa, bao gồm:
– Tuổi tác: tuổi càng cao đồng nghĩa với nguy cơ mắc bệnh về xương khớp càng lớn.
– Thừa cân béo phì: việc cân nặng quá tải làm tăng áp lực lên các khớp, đặc biệt là khớp gối, khớp hông và cột sống. Tình trạng bệnh kéo dài làm cho hệ thống dây chằng tổn thương và tình trạng thoái hóa sụn tiến triển nặng.
– Sinh hoạt sai tư thế: các tư thế ngồi, nằm, gập người sai tư thế đều tác động xấu đến xương khớp và là một trong những nguyên nhân chính gây bệnh.
– Tổn thương khớp: chấn thương khớp hay hoạt động quá sức gây ra các tổn thương khớp.
– Dị dạng bẩm sinh về khớp: những người có khớp bất thường từ khi sinh ra hoặc từ lúc còn trẻ sẽ dễ bị thoái hóa sụn sớm.
– Gen di truyền: một số bệnh lý về xương, khớp có liên quan đến gen di truyền.
– Chế độ ăn uống thiếu dưỡng chất: thực đơn ăn uống thiếu khoa học, không cung cấp đủ canxi, glucosamine, chondroitin sẽ khiến mật độ xương giảm, sụn khớp bị bào mòn, lâu dần sẽ gây ra một số bệnh lý liên quan.
3.2. Phương pháp điều trị thoái hóa sụn khớp hiện nay
– Điều trị thoái hóa không dùng thuốc: người bệnh nên hạn chế các thói quen xấu ảnh hưởng đến xương khớp. Việc duy trì tập luyện mỗi ngày sẽ giúp xương khớp chắc khỏe hơn.
– Giảm cân, bổ sung thực phẩm tốt cần thiết, ăn uống lành mạnh là những điều bệnh nhân thoái hóa sụn khớp nên làm.
– Chườm nóng, chườm lạnh cũng là phương pháp giúp giảm sưng viêm hiệu quả. Phương pháp này dễ dàng thực hiện nhưng bệnh nhân cần chú ý nhiệt độ để tránh bị bỏng lạnh, bỏng nóng.
– Sử dụng thuốc giảm đau để cải thiện tình trạng đau nhức, sưng viêm. Tất cả các loại thuốc điều trị phải được chỉ định bởi bác sĩ chuyên khoa. Người bệnh không tự ý sử dụng thuốc vì sẽ khiến tình trạng bệnh nghiêm trọng hơn.
– Vật lý trị liệu được khuyến khích trong điều trị các bệnh viêm khớp nói chung. Ưu điểm của phương pháp này là hạn chế sử dụng thuốc trong quá trình điều trị.
– Phẫu thuật được chỉ định với những trường hợp bị đau nhức, sưng viêm nặng nề mà các phương pháp điều trị khác không đem lại kết quả.
Thăm khám tại khoa Cơ xương khớp ngay khi có dấu hiệu của bệnh, thăm khám sớm để có kết quả điều trị tốt
Trang bị kiến thức về thoái hóa là việc cần thiết không chỉ cho người lớn tuổi mà ngay cả người trẻ cũng cần quan tâm. Nếu có biểu hiện của bệnh, người bệnh nên đi khám tại khoa Cơ xương khớp để được điều trị sớm.
