Bệnh viêm phế quản phổi là bệnh lý nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, nhưng đặc biệt phổ biến ở trẻ em dưới 5 tuổi. Trong bài viết sau, Thu Cúc TCI xin hướng dẫn bố mẹ cách nhận biết và điều trị bệnh viêm phế quản phổi ở trẻ em, đừng bỏ lỡ bố mẹ nhé!
Menu xem nhanh:
1. Hướng dẫn nhận biết viêm phế quản phổi ở trẻ em
Viêm phế quản phổi là bệnh lý nhiễm trùng phế quản và phế nang phổi. Trong đó, phế quản là ống dẫn khí từ miệng và mũi xuống phế nang còn phế nang là những túi khí nhỏ – nơi trao đổi oxy và carbon dioxide trong phổi.
Bệnh lý nhiễm trùng phế quản và phế nang phổi gọi là viêm phế quản phổi.
Trẻ có thể bị viêm phế quản phổi do những nguyên nhân chính sau:
– Vi khuẩn: Haemophilus influenzae, mycoplasma pneumoniae, streptococcus pneumoniae…
– Virus: Virus cúm, RSV (virus hợp bào hô hấp), adenovirus…
– Nấm: Aspergillus, pneumocystis jiroveci…
Nguy cơ viêm phế quản phổi ở trẻ có thể tăng nếu trẻ dưới 5 tuổi, sinh non hoặc nhẹ cân, có bệnh lý mãn tính, thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc lá, sinh trưởng trong môi trường ô nhiễm.
Khi bị viêm phế quản phổi, trẻ thường có những triệu chứng như sau:
– Ho: Ho là triệu chứng phổ biến nhất của viêm phế quản phổi. Ho có thể là ho khan hoặc ho đờm, đờm có thể màu trắng, vàng hoặc xanh lá cây. Ho thường nặng hơn vào đêm muộn hoặc sáng sớm.
– Sốt: Sốt thường cao hơn 38°C (100,4°F), đi kèm với sốt có thể là rét, ớn lạnh.
– Khó thở: Trẻ có thể thở nhanh, thở khò khè hoặc thở bằng cơ hoành (các cơ dưới phổi). Khó thở thường nặng hơn khi trẻ hoạt động hoặc nằm ngửa.
– Đau ngực: Trẻ có thể đau ngực hoặc cảm thấy khó chịu khi thở. Đau ngực thường nặng hơn khi trẻ ho hoặc hít thở sâu.
– Các triệu chứng khác: Ủ rũ, thiếu năng lượng; bú kém/ăn kém hoặc bỏ bú/bỏ ăn (ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ); quấy khóc bất thường, đặc biệt là vào đêm muộn; buồn nôn và nôn; da xanh xao, môi và đầu ngón tay, đầu ngón chân tím tái.
Trẻ viêm phế quản phổi thường sốt cao hơn 38°C.
2. Hướng dẫn điều trị viêm phế quản phổi ở trẻ em
Viêm phế quản phổi có thể là bệnh lý nguy hiểm; nếu không được điều trị kịp thời, bệnh lý này có thể dẫn đến một số biến chứng nghiêm trọng như:
– Suy hô hấp: Đây là biến chứng nguy hiểm nhất của viêm phế quản phổi, có thể dẫn đến tử vong.
– Áp xe phổi: Mủ có thể tích tụ trong phổi, hình thành áp xe.
– Viêm màng phổi: Tình trạng viêm tại phế quản và các phế nang có thể lan đến màng phổi, gây viêm màng phổi.
– Suy tim: Viêm phế quản phổi có thể làm tăng gánh nặng cho tim, dẫn đến suy tim ở những trẻ có bệnh tim tiềm ẩn.
– Nhiễm trùng huyết: Vi khuẩn từ phổi có thể xâm nhập vào máu, gây nhiễm trùng huyết, đe dọa tính mạng trẻ.
Mức độ nguy hiểm của viêm phế quản phổi phụ thuộc một số yếu tố như: Nguyên nhân (viêm phế quản phổi do vi khuẩn thường nguy hiểm hơn viêm phế quản phổi do virus), độ tuổi, tiền sử bệnh lý (trẻ có bệnh tim, bệnh phổi hoặc bệnh suy giảm miễn dịch có nguy cơ biến chứng cao hơn), mức độ nghiêm trọng của bệnh…
Tuy nhiên, nếu được chẩn đoán và điều trị kịp thời, hầu hết các trường hợp viêm phế quản phổi có thể được chữa khỏi hoàn toàn. Bởi thế, khi trẻ có các triệu chứng viêm phế quản phổi phía trên, bố mẹ phải đưa trẻ đi khám ngay lập tức. Tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị của bác sĩ là rất quan trọng để giúp trẻ mau hồi phục và nguy cơ biến chứng được hạn chế. Điều trị viêm phế quản phổi phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, độ tuổi và sức khỏe tổng thể của trẻ.
2.1. Bệnh viêm phế quản phổi ở trẻ em và 3 nguyên tắc điều trị
– Điều trị nguyên nhân: Sử dụng thuốc phù hợp để tiêu diệt vi khuẩn, virus, nấm.
– Điều trị triệu chứng: Sử dụng thuốc để giảm các triệu chứng ho, sốt, khó thở, đau ngực….
– Hỗ trợ nâng cao sức khỏe: Bổ sung dinh dưỡng, tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ.
2.2. Bệnh viêm phế quản phổi ở trẻ em và các phương pháp điều trị cụ thể
2.2.1. Điều trị nguyên nhân
– Viêm phế quản phổi do vi khuẩn: Trẻ được kê thuốc kháng sinh. Thuốc kháng sinh cần sử dụng đúng liều, đúng thời gian theo hướng dẫn của bác sĩ.
– Viêm phế quản phổi do virus: Không có thuốc điều trị đặc hiệu cho viêm phế quản phổi do virus. Trong trường hợp này, bác sĩ chỉ kê thuốc để giảm các triệu chứng viêm phế quản phổi như thuốc hạ sốt, thuốc long đờm, thuốc giãn phế quản…
– Viêm phế quản phổi do nấm: Trẻ sẽ được điều trị bằng thuốc chống nấm.
Thuốc kháng sinh cần sử dụng đúng liều, đúng thời gian theo hướng dẫn của bác sĩ.
2.2.2. Điều trị triệu chứng
– Hạ sốt: Sử dụng thuốc hạ sốt paracetamol hoặc ibuprofen theo hướng dẫn của bác sĩ.
– Giảm ho: Sử dụng guaifenesin hoặc ambroxol hoặc dextromethorphan hoặc codeine theo hướng dẫn của bác sĩ.
– Giảm khó thở: Nếu trẻ thở khò khè hoặc thở nhanh, bác sĩ có thể cho trẻ thở oxy.
– Giảm đau ngực: Sử dụng thuốc giảm đau paracetamol hoặc ibuprofen theo hướng dẫn của bác sĩ.
2.2.3. Hỗ trợ nâng cao sức khỏe
– Bổ sung dinh dưỡng: Cho trẻ ăn thức ăn cân bằng dinh dưỡng và dễ tiêu hóa.
– Uống nhiều nước: Nước làm loãng đờm, giúp trẻ dễ thở hơn.
– Sử dụng máy tạo độ ẩm: Máy tạo độ ẩm làm ẩm không khí, giúp trẻ dễ thở hơn.
– Nâng cao đầu giường của trẻ: Nâng cao đầu giường của trẻ giúp trẻ dễ thở hơn.
– Nghỉ ngơi đầy đủ: Cho trẻ nghỉ ngơi đầy đủ, tạo điều kiện cho cơ thể thuận lợi phục hồi.
2.2.4. Lưu ý khác
– Tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ: Việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ là rất quan trọng để giúp trẻ mau hồi phục.
– Theo dõi tình trạng của trẻ: Theo dõi thân nhiệt, nhịp thở cũng như các triệu chứng khác của trẻ và báo cáo cho bác sĩ nếu có bất kỳ thay đổi nào theo chiều hướng tiêu cực.
– Không tự ý cho trẻ uống thuốc: Không tự ý cho trẻ uống bất kỳ loại thuốc nào mà không có chỉ định của bác sĩ.
– Vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước để ngăn ngừa lây lan virus, vi khuẩn, nấm…
Phía trên là hướng dẫn nhận biết và điều trị bệnh viêm phế quản phổi ở trẻ em. Hy vọng rằng với chúng, bố mẹ có thể bảo vệ trẻ an toàn trước bệnh lý viêm phế quản phổi.
