Viêm tai giữa là một vấn đề phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là ở trẻ dưới 2 tuổi. Chẩn đoán và điều trị sớm có ý nghĩa rất to lớn trong ngăn chặn viêm tai giữa chuyển biến xấu cũng như tái phát. Trong bài viết này, Thu Cúc TCI xin chia sẻ cách điều trị và dự phòng tái phát viêm tai giữa ở trẻ, đừng bỏ lỡ bố mẹ nhé!
Menu xem nhanh:
1. Trẻ viêm tai giữa có thể nhận biết bằng những dấu hiệu nào?
Viêm tai giữa là tình trạng nhiễm trùng tai giữa – khu vực giữa tai trong và tai ngoài. Dấu hiệu nhận biết viêm tai giữa rất đa dạng, thường bao gồm các triệu chứng chính sau:
– Sốt: Sốt do viêm tai giữa thường là sốt vừa đến sốt cao (trên 38.5 độ).
Sốt là một dấu hiệu nhận biết viêm tai giữa.
– Sổ mũi và/hoặc nghẹt mũi: Viêm tai giữa thường đi kèm với viêm mũi do tắc vòi nhĩ nên sổ mũi, nghẹt mũi là một trong những triệu chứng phổ biến của viêm tai giữa.
– Đau tai: Trẻ viêm tai giữa thường đau tai. Trẻ nhỏ, chưa biết nói, thường phản ứng với cảm giác đau bằng cách sờ/chạm tai, gãi tai hoặc giật tai.
– Dịch tai: Trong một số trường hợp, trẻ có thể có dịch chảy ra ngoài tai.
– Quấy khóc: Trẻ có thể quấy khóc, đặc biệt là khi nằm hoặc khi ăn.
– Thay đổi hành vi ăn uống và nghỉ ngơi: Trẻ ăn kém, nuốt khó và ngủ ít.
2. Trẻ có thể bị viêm tai giữa do đâu?
Tắc vòi nhĩ là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trẻ bị viêm tai giữa. Vòi nhĩ là ống nối hòm tai với vòm mũi họng. Khi vòi này bị tắc, dịch tiết bị kẹt trong tai giữa, tạo điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn phát triển, gây nhiễm trùng. Về nguyên nhân phát sinh tình trạng tắc vòi nhĩ, chúng ta có thể kể đến:
– Viêm đường hô hấp trên: Các bệnh lý viêm mũi cấp, viêm họng cấp… có thể lan đến vòi nhĩ, làm tắc vòi này, gây nhiễm trùng tai giữa.
– Dị ứng: Dị ứng có thể làm sưng niêm mạc vòi nhĩ, tạo điều kiện cho dịch tiết và vi khuẩn kẹt trong tai giữa, gây nhiễm trùng.
– Tư thế bú: Bú sai tư thế, dù là bú bình hay bú mẹ, đều có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng tai giữa. Tư thế bú sai là nằm ngửa, đầu và thân trên một đường thẳng. Nằm bú ở tư thế này, trẻ có thể bị sữa tràn từ miệng, qua vòm mũi họng, qua vòi nhĩ và vào tai giữa.
– Yếu tố di truyền: Nếu người thân có bệnh sử viêm tai giữa, trẻ có nguy cơ mắc tình trạng này cao hơn bình thường.
3. Viêm tai giữa ở trẻ có những biến chứng nào?
Viêm tai giữa, nếu không được điều trị đúng đắn hoặc nếu tái phát thường xuyên, có thể dẫn đến một số biến chứng. Dưới đây là các biến chứng phổ biến của viêm tai giữa:
– Mất thính lực tạm thời hoặc vĩnh viễn: Nếu nhiễm trùng từ tai giữa lan vào tai trong, các cơ quan quan trọng của tai có thể bị tác động và trẻ có thể mất thính lực tạm thời hoặc vĩnh viễn.
– Áp xe tai: Dịch tích tụ trong tai có thể gây áp xe, làm tăng cảm giác đau.
– Viêm màng nhĩ: Màng nhĩ cũng có thể viêm khiến trẻ đau và khó chịu nghiêm trọng nếu nhiễm trùng từ tai giữa lan vào tai trong.
– Nhiễm trùng lan tỏa: Tình trạng nhiễm trùng của tai giữa không được kiểm soát, có thể lan ra các cấu trúc lân cận như các mô mềm xung quanh tai, xương hàm… tạo điều kiện cho tình trạng nhiễm trùng lan tỏa xuất hiện.
– Nhiễm trùng máu: Trẻ viêm tai giữa nặng có thể nhiễm trùng máu. Đây là tình trạng nguy hiểm có thể đe dọa tính mạng trẻ.
4. Thăm khám và điều trị viêm tai giữa ở trẻ ra sao?
4.1. Thăm khám viêm tai giữa ở trẻ
Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào của viêm tai giữa, bố mẹ phải cho trẻ thăm khám với chuyên gia để trẻ được điều trị kịp thời, ngăn chặn các biến chứng. Nội soi tai mũi họng là hạng mục thăm khám cận lâm sàng chính được thực hiện để chẩn đoán viêm tai giữa. Ngoài nội soi tai mũi họng, trẻ cũng có thể sẽ phải xét nghiệm máu…
Nội soi tai mũi họng là hạng mục thăm khám chính được thực hiện để chẩn đoán viêm tai giữa.
4.2. Điều trị viêm tai giữa ở trẻ
Điều trị viêm tai giữa thường bao gồm ba nội dung chính là hạn chế triệu chứng, kiểm soát nhiễm trùng và ngăn chặn sự tái phát. Phương pháp điều trị có thể thay đổi tùy thuộc mức độ nghiêm trọng của viêm tai giữa và tình trạng cụ thể của trẻ.
– Hạn chế triệu chứng: Paracetamol hoặc Ibuprofen có thể được sử dụng để giảm đau và hạ sốt. Tuy nhiên, việc sử dụng các thuốc này cần được thảo luận với bác sĩ: Ngoài thuốc, bố mẹ cũng có thể chườm mát hoặc chườm ấm vùng tai để giúp trẻ giảm đau, giảm sưng. Bên cạnh triệu chứng sốt, đau tai, sổ mũi và/hoặc nghẹt mũi cũng là những triệu chứng bố mẹ cần lưu ý. Dùng nước muối sinh lý 0.9% để loại bỏ dịch mũi, giảm sưng niêm mạc, làm thông thoáng vòi nhĩ cho trẻ là rất cần thiết.
– Kiểm soát nhiễm trùng: Nếu viêm tai giữa phát sinh do vi khuẩn, bác sĩ có thể sẽ kê thuốc kháng sinh. Sử dụng kháng sinh phải đúng liều lượng và thời gian được chỉ định bởi bác sĩ. Trong trường hợp dị ứng được xác định là nguyên nhân gây viêm tai giữa, các loại thuốc chống dị ứng, như Antihistamines có thể sẽ được kê.
– Theo dõi và tái khám: Trẻ cần được theo dõi và tái khám định kỳ để đảm bảo rằng viêm tai giữa đang được kiểm soát.
Trong một số trường hợp viêm tai giữa nặng hoặc viêm tai giữa tái phát thường xuyên, bác sĩ có thể xem xét các phương pháp điều trị phức tạp hơn hoặc thậm chí phẫu thuật để xử lý vấn đề.
5. Làm gì để dự phòng viêm tai giữa tái phát?
Dưới đây là một số gợi ý để dự phòng sự tái phát của viêm tai giữa:
– Không cho trẻ tiếp xúc với người có các bệnh lý viêm đường hô hấp: Không cho trẻ tiếp xúc với người có các bệnh lý viêm đường hô hấp. Việc này có thể giảm nguy cơ trẻ nhiễm trùng đường hô hấp – một trong những nguyên nhân chính gây viêm tai giữa.
– Đảm bảo vệ sinh cá nhân cho trẻ: Rửa tay cho trẻ thường xuyên, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi sờ vào mũi hoặc miệng.
– Giữ cho không gian sống sạch sẽ: Giữ cho không gian sống sạch sẽ để các tác nhân gây viêm đường hô hấp không tích tụ và tác động đến trẻ.
– Kiểm soát dị ứng: Nếu trẻ có dị ứng, hãy thảo luận với bác sĩ về cách kiểm soát.
– Cho trẻ bú đúng tư thế: Khi trẻ bú, bố mẹ đặt trẻ nằm nghiêng và tốt nhất là kê cao đầu.
Khi trẻ bú, bố mẹ đặt trẻ nằm nghiêng và tốt nhất là kê cao đầu.
– Tránh để nước vào tai trẻ: Tránh để nước vào tai trẻ khi gội đầu và tắm. Nước có thể làm tăng độ ẩm, từ đó làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
– Tiêm vắc xin: Các vắc xin như vắc xin cúm… có thể giúp giảm nguy cơ viêm đường hô hấp, từ đó giảm nguy cơ viêm tai giữa cho trẻ.
Phía trên là thông tin về cách điều trị và dự phòng tái phát viêm tai giữa cho trẻ. Hy vọng rằng với chúng, bố mẹ có thể bảo vệ trẻ an toàn trước viêm tai giữa và những biến chứng của nó.
