HP trong dạ dày có thể tồn tại lâu dài và hoạt động mạnh gây ra những ảnh hưởng nhất định tới sức khỏe người bệnh. Vậy vi khuẩn HP có thể tự triệt tiêu hay không hãy cùng tìm hiểu ngay.
Menu xem nhanh:
1. Vi khuẩn HP và cơ chế hoạt động gây bệnh
1.1. Vi khuẩn HP
Vi khuẩn HP là loại vi khuẩn điển hình có khả năng xâm nhập, khu trú và hoạt động trong môi trường axit cao ở dạ dày. Trong quá trình hoạt động, vi khuẩn có thể gây ra các bệnh lý tiêu hóa như đau dạ dày, bệnh viêm và loét dạ dày tá tràng, thậm chí HP còn là nguyên nhân gây ung thư dạ dày.
Vi khuẩn HP có tỷ lệ nhiễm trong cộng đồng rất cao. Theo ước tính, có khoảng ⅔ dân số thế giới có nhiễm khuẩn HP và tại Việt Nam tỷ lệ nhiễm khuẩn HP lên tới 35%. HP lây lan nhanh theo 3 đường lây phổ biến bao gồm: đường miệng – miệng; đường phân – miệng; đường dạ dày – dạ dày.
1.2. Cơ chế hoạt động của HP trong dạ dày
Vi khuẩn HP tại dạ dày sẽ di chuyển qua lớp dịch nhầy rồi đi tới lớp dưới niêm mạc. Tại đây HP sẽ bám dính vào các tế bào biểu mô và gây ra các tổn thương/bệnh lý tiêu hóa theo cơ chế như sau:
– Vi khuẩn tạo môi trường kiềm chống lại acid dịch vị dạ dày bằng cách tăng tiết thêm men urease sau đó phân hủy urease thành amoniac. Chất này sẽ cùng các độc tố tế bào cytokine dần phá hủy chất nhầy đồng nghĩa phá bỏ lớp bảo vệ thành niêm mạc dạ dày.
– HP sinh ra nội độc tố gây ra các tổn thương trực tiếp trên lớp tế bào biểu mô dạ dày. Theo thời gian sẽ gây nên tình trạng thoái hóa, long tróc, hoại tử tế bào. Điều này tạo điều kiện cho acid – pepsin thấm vào gây viêm loét.
– Vi khuẩn HP làm tăng tiết đáng kể lượng acid HCl và pepsin. Đây cũng là 2 yếu tố chính tấn công và gây ra bệnh viêm loét dạ dày tá tràng.
– Vi khuẩn HP góp phần giải phóng các yếu tố trung gian là nguyên nhân chính gây viêm, gây tổn thương sưng, gây phù nề niêm mạc.
2. Vi khuẩn HP có tự triệt tiêu không?
Câu trả lời được đưa ra là vi khuẩn HP dạ dày dương tính sẽ không thể tự triệt tiêu. Người bệnh bắt buộc phải tiến hành điều trị đúng phác đồ mới có thể tiêu diệt được vi khuẩn. Hơn nữa, việc điều trị nên được thực hiện càng sớm càng tốt vì để lâu, hoạt động vi khuẩn thêm mạnh và gây nguy cơ phát triển bệnh lý ở dạ dày cao hơn.
Không chỉ vậy, vi khuẩn HP còn có khả năng tái nhiễm cao, ở lần điều trị sau sẽ càng khó khăn hơn. Chính vì vậy, người bệnh cần nghiêm túc tuân thủ việc điều trị theo đúng phác đồ được bác sĩ chuyên khoa chỉ định. Đồng thời, ngay cả khi đã triệt tiêu được HP cùng cần đề cao việc phòng bệnh hiệu quả bằng các lưu ý như sau: Thực hiện ăn chín uống sôi, ăn uống đảm bảo hợp vệ sinh; Hạn chế ăn hàng quán vỉa hè; Lựa chọn thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng; Hình thành thói quen rửa tay đều đặn bằng xà phòng; Thăm khám chuyên khoa tiêu hóa định kỳ theo hướng dẫn,…
3. Chẩn đoán và điều trị HP
3.1. Chẩn đoán HP trong dạ dày
Hiện nay, việc chẩn đoán HP có thể được thực hiện theo nhiều phương pháp. Tuy nhiên, ở mỗi trường hợp bệnh cụ thể, bác sĩ sẽ cần thăm khám ban đầu để xem xét về tình trạng, mức độ triệu chứng cùng mục đích xét nghiệm để đưa ra phương pháp chẩn đoán phù hợp trong số các phương pháp sau:
– Xét nghiệm hơi thở
– Xét nghiệm phân
Ở mỗi phương pháp sẽ có những ưu điểm nổi bật riêng. Trong đó, nội soi dạ dày được cho là phương pháp tiêu chuẩn trong chẩn đoán HP nói riêng và các bệnh lý đường tiêu hóa nói chung. Vì thông qua nội soi, bác sĩ có thể trực tiếp thăm dò, quan sát và lấy mẫu bệnh phẩm tại dạ dày để đưa đi xét nghiệm. Nhờ đó sẽ cho kết quả chẩn đoán chính xác hơn cả.
Không chỉ vậy, trong trường hợp nếu người bệnh nhiễm HP dương tính, nội soi còn có thể đồng thời phát hiện thêm các bệnh lý như đau dạ dày, viêm dạ dày, loét dạ dày,… phát triển từ nguyên nhân nhiễm vi khuẩn này.
3.2. Điều trị HP trong dạ dày đúng phác đồ
Điều trị HP bằng kháng sinh được thực hiện đúng phác đồ ở hầu hết các ca bệnh. Cụ thể, bác sĩ sẽ dựa theo tình trạng bệnh, khả năng dung nạp thuốc ở mỗi người bệnh để chỉ định loại kháng sinh tương thích cao. Do sức đề kháng của vi khuẩn HP với các loại kháng sinh hiện nay ngày một cao nên ở phác đồ điều trị sẽ cần kết hợp từ 2 loại kháng sinh trở lên để nâng cao hiệu quả tối đa. Người bệnh được áp dụng 1 trong 4 phác đồ tiêu diệt HP do Bộ Y tế ban hành sau đây:
– Phác đồ liệu pháp 3 thuốc
– Phác đồ liệu pháp 4 thuốc
– Phác đồ điều trị nối tiếp (2 giai đoạn)
– Phác đồ kết hợp (áp dụng liệu pháp 3 thuốc và có thêm Levofloxacin)
Về việc áp dụng phác đồ thuốc điều trị HP, người bệnh cần tuân thủ đầy đủ các hướng dẫn về loại thuốc, liều lượng, thời gian uống để có hiệu quả tiêu diệt cao nhất cũng như tránh tình trạng kháng thuốc có thể xảy ra. Bên cạnh đó, thực hiện chế độ ăn khoa học cùng chế độ sinh hoạt điều độ cũng là yêu cầu người bệnh cần thực hiện.
Như vậy, vi khuẩn HP trong dạ dày không thể tự triệt tiêu. Việc phát hiện và điều trị thành công HP là bước quan trọng giúp đẩy lùi hàng loạt các bệnh lý dạ dày điển hình, chăm sóc hệ tiêu hóa khỏe mạnh.