Hiện nay, các vấn đề liên quan đến dạ dày và tiêu hóa đang trở nên phổ biến hơn bao giờ hết, đặc biệt là hiện tượng trào ngược dạ dày. Một trong những triệu chứng thường gặp của trào ngược dạ dày là tình trạng tức ngực, gây ra không ít lo lắng cho người bệnh. Tuy nhiên, tức ngực do trào ngược khác với tức ngực do bệnh lý tim mạch, và việc nhận biết chính xác nguyên nhân sẽ giúp người bệnh có biện pháp điều trị hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Tức ngực do trào ngược dạ dày: hiện tượng phổ biến
Tức ngực do trào ngược dạ dày là triệu chứng mà nhiều người thường xuyên gặp phải khi axit dạ dày trào ngược lên thực quản. Cảm giác đau nhói, thắt chặt ở vùng ngực có thể khiến người bệnh lầm tưởng rằng mình đang gặp vấn đề về tim mạch. Tuy nhiên, thực chất, đây là phản ứng tự nhiên của cơ thể khi niêm mạc thực quản bị kích thích bởi axit dạ dày.
Tình trạng này không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống của người bệnh. Người mắc trào ngược thường phải đối mặt với các triệu chứng khác như ợ chua, ợ nóng, ho khan và khó nuốt. Trong số đó, tức ngực là biểu hiện gây hoang mang nhiều nhất, do dễ nhầm lẫn với các bệnh lý nghiêm trọng liên quan đến tim.
2. Nguyên nhân gây đau ngực liên quan đến trào ngược dạ dày
Đau ngực do trào ngược dạ dày có thể do nhiều yếu tố, chủ yếu là sự tiếp xúc của axit dạ dày với thực quản.
2.1. Axit trào ngược lên thực quản
Axit dạ dày có tính chất rất mạnh, khi tiếp xúc với thực quản sẽ gây kích ứng và viêm loét. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến cảm giác đau và tức ngực.
2.2. Cơ thắt thực quản dưới suy yếu
Khi cơ thắt thực quản dưới không hoạt động hiệu quả, nó không thể đóng kín sau khi thức ăn vào dạ dày, tạo điều kiện cho axit dạ dày trào ngược lên thực quản và gây ra các triệu chứng khó chịu.
2.3. Tổn thương thực quản
Thực quản có thể bị tổn thương do tiếp xúc lâu dài với axit, dẫn đến viêm loét hoặc co thắt, gây ra cảm giác đau ngực.
2.4. Yếu tố kích thích
Các thói quen như ăn quá no, nằm ngay sau khi ăn, hoặc tiêu thụ thực phẩm cay nóng, caffeine, chất béo, rượu bia có thể làm tăng nguy cơ trào ngược và gây tức ngực.
3. Đặc điểm nhận diện đau ngực do trào ngược dạ dày
Để phân biệt đau ngực do trào ngược với các bệnh lý tim mạch, cần chú ý đến một số đặc điểm cụ thể.
– Vị trí đau: Đau bắt đầu từ giữa ngực, có thể lan lên cổ họng và đôi khi ra phía sau lưng. Cảm giác này thường đi kèm với ợ nóng hoặc khó chịu vùng dạ dày.
– Thời gian xuất hiện: Đau ngực thường xuất hiện sau bữa ăn, đặc biệt khi nằm nghỉ hoặc cúi người. Tình trạng này phổ biến vào ban đêm do tư thế nằm.
– Mức độ và cảm giác: Đau do trào ngược thường nhẹ và kéo dài, không giống cơn đau tim cấp tính. Nhiều người bệnh mô tả cơn đau như áp lực nhẹ hoặc nặng nề kéo dài.
– Triệu chứng kèm theo: Đau ngực do trào ngược thường đi kèm với các triệu chứng khác như ợ nóng, ợ chua, khó nuốt, ho dai dẳng hoặc cảm giác có khối trong cổ.
4. Phân biệt tức ngực do trào ngược dạ dày và đau ngực do tim mạch
Đau ngực do trào ngược dạ dày thường dễ bị nhầm lẫn với đau ngực liên quan đến bệnh tim mạch. Việc phân biệt hai loại đau ngực này rất quan trọng để xác định đúng nguyên nhân và điều trị kịp thời.
4.1. Đặc điểm của tức ngực do trào ngược
– Cảm giác đau: Đau âm ỉ, cảm giác như bị ép nhẹ hoặc nóng rát ở giữa ngực. Thời gian đau kéo dài nhưng không quá dữ dội.
– Yếu tố gây ra: Thường xuất hiện sau bữa ăn hoặc khi nằm xuống, kèm theo ợ chua hoặc ợ hơi.
– Thay đổi tư thế giúp giảm triệu chứng: Đau ngực có thể giảm khi thay đổi tư thế, như ngồi dậy hoặc dùng thuốc kháng axit.
– Mức độ đau: Mức độ đau nhẹ hơn so với cơn đau tim, không kèm theo khó thở hay chóng mặt nghiêm trọng.
4.2. Đặc điểm của tức ngực do tim mạch
– Cảm giác đau: Đau ngực do tim thường mạnh, giống như có áp lực lớn đè lên ngực, có thể lan đến vai, cổ, cánh tay trái hoặc hàm.
– Yếu tố kích hoạt: Đau xuất hiện đột ngột khi hoạt động thể chất hoặc căng thẳng, không liên quan đến việc ăn uống.
– Triệu chứng kèm theo: Ngoài đau ngực, bệnh nhân có thể gặp khó thở, buồn nôn, đổ mồ hôi, hoặc chóng mặt.
– Không giảm khi thay đổi tư thế: Cơn đau không giảm khi thay đổi tư thế hoặc dùng thuốc kháng axit. Nếu không được điều trị, cơn đau có thể dẫn đến nguy hiểm.
5. Chẩn đoán và điều trị đau ngực do trào ngược dạ dày
5.1. Chẩn đoán tức ngực do trào ngược
– Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi bệnh nhân về các triệu chứng cụ thể như cảm giác nóng rát, đau ở ngực, ợ nóng, hoặc khó nuốt. Đồng thời, họ sẽ kiểm tra các yếu tố như tiền sử bệnh lý, thói quen ăn uống, và lối sống, bởi đây có thể là yếu tố ảnh hưởng đến tình trạng trào ngược.
– Nội soi tiêu hóa: Nội soi dạ dày – thực quản là phương pháp chính xác để kiểm tra tình trạng viêm loét hoặc tổn thương trong hệ tiêu hóa. Phương pháp này giúp bác sĩ quan sát trực tiếp thực quản, dạ dày để phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.
– Đo pH thực quản 24 giờ: Phương pháp này được sử dụng để đánh giá mức độ axit trong thực quản trong vòng 24 giờ. Bằng cách đo pH, bác sĩ có thể xác định xem có sự trào ngược axit từ dạ dày lên thực quản hay không và mức độ nghiêm trọng của nó.
– Đo áp lực nhu động thực quản HRM: Đây là phương pháp đo áp lực cơ thực quản, giúp đánh giá hoạt động và sức mạnh của cơ thắt thực quản dưới. Điều này quan trọng để xác định xem cơ thắt này có yếu đi, góp phần vào việc axit dạ dày dễ dàng trào ngược lên thực quản hay không.
Các phương pháp trên sẽ cung cấp thông tin chi tiết về nguyên nhân và mức độ bệnh, từ đó giúp bác sĩ xây dựng phác đồ điều trị phù hợp cho bệnh nhân.
5.2. Điều trị tức ngực do trào ngược
Điều trị đau ngực do trào ngược dạ dày tập trung vào giảm triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng.
– Dùng thuốc kháng axit: sử dụng thuốc kháng axit, thuốc giảm tiết axit do bác sĩ chỉ định
– Thay đổi lối sống: Điều chỉnh thói quen ăn uống, tránh thực phẩm kích thích, và duy trì cân nặng hợp lý.
– Phẫu thuật: Trong trường hợp nặng, có thể cần can thiệp phẫu thuật để cải thiện chức năng của cơ thắt thực quản.
Tức ngực do trào ngược dạ dày là một triệu chứng không thể coi thường, bởi nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, nó có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm. Người bệnh cần chú ý đến các dấu hiệu khác của trào ngược để phân biệt với các bệnh lý tim mạch và chủ động thăm khám bác sĩ khi cần. Việc điều chỉnh lối sống lành mạnh, kết hợp với các phương pháp điều trị thích hợp, sẽ giúp giảm thiểu tình trạng tức ngực và cải thiện chất lượng cuộc sống.