Việc chăm sóc trẻ bị rối loạn tiêu hóa là một vấn đề khó khăn mà nhiều phụ huynh đang lo lắng và bối rối. Vì vậy, cần xây dựng một khẩu phần ăn hợp lý cho bé, đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng và đồng thời giúp khắc phục cũng như phòng tránh hiện tượng rối loạn tiêu hóa ở trẻ một cách hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Một vài những nguyên nhân gây ra rối loạn tiêu hóa ở trẻ em
Khi thức ăn vvào cơ thể, quá trình tiêu hóa sẽ phân giải và hấp thu các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, đồng thời loại bỏ và đào thải phần bã dư thừa ra ngoài. Tuy nhiên, trong những năm đầu đời, hệ thống tiêu hóa của trẻ còn non nớt và dễ bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau, gây ra rối loạn tiêu hóa ở trẻ.
Để tìm ra phương pháp chăm sóc dinh dưỡng phù hợp nhất cho trẻ, trước tiên, bạn cần tìm hiểu nguyên nhân gây ra tình trạng này. Có một số yếu tố tác động thường gặp có thể đề cập đến như sau:
Suy dinh dưỡng: Trẻ có thể bị suy dinh dưỡng do yếu tố bẩm sinh hoặc thiếu lượng dinh dưỡng cần thiết. Điều này gây ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của cơ chế bảo vệ tự nhiên trong cơ thể và dẫn đến các vấn đề không bình thường tại nhiều cơ quan. Vì vậy, phụ huynh cần theo dõi biểu đồ tăng trưởng của trẻ để phát hiện sớm các vấn đề khác thường và cung cấp dinh dưỡng hợp lý cho trẻ.
Có rất nhiều nguyên nhân gây ra chứng rối loạn tiêu hóa
Ngộ độc thực phẩm: Trẻ thường bị thu hút bởi các loại thực phẩm chiên xào, có màu sắc như bánh kẹo, gà rán, khoai tây chiên, xúc xích, nước có gas,… và có thể trở nên nghiện và từ chối ăn các loại thực phẩm khác, gây quá tải cho hệ tiêu hóa. Ngoài ra, các loại thực phẩm không rõ nguồn gốc, chế biến không đảm bảo vệ sinh cũng có thể gây ngộ độc và rối loạn tiêu hóa.
Tác động từ môi trường: Môi trường sống cũng đóng vai trò quan trọng đối với hệ tiêu hóa của trẻ, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ có thể có thói quen đặt đồ vật vào miệng. Vì vậy, cần đảm bảo môi trường sống luôn sạch sẽ và thông thoáng, thường xuyên vệ sinh các vật dụng sinh hoạt của trẻ (đĩa, muỗng, bình sữa, đồ chơi,…) bằng cách sử dụng chất khử trùng để giảm thiểu nguy cơ rối loạn tiêu hóa ở trẻ.
Rối loạn hệ vi sinh đường ruột: Trong những năm đầu đời, môi trường vi sinh đường ruột chưa cân bằng và hoạt động chưa ổn định do cơ thể trẻ còn non nớt. Điều này có thể dẫn đến sự tăng sinh quá mức của một số vi khuẩn hoặc bị tác nhân bên ngoài xâm nhập gây rối loạn tiêu hóa.
Bệnh lý: Rối loạn tiêu hóa ở trẻ thường liên quan mật thiết với những bệnh thông thường như viêm phổi, viêm tiểu phế quản, viêm tai giữa,… Các triệu chứng hay biến chứng của bệnh, tác dụng phụ của thuốc cùng với cảm giác khó chịu khi bị bệnh cũng ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa.
Thuốc: Tác dụng phụ của thuốc có thể gây ra một số vấn đề như khó tiêu, tiêu chảy, mất khẩu vị,… Vì vậy, phụ huynh nên đưa trẻ đến thăm bác sĩ và tuân thủ chỉ định của bác sĩ để được tư vấn và hướng dẫn cẩn thận về việc ngăn ngừa tác dụng phụ của thuốc. Tránh tự ý sử dụng thuốc cho trẻ để tránh những hậu quả đáng tiếc.”
2. Trẻ bị rối loạn tiêu hóa nên ăn và không nên ăn gì?
2.1 Trẻ bị rối loạn tiêu hóa nên ăn những đồ ăn gì?
Khi trẻ gặp vấn đề về rối loạn tiêu hóa và các bệnh lý khác, phụ huynh nên thảo luận chi tiết với bác sĩ về chế độ ăn uống cho trẻ để đảm bảo tránh các tác động tiêu cực đến tình trạng bệnh và đồng thời ngăn ngừa nguy cơ thiếu dinh dưỡng.
Hãy lựa chọn những món ăn mềm hoặc lỏng, dễ tiêu hóa giúp cơ thể của bé dễ dàng hấp thu.
Protein:
– Sữa mẹ: Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, sữa mẹ là nguồn cung cấp dưỡng chất dồi dào nhất, giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ quá trình phục hồi.
– Thịt gà: Thịt gà có hàm lượng chất béo thấp và an toàn cho bé.
Hải sản:
– Các loại hải sản: Hải sản cung cấp protein và chất béo không no, giúp bé nhận được lượng dưỡng chất cần thiết, hỗ trợ sức đề kháng và làm món ăn thêm ngon miệng.
Sữa chua:
– Sữa chua: Lợi khuẩn trong sữa chua có thể giúp cải thiện tiêu hóa của bé.
Chất béo:
– Dầu cá, dầu oliu, đậu nành: Lựa chọn các loại dầu này thay vì dầu hoặc mỡ động vật. Tránh chế biến các món ăn chiên xào, nhiều dầu mỡ gây áp lực lên hệ tiêu hóa của trẻ.
Cần tham khảo ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng để có thực đơn phù hợp với trẻ
Carbohydrate:
– Thức ăn làm từ gạo: Cháo, bún, phở… là các món ăn dễ tiêu hóa, phù hợp cho trẻ bị rối loạn tiêu hóa.
– Ngũ cốc gồm các loại như đậu nành, hạt chia, đậu hà lan, yến mạch… là những thực phẩm giàu chất xơ và protein thực vật, không ảnh hưởng đến tình trạng bệnh của trẻ.
Vitamin và khoáng chất:
– Chuối: Chuối là loại trái cây giàu kali, khoáng chất và vitamin, dễ hấp thu, đặc biệt phù hợp khi trẻ bị bệnh.
– Táo: Táo giàu chất xơ và calo, kích thích nhu động ruột và cung cấp đủ dưỡng chất cần thiết.
– Khoai lang: Khoai lang có tác dụng nhuận tràng, kích thích nhu động ruột và cải thiện triệu chứng khó tiêu, táo bón.
– Dứa: Dứa chứa vitamin C và chất xơ, giúp cải thiện chức năng tiêu hóa và hỗ trợ hệ miễn dịch.
– Bơ: Bơ chứa chất béo không no và nhiều loại vitamin bổ dưỡng.
Luôn tuân thủ hướng dẫn và lời khuyên của bác sĩ để đảm bảo chế độ ăn cho trẻ phù hợp và tối ưu trong việc chăm sóc sức khỏe tiêu hóa của bé.
2.2. Trẻ bị rối loạn tiêu hóa và những thực phẩm không nên ăn
Không nên cho trẻ ăn những loại đồ ăn nhanh khó tiêu
Các loại đồ ăn nhanh và thức ăn chế biến sẵn như xúc xích, thịt hộp, thịt xông khói, pizza, hamburger, sandwich,… không phù hợp cho trẻ khi gặp vấn đề rối loạn tiêu hóa. Việc cho trẻ ăn những loại thực phẩm này có thể gây khó tiêu.
Tránh các loại thực phẩm giàu đường và chất xơ
Thực phẩm và đồ uống chứa nhiều đường như sô cô la, nước ngọt, bánh, kẹo,… có thể tăng mức acid trong dạ dày và gia tăng nguy cơ đau dạ dày. Đối với trẻ bị tiêu chảy, cần tránh cho trẻ ăn các loại thực phẩm giàu chất xơ như đậu.
Không nên cho trẻ ăn những loại đồ ăn không tốt cho tiêu hóa
Tránh cho trẻ ăn những loại thức ăn giàu tinh bột
Đặc biệt đối với trẻ bị táo bón, cần tránh các loại thức ăn giàu tinh bột như bắp, đậu và các sản phẩm chứa nhiều chất béo, vì những thành phần này có thể làm phân khô và gây khó đi tiêu cho trẻ. Nên hạn chế ăn bánh mì, mì ống, bánh quy và các sản phẩm ngũ cốc, cũng như tránh sử dụng các loại thực phẩm từ sữa.
Tránh các loại thực phẩm giàu chất béo và đồ cay nóng
Những loại thực phẩn như vậy sẽ có hàm lượng chất béo cao, không tốt cho trẻ khi gặp vấn đề rối loạn tiêu hóa. Nên hạn chế ăn bánh mì, mì ống, bánh quy và các sản phẩm ngũ cốc, cũng như tránh sử dụng các loại thực phẩm từ sữa. Đồng thời, nên tránh các loại thực phẩm cay nóng như bạc hà, ớt, tiêu, gừng,… và nên chia nhỏ bữa ăn thành nhiều lần trong ngày để hệ tiêu hóa của trẻ hoạt động tốt hơn.
Hệ tiêu hóa của trẻ còn non nớt, do đó cha mẹ cần chú ý đến chế độ ăn uống của trẻ, đặc biệt là trong những ngày trẻ gặp vấn đề về rối loạn tiêu hóa.
