Thủy đậu là bệnh truyền nhiễm lưu truyền phổ biến vào thời điểm giao mùa giữa xuân và hè. Bệnh thường vô hại nhưng vẫn có thể tiến triển đến viêm thận, viêm não và nhiều biến chứng phiền toái khác, nếu không được chăm sóc cẩn thận. Chính vì vậy, nắm rõ ràng các biểu hiện bệnh thủy đậu ở trẻ nhỏ là vô cùng cần thiết để bố mẹ có thể xử trí kịp thời bệnh truyền nhiễm này.
Menu xem nhanh:
1. Khái quát về bệnh thủy đậu: Nguyên nhân, các đường lây, biến chứng
1.1. Nguyên nhân
Thủy đậu hay dân gian thường gọi là trái rạ, hình thành do sự xâm nhập và phát triển của virus Varicella – Zoster tại niêm mạc đường hô hấp trên và tế bào biểu mô. Mỗi người chỉ mắc thủy đậu duy nhất một lần trong đời. Mặc dù vậy, virus Varicella – Zoster thì có thể tồn tại tiềm tàng trong cơ thể người bệnh mãi mãi. Khi gặp điều kiện thích hợp, ví dụ như khi người bệnh suy giảm miễn dịch, người bệnh sang chấn tâm lý,… virus Varicella – Zoster sẽ tái hoạt động và gây Zona thần kinh cho người bệnh.
1.2. Các đường lây
Tương tự các bệnh truyền nhiễm khác, thủy đậu cũng có 2 đường lây từ người bệnh sang người không bệnh là trực tiếp hoặc gián tiếp, thông qua dịch tiết đường hô hấp (dịch mũi, dịch họng). Cụ thể, chúng ta có một số phương thức lây nhiễm trực tiếp và gián tiếp thủy đậu như sau:
– Trực tiếp: Người không bệnh hít phải dịch tiết đường hô hấp trong không khí do người bệnh ho hoặc hắt hơi ra. Người người bệnh ôm/hôn người bệnh. Người không bệnh sử dụng dụng cụ ăn uống dính dịch tiết mũi họng người bệnh.
– Gián tiếp: Người không bệnh cầm/nắm/sờ/chạm đồ vật dính dịch tiết mũi họng người bệnh rồi vô tình đưa tay sờ/chạm mắt/mũi/miệng.
Người không bệnh hít phải dịch tiết đường hô hấp người bệnh có thể bị thủy đậu
1.3. Biến chứng
Được biết, thủy đậu vô hại trong hầu hết các trường hợp. Thậm chí, bệnh truyền nhiễm này còn có thể tự khỏi mà không cần can thiệp y tế. Tuy nhiên, dù thấp, vẫn tồn tại khả năng thủy đậu tiến triển đến một số biến chứng tai hại. Cụ thể, những biến chứng ấy là: Nhiễm trùng tại chỗ; viêm thận, viêm cầu thận cấp; viêm phổi (thường đi kèm ho nhiều, ho ra máu, khó thở, đau tức ngực,…); viêm tai giữa, viêm thanh quản; viêm não, viêm màng não(thường đi kèm sốt cao, rối loạn tri giác, rung giật nhãn cầu, co giật, hôn mê,…).
Đây là sự thật không phải phụ huynh nào cũng biết. Chính vì vậy, chủ quan thái quá với thủy đậu là sai lầm bố mẹ không bao giờ được mắc phải.
2. Biểu hiện bệnh thủy đậu ở trẻ nhỏ – Ghi nhớ để nhận biết
Vậy, làm thế nào để hạn chế tối đa nguy cơ thủy đậu? Trước hết, bố mẹ cần nhanh chóng nhận biết được bệnh truyền nhiễm này đã. Có rất nhiều dấu hiệu để nhận biết thủy đậu, trong đó có cả dấu hiệu điển hình và dấu hiệu không điển hình. Tuy nhiên, chúng có thể không xuất hiện cùng nhau, mà xuất hiện trước rồi sau, theo giai đoạn phát triển bệnh:
– Giai đoạn ủ bệnh (10 – 14 ngày sau nhiễm virus Varicella – Zoster): Chưa thể nhận biết khi thủy đậu mới ở giai đoạn ủ bệnh. Bởi ở giai đoạn này, bệnh cho biểu hiện rõ ràng.
– Giai đoạn khởi phát: Các dấu hiệu không điển hình, như: Sốt, đau đầu, đau cơ – xương – khớp, nổi hạch tai, phát ban, mệt mỏi,… xuất hiện.
– Giai đoạn toàn phát: Xuất hiện dấu hiệu điển hình. Đó là các mụn nước phát triển trên nền những ban đỏ đã có từ giai đoạn khởi phát. Những mụn nước này mọc ở mặt trước rồi mọc ở tay, chân, thân sau. Bên cạnh dấu hiệu điển hình, các dấu hiệu không điển hình phía trên vẫn tiếp diễn.
– Giai đoạn lui bệnh: Dịch mụn nước chuyển từ màu trong suốt sang màu vàng; sau đó, mụn nước vỡ và đóng vảy. 1 – 3 tuần kết thúc, các vảy đó bong và để lại trên da các vết màu hồng có thể lõm hoặc không.
Mụn nước là dấu hiệu điển hình của thủy đậu
3. Điều trị bệnh thủy đậu
Sử dụng các triệu chứng trong mục 2, nếu dự đoán của bố mẹ là trẻ đã bị thủy đậu, bố mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín gần nhất ngay. Tại đó, chuyên gia sẽ thăm khám và chẩn đoán xác định tình trạng thủy đậu ở trẻ. Nếu thủy đậu nặng, có nguy cơ biến chứng, trẻ sẽ được chuyên gia chỉ định nhập viện điều trị. Còn nếu thủy đậu nhẹ, trẻ sẽ được chuyên gia chỉ định điều trị tại nhà, dưới sự chăm sóc của bố mẹ.
Cụ thể về phương thức điều trị thủy đậu, chúng ta chỉ có thể cho trẻ sử dụng thuốc hạn chế triệu chứng, hỗ trợ cơ thể trẻ nhanh chóng tự giải quyết thủy đậu, bởi hiện tại, thủy đậu chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Theo đó, những thuốc hạn chế triệu chứng thủy đậu trẻ có thể sử dụng là: Thuốc hạ sốt, thuốc giảm đau, thuốc kháng Histamin giảm ngứa, thuốc bôi tại chỗ chống nhiễm trùng (ví dụ như Xanh Methylen),…
Trường hợp trẻ điều trị thủy đậu tại nhà, quá trình chăm sóc trẻ của bố mẹ cần tuân thủ một số quy tắc như sau: Thường xuyên tắm/lau người nhẹ nhàng cho trẻ để loại bỏ virus và các tác nhân tiêu cực khác từ môi trường. Khi tắm/lau người, không dùng nước lạnh, cũng không dùng nước quá nóng. Cho trẻ mặc quần áo rộng rãi, mềm mại để tránh làm vỡ mụn nước. Không gãi mụn nước, hạn chế nguy cơ mụn nước vỡ và lan tỏa tổn thương. Chủ động cách ly trẻ để không phát tán thủy động ra cộng đồng. Lập tức cho trẻ tái khám nếu các dấu hiệu biến chứng (đã được liệt kê phía trên) xuất hiện.
Cho trẻ thăm khám với chuyên gia nếu bố mẹ nghi ngờ trẻ bị thủy đậu
4. Phòng ngừa bệnh thủy đậu
Phòng ngừa thủy đậu rất dễ dàng. Thủy đậu đã có vắc xin. Tiêm vắc xin là cách thức phòng ngừa thủy đậu hiệu quả 100%. Theo đó, chúng ta có liệu trình tiêm vắc xin thủy đậu chính thống như sau: Mũi 1: Tiêm khi trẻ trên 1 tuổi. Mũi 2: Tiêm cách mũi 1 tối thiểu 3 tháng với trẻ 1 – 13 tuổi, tiêm cách mũi 1 tối thiểu 1 tháng với trẻ trên 13 tuổi.
Trong trường hợp trẻ chưa thể tiêm vắc xin, bố mẹ nên và không nên thực hiện những khuyến cáo sau để phòng ngừa thủy đậu cho trẻ:
– Nên: Vệ sinh tay sạch sẽ nhiều lần trong ngày cho trẻ bằng các sản phẩm khử khuẩn.
– Không nên: Cho trẻ tiếp xúc gần gũi, thân mật với người bệnh hoặc tốt nhất là cho trẻ đến nơi có người bệnh.
Như vậy, bài viết đã chia sẻ với bạn thông tin về biểu hiện bệnh thủy đậu ở trẻ nhỏ. Nếu còn thắc mắc, liên hệ ngay Thu Cúc TCI để được giải đáp chi tiết một cách nhanh chóng mọi băn khoăn, bố mẹ nhé!
