Thủy đậu là một căn bệnh phổ biến và có nguy cơ lây nhiễm cao. Người mắc bệnh thường có thắc mắc liệu bệnh thủy đậu có bị 2 lần không? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc này và cung cấp thêm thông tin hữu ích về bệnh thủy đậu, đặc biệt là ở đối tượng trẻ nhỏ.
Menu xem nhanh:
1. Định nghĩa bệnh thủy đậu
Bệnh thủy đậu là một căn bệnh dễ lây lan do Virus varicella-zoster (VZV) gây ra. Bệnh này đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ sơ sinh và những người có hệ miễn dịch suy yếu.
Thông thường, triệu chứng của bệnh thủy đậu bao gồm việc xuất hiện một loạt phát ban giống như mụn nước, thường bắt đầu ở bụng, lưng và mặt. Sau đó, phát ban sẽ lan rộng trên toàn bộ cơ thể, hình thành khoảng từ 250 đến 500 mụn nước chứa nhiều dịch lỏng, sau đó vỡ ra để tạo thành vết loét và cuối cùng là vảy. Phát ban có thể gây ngứa nặng và đi kèm với triệu chứng mệt mỏi, đau đầu và sốt. Bệnh thủy đậu thường gây ra hậu quả nghiêm trọng hơn ở người lớn so với trẻ em.
Nếu không được tiêm phòng, ai cũng có thể là đối tượng nhiễm thủy đậu
Dù hầu hết những người đã mắc bệnh thủy đậu sẽ phát triển miễn dịch suốt đời, nhưng vẫn có một số trường hợp hiếm khi tái nhiễm bệnh. Có một số yếu tố có thể khiến bạn dễ bị thủy đậu lần hai, bao gồm:
– Mắc bệnh thủy đậu lần đầu trong độ tuổi sơ sinh (dưới 6 tháng tuổi).
– Trải qua bệnh thủy đậu lần đầu nhẹ.
– Có hệ miễn dịch yếu.
Đôi khi, một số người có thể cho rằng mình bị thủy đậu lần thứ hai, nhưng thực tế họ chỉ mới mắc bệnh lần đầu. Việc xuất hiện phát ban trước đó có thể là do nhầm lẫn với bệnh thủy đậu. Nói cách khác, người đó thực sự chưa từng mắc thủy đậu, nhưng trước đây đã bị chẩn đoán sai.
2. Những thắc mắc liên quan đến căn bệnh thủy đậu
2.1. Bệnh thủy đậu có bị 2 lần không phụ huynh cần biết?
Có khá nhiều người đã trải qua bệnh thủy đậu đặt câu hỏi liệu bệnh có tái phát hay không. Thực tế là bệnh thủy đậu có khả năng tái phát, nhưng phần lớn những người đã trải qua bệnh này sẽ không bị mắc lại. Sau khi bị thủy đậu, cơ thể phát triển kháng thể chống lại virus VZV, tác nhân gây ra bệnh. Tuy vậy, khoảng 10% trường hợp còn lại có thể bị thủy đậu lần thứ hai, tuy nhiên, những trường hợp này thường nhẹ và chỉ có ít phát ban, thường dưới 50 nốt và ít gặp biến chứng.
Trong trường hợp virus vẫn tồn tại sau khi điều trị và có thể tấn công các rễ thần kinh, khi có điều kiện thuận lợi, tác nhân gây bệnh có thể tái phát và gây ra bệnh zona, không phải thủy đậu. Đây là một biến chứng sau bệnh thủy đậu khi chưa được điều trị triệt để. Thường thì khoảng 10-20% trường hợp virus tái hoạt động và gây ra bệnh zona, tỷ lệ này tùy thuộc vào độ tuổi và yếu tố môi trường.
Dù có thể không bị thủy đậu lần thứ hai, virus VZV vẫn có thể gây ra bệnh khác sau này. Sau nhiều năm kể từ khi bị thủy đậu lần đầu, virus vẫn có thể tồn tại trong mô thần kinh nhưng không hoạt động. Mặc dù không chắc chắn, nhưng virus có thể tái hoạt động trong tương lai và gây ra một tình trạng liên quan khác, gọi là bệnh zona.
Một số người đã từng bị thủy đậu có nguy cơ mắc bệnh zona, khi virus thủy đậu được kích hoạt lại sau một thời gian từ vài chục năm. Bệnh zona thường biểu hiện dưới dạng phát ban và sau đó là mụn nước gây đau đớn trên da. Zona thường xuất hiện ở một bên mặt hoặc một bên của cơ thể và kéo dài khoảng 3 tuần. Các mụn nước sau đó sẽ hình thành vảy trong vòng 1-2 tuần.
2.2. Biến chứng bệnh thủy đậu
Không chỉ quan tâm liệu bệnh thủy đậu có tái phát hay không, mức độ nguy hiểm và biến chứng của căn bệnh này cũng là một vấn đề mà nhiều người quan tâm. Thủy đậu là một căn bệnh có tính chất lành tính, tuy nhiên, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời và đúng cách, có nguy cơ gây ra những biến chứng nguy hiểm:
– Các nốt mụn nước bị vỡ có thể gây bội nhiễm, viêm da, hình thành mủ và dễ để lại sẹo. Ở trẻ em có hệ miễn dịch yếu, có khả năng gây tổn thương vị trí mụn nước.
– Bệnh thủy đậu có thể dẫn đến các tình trạng như viêm tai ngoài hoặc giữa, viêm phổi, viêm thanh quản, viêm cầu thận gây hiện tượng nước tiểu có máu,…
Biến chứng bệnh thủy đậu rất nguy hiểm
– Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, bệnh thủy đậu có thể gây viêm màng não và viêm não, đây là những biến chứng nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong hoặc gây ra các di chứng không thể khôi phục.
– Phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu chu kỳ hoặc gần sinh bị thủy đậu có thể lây nhiễm cho thai nhi, gây ra bệnh trái rạ bẩm sinh với các triệu chứng như đầu nhỏ, đục thủy tinh thể, thiếu cân nặng,… Ngoài ra, biến chứng sẩy thai, thai chết lưu, dị tật thai nhi,… có thể xảy.
– Nhiễm trùng máu hoặc bệnh zona thần kinh,… đều là những biến chứng nặng có thể xảy ra với trẻ bị thủy đậu nếu không được điều trị đúng phương pháp và triệt để.
2.3. Những cách thức lây lan của bệnh thủy đậu
Thủy đậu là một căn bệnh truyền nhiễm rất dễ lây từ người sang người. Virus có thể được truyền qua tiếp xúc với giọt bắn từ hơi thở, hoặc hắt hơi của người bị thủy đậu vào không khí. Ngoài ra, thủy đậu cũng có thể lây qua tiếp xúc với dịch lỏng trong các nốt mụn nước của trẻ.
Khi mắc phải thủy đậu, bạn có thể truyền nhiễm virus trong khoảng 2 ngày trước khi xuất hiện phát ban. Nguy cơ lây lan bệnh vẫn tồn tại cho đến khi các nốt mụn nước đã đóng vảy và lành hoàn toàn.
Nhìn chung, bạn có thể lây lan bệnh thủy đậu thông qua tiếp xúc gần gũi với trẻ, ví dụ như:
– Ở chung trong một không gian hẹp ít nhất 15 phút;
– Chạm vào da và nốt mụn nước của trẻ;
– Chạm vào các vật dụng đã tiếp xúc với virus từ hơi thở hoặc dịch lỏng từ nốt mụn nước của trẻ.
Một số người cũng có thể mắc bệnh nếu tiếp xúc với vết phát ban của người bị zona. Tuy nhiên, bạn không thể bị lây nhiễm zona từ người mắc thủy đậu.
3. Điều trị bệnh và phòng ngừa
3.1. Điều trị
Nếu bạn hoặc trẻ em lo lắng về việc bị thủy đậu, hãy đến gặp bác sĩ để được kiểm tra. Trừ khi trường hợp rất nghiêm trọng, bác sĩ sẽ điều trị các triệu chứng và theo dõi sự phát triển của bệnh. Các phương pháp điều trị thủy đậu có thể bao gồm:
– Sử dụng thuốc giảm đau không chứa aspirin, như acetaminophen (Tylenol), để làm giảm sốt.
– Sử dụng các loại kem bôi ngoài da không kê đơn, như kem calamine, để làm giảm ngứa.
Lưu ý rằng trẻ em và thanh thiếu niên dưới 18 tuổi không nên sử dụng aspirin khi bị thủy đậu để tránh nguy cơ mắc phải hội chứng Reye – một tình trạng hiếm gặp nhưng có thể gây tử vong.
Cần đưa trẻ đi khám ngay khi nhận thấy những dấu hiệu của bệnh thủy đậu
Trong trường hợp bệnh thủy đậu có nguy cơ phát triển nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc chống virus như acyclovir (Zovirax).
Để tránh những biểu hiện khó chịu gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và nguy cơ biến chứng nguy hiểm, luôn được khuyến cáo để phòng tránh bệnh thủy đậu. Nhờ sự tiến bộ trong y học hiện đại, hiện nay đã có vắc xin phòng bệnh thủy đậu. Điều này đã giảm đáng kể tỉ lệ mắc bệnh thủy đậu. Vì vậy, bạn hoàn toàn có thể tránh bệnh này bằng cách tiêm vắc xin.
3.2. Tiêm chủng – phương pháp phòng bệnh thủy đậu hiệu quả nhất
Đối với những người chưa tiêm phòng vắc xin thủy đậu, nên tự proactive tiêm phòng để tránh bị bệnh.
Ngay cả những người không biết liệu họ đã tiêm phòng hay chưa, cũng nên tiêm lại vì điều này không ảnh hưởng đến sức khỏe.
Tuy vắc xin không đảm bảo phòng tránh bệnh 100%, nhưng những người đã tiêm vắc xin vẫn có khả năng mắc bệnh thủy đậu.
Virus gây bệnh thủy đậu có khả năng lây lan nhanh, vì vậy để bảo vệ sức khỏe, hãy hạn chế tiếp xúc gần với nguồn lây nhiễm. Trong trường hợp cần tiếp xúc, cần có các biện pháp bảo vệ như đeo khẩu trang, đội găng tay và sử dụng đồ bảo hộ.
Trên đây là bài viết về những thắc mắc về bệnh thủy đậu cũng như để trả lời cho câu hỏi “bệnh thủy đậu có bị 2 lần không?”, mong rằng sẽ mang đến nhiều kiến thức hữu ích cho bạn đọc.
