Trong điều trị sỏi tiết niệu, sỏi thận, không ít người bệnh rơi vào tình huống tái phát sỏi sau khi đã từng phẫu thuật lấy sỏi. Đây không chỉ là nỗi lo tái lại của bệnh lý mà còn là nỗi sợ về những rủi ro, biến chứng khi phải can thiệp mổ lần hai. Trong bối cảnh đó, nội soi tán sỏi thận qua da nổi lên như một giải pháp hiện đại, an toàn, xâm lấn tối thiểu, mang lại hy vọng thực sự cho những bệnh nhân đang vật lộn với sỏi tái phát sau mổ.

1. Thực trạng sỏi thận tái phát sau mổ: Bài toán chưa có lời giải triệt để

1.1 Vì sao sỏi thận có thể tái phát dù đã từng mổ?

Tái phát sỏi thận sau mổ là hiện tượng không hiếm gặp, thậm chí tỷ lệ có thể lên đến 30–50% trong vòng 5–10 năm nếu không được kiểm soát tốt nguyên nhân hình thành sỏi. Việc mổ lấy sỏi chỉ là giải pháp loại bỏ hậu quả (viên sỏi) chứ chưa tác động sâu đến gốc rễ của quá trình hình thành sỏi như chế độ ăn uống, chuyển hóa, rối loạn đường tiết niệu hay các bệnh nền đi kèm.

Hơn nữa, trong nhiều trường hợp, sỏi hình thành lại từ những mảnh vụn nhỏ còn sót sau ca mổ, hoặc do sự thay đổi cấu trúc giải phẫu của thận khiến dòng nước tiểu bị ứ đọng, tạo điều kiện cho tinh thể kết tụ lại thành sỏi mới. Những người từng mổ sỏi một lần có nguy cơ cao hơn tái phát và thường khó điều trị hơn, bởi sẹo mô hoặc dính sau mổ khiến các phương pháp can thiệp trở nên phức tạp hơn.

Sỏi thận, sỏi tiết niệu có khả năng tái phát nếu không được kiểm soát tốt

1.2 Những khó khăn khi điều trị sỏi tái phát sau mổ

Điều trị sỏi tiết niệu tái phát sau phẫu thuật đối mặt với nhiều thách thức: mô thận có thể đã bị tổn thương, chức năng thận suy giảm, nguy cơ nhiễm trùng cao hơn và mô sẹo gây dính vùng phẫu thuật cũ làm tăng nguy cơ khi can thiệp lại. Việc tiếp tục mổ hở lần hai thường không được khuyến khích vì tính chất xâm lấn cao, khả năng phục hồi chậm và tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm. Do đó, cần một phương pháp vừa hiệu quả trong việc lấy sỏi, vừa ít gây sang chấn cho bệnh nhân đã có tiền sử phẫu thuật – và đó chính là lúc nội soi tán sỏi thận qua da phát huy ưu thế vượt trội.

2. Nội soi tán sỏi thận qua da – giải pháp lý tưởng cho sỏi tái phát

2.1 Hiểu rõ phương pháp nội soi tán sỏi thận qua da

Nội soi tán sỏi thận qua da (Percutaneous Nephrolithotomy – PCNL) là kỹ thuật hiện đại sử dụng một đường hầm nhỏ (chỉ khoảng 1–2cm) tạo qua da vùng lưng để tiếp cận bể thận. Bác sĩ sẽ đưa ống nội soi vào qua đường dẫn này, quan sát trực tiếp viên sỏi trên màn hình và dùng năng lượng laser để tán nhỏ sỏi, hút ra ngoài.

Ưu điểm lớn nhất của phương pháp này là tiếp cận được các loại sỏi lớn, sỏi san hô, sỏi cứng hoặc sỏi nằm sâu trong thận mà các phương pháp tán sỏi ngoài cơ thể không hiệu quả. Với đường hầm nhỏ, không xâm lấn toàn bộ vùng lưng như mổ hở truyền thống, người bệnh hồi phục nhanh, ít đau, giảm nguy cơ biến chứng sau mổ.

Tán sỏi qua da đường hầm nhỏ thay thế mổ mở truyền thống loại bỏ sỏi hạn chế tối đa xâm lấn

2.2 Tại sao nội soi tán sỏi thận qua da đặc biệt phù hợp cho bệnh nhân từng mổ sỏi?

Đối với bệnh nhân từng mổ lấy sỏi, mô sẹo và tổn thương trong quá trình phẫu thuật cũ khiến việc tiếp cận bằng phương pháp mổ hở hoặc thậm chí phẫu thuật nội soi ổ bụng trở nên phức tạp, kéo dài và tiềm ẩn nhiều rủi ro. Trong khi đó, tán sỏi thận nội soi qua da chỉ cần một đường hầm nhỏ, đi trực tiếp từ ngoài vào trong bể thận, tránh các mô sẹo, hạn chế tối đa việc can thiệp lại vùng từng mổ.

Ngoài ra, kỹ thuật này còn có thể phối hợp với các thiết bị định vị hình ảnh hiện đại như C-arm hoặc siêu âm để định vị chính xác vị trí sỏi và đường chọc, giảm thiểu tổn thương mô lành. Điều này đặc biệt quan trọng đối với người đã từng trải qua phẫu thuật, khi chức năng thận có thể đã bị ảnh hưởng.

3. Những lưu ý khi lựa chọn cơ sở thực hiện tán sỏi thận nội soi qua da

3.1 Không phải nơi nào cũng đủ năng lực thực hiện hiệu quả và an toàn

Dù là phương pháp hiện đại, nhưng tán sỏi thận nội soi qua da yêu cầu kỹ thuật cao, trang thiết bị đồng bộ và ê-kíp phẫu thuật có kinh nghiệm. Việc chọc kim sai vị trí, không đánh giá đúng độ sâu hoặc sai hướng tán có thể dẫn đến tổn thương thận, chảy máu nặng, nhiễm trùng hoặc phải chuyển mổ hở.

Quá trình thực hiện tán sỏi qua da yêu cầu ekip bác sĩ tay nghề cao

Chính vì vậy, người bệnh từng mổ sỏi càng phải cẩn trọng hơn trong việc lựa chọn bệnh viện. Cơ sở uy tín cần có hệ thống thiết bị nội soi hiện đại, hỗ trợ định vị chính xác, đội ngũ bác sĩ chuyên sâu về tiết niệu, gây mê hồi sức tốt và có quy trình theo dõi hậu phẫu chặt chẽ.

3.2 Lựa chọn cơ sở chuyên sâu giúp tối ưu kết quả và giảm nguy cơ biến chứng

Một số bệnh viện hiện nay đã làm chủ kỹ thuật nội soi tán sỏi thận qua da bằng các công nghệ hiện đại như laser holmium, hệ thống hút sỏi tự động, siêu âm định vị 3D hoặc C-arm. Đồng thời, các trung tâm này có kinh nghiệm xử lý ca khó như sỏi san hô toàn bộ, sỏi tái phát sau mổ, sỏi thận kèm nhiễm trùng hoặc suy giảm chức năng thận.

Ngoài ra, sự phối hợp chặt chẽ giữa tiết niệu, chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm, và hậu phẫu sẽ giúp người bệnh được theo dõi toàn diện, phát hiện sớm các nguy cơ sau mổ và tư vấn chế độ phòng ngừa tái phát phù hợp.

Sỏi thận tái phát sau mổ là nỗi lo thường trực với nhiều bệnh nhân, không chỉ bởi khó điều trị mà còn vì nỗi ám ảnh mang tên “mổ lại”. Tán sỏi thận nội soi qua da đường hầm nhỏ bằng laser chính là “cứu cánh” hiện đại, hiệu quả và ít xâm lấn, giúp bệnh nhân không cần chịu đựng thêm những ca mổ đau đớn. Tuy nhiên, để phát huy tối đa hiệu quả, người bệnh cần chủ động lựa chọn cơ sở y tế uy tín, có đội ngũ chuyên môn sâu và trang thiết bị hiện đại. Đồng thời, sau điều trị sỏi tiết niệu, việc tuân thủ lối sống khoa học và theo dõi định kỳ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phòng tránh sỏi tái phát.