Bệnh nhân sốt xuất huyết cần được chẩn đoán, điều trị sớm và chăm sóc phù hợp để ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Bài viết sau đây hướng dẫn cách chăm sóc người bị sốt xuất huyết sao cho đúng, an toàn.
Menu xem nhanh:
1. Thông tin tổng quan cần biết về bệnh sốt xuất huyết
1.1. Tìm hiểu tổng quan về bệnh sốt xuất huyết
Bệnh sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính, bệnh lây truyền qua đường máu. Sốt xuất huyết do virus có tên Dengue gây ra. Cụ thể, muỗi vằn sẽ truyền virus từ người bệnh sang người khỏe, khiến cơ thể mắc bệnh. Khi bị nhiễm bệnh, việc điều trị tích cực kết hợp chăm sóc phù hợp tại nhà sẽ giúp người bệnh sớm phục hồi, phòng tránh biến chứng nặng.
Bệnh sốt xuất huyết thường bùng phát khi bước vào mùa mưa, ẩm ướt
1.2. Các cấp độ của bệnh
Sốt xuất huyết được chia thành 3 mức độ với biểu hiện khác nhau:
– Giai đoạn sốt
Các triệu chứng bệnh thường dễ nhầm lẫn với các loại sốt do virus thông thường. Người bệnh bị sốt cao 39-40 độ C, thời gian kéo dài từ 2-7 ngày và khó hạ sốt.
– Giai đoạn nguy hiểm
Từ ngày thứ 3 cho đến ngày thứ 7 kể từ khi bị sốt, đây là giai đoạn đặc biệt nguy hiểm. Một số triệu chứng nghiêm trọng bắt đầu xuất hiện, bao gồm:
– Xuất huyết dưới da (thường ở mặt trước 2 cẳng chân hoặc mặt trong cánh tay, bụng, …)
– Chảy máu cam
Bệnh nhân sốt xuất huyết có thể đối mặt với một số biến chứng nặng hơn như: chảy máu nội tạng, tràn dịch màng phổi, xuất huyết tiêu hóa và nghiêm trọng hơn là xuất huyết não.
– Giai đoạn hồi phục
Người bệnh hết sốt và cảm thấy khỏe hơn, thể trạng tốt lên. Họ bắt đầu có cảm giác thèm ăn, huyết động dần ổn định. Người bệnh đi tiểu nhiều, các xét nghiệm tiểu cầu tăng lên và trở về như bình thường.
2. Cảnh báo biến chứng nguy hiểm do sốt xuất huyết gây ra
Sốt xuất huyết Dengue thường xuất hiện ở các nước khí hậu nhiệt đới như Việt Nam. Thời tiết ẩm ướt là điều kiện cho bệnh diễn biến phức tạp và bùng phát thành dịch. Do đó, mùa mưa từ tháng 7 đến tháng 11 hàng năm là thời điểm số người bị sốt xuất huyết tăng mạnh.
Sốt xuất huyết nhẹ có thể chăm sóc, theo dõi sức khỏe tại nhà. Tuy nhiên, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng thậm chí dẫn đến tử vong. Chuyên gia cảnh báo nếu không được điều trị phù hợp, sốt xuất huyết dẫn đến một số di chứng như sau:
– Suy tạng
– Suy gan cấp
– Suy thận cấp
– Sốc do mất máu
– Xuất huyết não
– Tràn dịch màng phổi
– Hôn mê
– Viêm cơ tim, suy tim
– Rối loạn tri giác
– Sinh non, sẩy thai với phụ nữ mang thai
Bệnh sốt xuất huyết vô cùng nguy hiểm, do đó, người bệnh cần theo dõi sức khỏe sát sao. Nếu xuất hiện các triệu chứng bất thường, cần đến ngay cơ sở y tế uy tín để được điều trị phù hợp.
Xuất huyết não là một trong những biến chứng nghiêm trọng do sốt xuất huyết gây ra
3. Chuyên gia lưu ý một số điều khi chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết
3.1. Điều trị bệnh nhân sốt xuất huyết nhẹ
Với người bệnh không có nhu cầu truyền dịch tĩnh mạch, bệnh nhân độ I có khả năng bù dịch thông qua đường uống, bệnh nhân độ II có khả năng bù dịch bằng đường uống đồng thời không xuất hiện tình trạng xuất huyết là những đối tượng có thể điều trị sốt xuất huyết tại nhà.
Lưu ý trong quá trình điều trị cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để sức khỏe sớm cải thiện. Các phương pháp điều trị sốt xuất huyết tại nhà như sau:
– Nghỉ ngơi
– Chườm mát
– Uống thuốc hạ sốt nếu sốt cao (trên 38,5 độ C)
– Uống nhiều nước (nước lọc, nước ép hoa quả, Oresol theo liều lượng phù hợp)
– Bổ sung vitamin
– Ăn uống đầy đủ, đa dạng món và tăng cường các món bổ dưỡng
Paracetamol là thuốc hạ sốt thường được chỉ định trong điều trị chứng sốt xuất huyết. Tuy nhiên, loại thuốc này có khả năng gây độc cho gan nếu dùng liều cao hoặc dùng đúng chỉ định nhưng kéo dài hơn 7 ngày. Do đó, để đảm bảo an toàn, người bệnh cần xin ý kiến của bác sĩ về liều lượng, thời gian uống để tránh gây hại tới sức khỏe. Người nhà nên túc trực và kiểm tra thân nhiệt thường xuyên để có hướng xử lý kịp thời.
Kiểm tra nhiệt độ cơ thể thường xuyên để theo dõi tình hình sức khỏe và có hướng xử trí phù hợp
3.2. Các lưu ý với bệnh nhân sốt xuất huyết nặng
Nếu người bệnh xuất hiện một trong các dấu hiệu trở nặng, cần nhanh chóng đưa đến bệnh viện. Các dấu hiệu cảnh báo sốt xuất huyết nặng thường xuất hiện từ 3-7 ngày sau khi bệnh khởi phát. Chuyên gia cảnh báo một số dấu hiệu đặc trưng mà tất cả mọi người cần lưu ý như:
– Đau bụng dữ dội, cơn đau quặn dồn dập, đau nhất ở vùng gan.
– Đau mỏi cơ nghiêm trọng.
– Nôn mửa liên tục.
– Chảy máu lợi, chân răng.
– Chảy máu mũi.
– Nôn ra máu.
– Da niêm tím.
– Thở nhanh, khó thở, tức nặng ngực.
– Mệt mỏi, bồn chồn, lừ đừ, không thể tỉnh táo.
Ngoài những triệu chứng trở nặng trên, bệnh nhân sốt xuất huyết nên nhập viện nếu thuộc các nhóm đối tượng sau đây:
– Sống một mình, không có người chăm sóc và theo dõi sức khỏe.
– Nhà xa cơ sở y tế không thể nhập viện kịp thời khi bệnh tiến triển nặng.
– Gia đình không có khả năng theo dõi liên tục.
– Người bệnh là trẻ em, chưa biết cách thông báo về tình trạng sức khỏe.
– Người béo phì
– Phụ nữ có thai
– Người lớn tuổi
– Người mắc nhiều bệnh lý mạn tính kèm theo.
3.3. Lưu ý quan trọng
Trong quá trình chăm sóc người bị sốt xuất huyết, chúng ta cần lưu ý không thực hiện các hành động sau đây:
– Không tự ý truyền dịch tại nhà vì có thể gây phù nề, suy hô hấp, đe dọa tính mạng.
– Không cạo gió vì làm đau người bệnh, gây chảy máu và nhiễm trùng.
– Không tự ý dùng kháng sinh vì uống sai liều lượng có thể khiến bệnh trở nặng, khó điều trị.
– Người bệnh điều trị bệnh sốt xuất huyết tại nhà cần được theo dõi chặt chẽ, tái khám đúng lịch hẹn với bác sĩ; cần xét nghiệm công thức máu và tiểu cầu hàng ngày để đánh giá kết quả và thay đổi phác đồ điều trị phù hợp. Lưu ý tái khám đúng lịch hẹn để tránh biến chứng đáng tiếc xảy ra.
Gần đây, dịch sốt xuất huyết đang có xu hướng tăng nhanh, đáng lưu ý đây chỉ mới là thời kỳ bắt đầu đỉnh dịch. Chuyên gia dự báo số ca mắc tiếp tục gia tăng và diễn biến vô cùng phức tạp trong những tuần tới. Tất cả mỗi người nên nâng cao nhận thức về bệnh để có cách phòng ngừa, chăm sóc sức khỏe phù hợp. Ngay khi có dấu hiệu cảnh báo, cần thăm khám để được tư vấn điều trị phù hợp, an toàn, cải thiện sức khỏe.
