Hen phế quản là một bệnh lý hô hấp mạn tính vô cùng nguy hiểm. Một cơn hen không được kiểm soát tốt có thể khiến người bệnh tử vong. Chính vì vậy, nếu trẻ có hen phế quản, bố mẹ cần đặc biệt chú ý trong cách chăm sóc. Bài viết sau của Thu Cúc TCI giới thiệu một số thông tin cơ bản, rất hữu dụng trong kiểm soát hen ở trẻ em, đọc ngay bố mẹ nhé!
Menu xem nhanh:
1. Khái niệm hen phế quản ở trẻ em
Phế quản là một phần của hệ hô hấp; chức năng chính của phế quản là dẫn khí từ họng xuống phổi. Hen phế quản là một bệnh lý hô hấp mãn tính phổ biến, đặc biệt là ở trẻ em. Khi mắc hen phế quản, trẻ thường có các cơn co thắt và tiết chất nhầy đột ngột ở phế quản, dẫn đến sự hạn chế lưu thông không khí vào và ra phổi. Bệnh lý hô hấp mạn tính này có thể ảnh hưởng rất tiêu cực đến chất lượng cuộc sống của trẻ.
2. Dấu hiệu nhận biết các cơn hen ở trẻ em
Các cơn hen phế quản thường xuất hiện vào sáng sớm hoặc tối muộn. Triệu chứng của chúng có thể thay đổi từ nhẹ đến nặng. Tuy nhiên, thường thì chúng sẽ bao gồm:
– Ho khan: Ho là một triệu chứng phổ biến của các cơn hen phế quản.
– Khó thở: Khó thở cũng là một trong những triệu chứng chính của các cơn hen phế quản. Trẻ có thể cảm thấy khó khăn khi hít vào hoặc thở ra, cảm giác như không được cung cấp đầy đủ không khí.
Khó thở là một trong những triệu chứng chính của các cơn hen phế quản.
– Sưng mặt, đau ngực: Khi các cơn hen phế quản xuất hiện, do phải thở gắng sức, trẻ có thể sưng mặt, đau ngực, đặc biệt là trong các cơn hen phế quản nặng.
– Đau rát họng: Do ho khan liên tục, họng trẻ có thể đau rát.
– Sổ mũi, ngứa mũi: Các cơn hen phế quản cũng có thể làm trẻ sổ mũi, chảy mũi.
3. Nguyên nhân phát sinh các cơn hen phế quản ở trẻ em
Nguyên nhân dẫn đến các cơn hen phế quản ở trẻ thường là sự kết hợp của yếu tố di truyền và các tác nhân tiêu cực từ môi trường. Theo đó, nếu có một hoặc cả hai phụ huynh mắc hen phế quản, nguy cơ trẻ phát triển hen phế quản sẽ cao hơn bình thường. Với cơ địa hen phế quản, khi trẻ tiếp xúc với các tác nhân tiêu cực từ môi trường sau, sự xuất hiện của các cơn hen phế quản có thể sẽ được kích thích: Phấn hoa, nấm mốc, bụi sinh hoạt, bụi công nghiệp, hóa chất, khói thuốc lá, lông động vật, sự thay đổi đột ngột của thời tiết…
4. Sự nguy hiểm của các cơn hen ở trẻ em
Các cơn hen phế quản là những tình trạng y tế khẩn cấp. Để bảo tồn tính mạng người bệnh, chúng phải được can thiệp ngay lập tức. Ngoài mức độ nguy hiểm cao nhất đó, các cơn hen phế quản còn có thể gây ra nhiều rủi ro đáng kể khác cho sức khỏe trẻ. Dưới đây là một số khía cạnh nguy hiểm của chúng:
– Suy hô hấp: Các cơn hen phế quản hạn chế sự lưu thông không khí vào và ra phổi. Thời gian dài, trẻ có thể suy hô hấp – tình trạng mà khi mắc, phổi trẻ không còn khả năng hoạt động hiệu quả.
– Tăng nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính: Hen phế quản làm tăng khả năng trẻ nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính. Nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính có thể tiến triển đến mạn tính và nhiều vấn đề sức khỏe khác.
– Hạn chế hoạt động thể chất: Do thường xuyên khó thở và mệt mỏi, trẻ bị hạn chế hoạt động thể chất, dẫn đến chậm phát triển.
5. Thăm khám và điều trị hen ở trẻ em
5.1. Thăm khám hen ở trẻ em
Để phát hiện hen phế quản ở trẻ, bác sĩ cần thực hiện thăm khám bằng một quá trình nhiều bước. Đầu tiên, bác sĩ sẽ hỏi triệu chứng các cơn hen phế quản, thời gian và tần suất xuất hiện của chúng cũng như các tác nhân có thể làm tăng nguy cơ chúng xuất hiện. Thông tin về lịch sử bệnh lý gia đình cũng rất quan trọng. Sau đó, bác sĩ sẽ kiểm tra phổi để đánh giá các dấu hiệu hô hấp. Tiếp theo, bác sĩ sẽ chỉ định trẻ thực hiện:
Bác sĩ sẽ kiểm tra phổi để đánh giá các dấu hiệu hô hấp.
– Đo lưu lượng đỉnh thở ra (PEF): Một phép đo đơn giản nhưng hữu ích để đánh giá sự cản trở trong đường hô hấp.
– Hô hấp ký: Để đánh giá chức năng phổi, giúp xác định mức độ của các cơn hen phế quản cũng như mức độ cản trở lưu thông không khí.
– Xét nghiệm máu: Để loại trừ các nguyên nhân khác có thể gây ra các triệu chứng tương tự.
– Xét nghiệm dị ứng: Để xác định dạng dị ứng gây kích thích các cơn hen phế quản mà trẻ có.
– Chẩn đoán hình ảnh: Để loại trừ các nguyên nhân khác có thể gây ra các triệu chứng tương tự và đánh giá mức độ tổn thương phổi.
Dựa vào kết quả của các thăm khám cận lâm sàng trên, bác sĩ sẽ chẩn đoán và lên kế hoạch điều trị phù hợp với tình trạng của trẻ.
5.2. Điều trị hen ở trẻ em
Điều trị hen phế quản ở trẻ đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa bác sĩ và gia đình. Quá trình điều trị bao gồm cả kiểm soát triệu chứng và hạn chế nguy cơ tái phát. Dưới đây là một số lưu ý chính trong điều trị hen phế quản ở trẻ.
5.2.1. Điều trị dùng thuốc
– Thuốc giãn phế quản: Được sử dụng để giảm hoạt động co bóp của phế quản, giúp kiểm soát triệu chứng khó thở.
– Thuốc chống viêm không steroid (NSAID): Được sử dụng để kiểm soát tình trạng nhiễm trùng đường hô hấp, từ đó hạn chế nguy cơ tái phát các cơn hen phế quản.
5.2.2. Điều trị không dùng thuốc
– Tránh cho trẻ tiếp xúc với các tác nhân tiêu cực từ môi trường như đã nêu trên.
– Tăng cường vận động; tuy nhiên, cần vận động ở mức độ hợp lý để tránh gây ra các cơn hen phế quản.
– Bảo đảm trẻ có chế độ dinh dưỡng cân bằng, đầy đủ 4 nhóm đạm, tinh bột, chất béo, Vitamin và khoáng chất.
Bảo đảm trẻ có chế độ dinh dưỡng cân bằng.
Gia đình cần theo dõi chặt chẽ triệu chứng của trẻ hen phế quản và báo cáo cho bác sĩ. Trong trường hợp hen phế quản nặng, trẻ có thể sẽ phải điều trị nội trú.
Phía trên là câu trả lời cho câu hỏi làm thế nào để kiểm soát hen ở trẻ em. Hy vọng rằng với chúng, bố mẹ có thể bảo vệ trẻ an toàn trước bệnh lý hô hấp mạn tính vô cùng nguy hiểm này.
