Ung thư đại tràng là căn bệnh ác tính, có tỷ lệ mắc mới và tử vong ngày một tăng lên. Vì vậy, để chữa trị kịp thời bệnh, việc phát hiện sớm ung thư đại tràng là vô cùng quan trọng. Vậy có những phương pháp xét nghiệm tầm soát ung thư đại tràng nào? Hãy cùng theo dõi bài viết để biết thêm về các phương pháp này nhé!
Menu xem nhanh:
1. Sơ lược về căn bệnh ung thư đại tràng
1.1. Ung thư đại tràng là gì?
Ung thư đại tràng là ung thư phát triển ở phần cuối của ống tiêu hóa. Ung thư đại trực tràng phần lớn đều phát triển từ các u lành tính dạng tuyến polyp. Các polyp phát triển lớn dần dễ gây nên các triệu chứng như đi ngoài ra máu, tắc ruột, rối loạn phân… Khi để các polyp này tồn tại quá lâu, không được phát hiện và cắt bỏ kịp thời thì có thể phát triển thành ung thư.
Có hai loại polyp chính là:
– Polyp tuyến (hay polyp u tuyến): loại polyp này có nguy cơ phát triển thành ung thư.
– Polyp tăng sản hoặc polyp viêm: loại polyp này phổ biến hơn nhưng không có nguy cơ phát triển thành ung thư.
Polyp đại tràng là bệnh thường gặp liên quan đến đường tiêu hóa và cũng là nguyên nhân chính gây nên ung thư đại tràng
1.2. Các triệu chứng thường gặp khi mắc ung thư đại tràng
Ở giai đoạn đầu, ung thư đại tràng có thể không gây ra bất kỳ triệu chứng hoặc dấu hiệu ung thư nào vì khi đó khối u còn rất nhỏ. Tuy nhiên, nếu có những triệu chứng hoặc dấu hiệu sau, bạn cần đi khám bác sĩ ngay:
– Đau bụng hoặc có cảm giác khó chịu, đầy hơi/ chướng bụng.
– Xuất hiện máu trong phân.
– Tiêu chảy hoặc táo bón.
– Đau ở bụng, lưng, mông hoặc chân hoặc đau quặn bụng khi đi đại tiện.
– Sụt cân không rõ nguyên nhân, cảm giác mệt mỏi và suy nhược cơ thể.
– Rối loạn hô hấp, khó thở.
– Vàng da.
Đa phần ung thư đại trực tràng không rõ biểu hiện ở giai đoạn đầu. Chỉ khi các khối u phát triển và chèn ép sang các bộ phận khác trong cơ thể thì mới xuất hiện các triệu chứng rõ ràng. Vì vậy đừng để đến khi xuất hiện triệu chứng mới bắt đầu tầm soát, hay thực hiện sớm nhất có thể bạn nhé!
Đau bụng hoặc có cảm giác khó chịu, đầy hơi/ chướng bụng là một trong những dấu hiệu nhận biết ung thư đại tràng
2. Tầm soát ung thư đại tràng mang lại ý nghĩa gì?
Có thể thấy, phần lớn nguyên nhân gây nên ung thư đại tràng đều đến từ polyp. Tuy nhiên, polyp phải mất đến 10 đến 15 năm để phát triển thành ung thư. Chính vì vậy, kiểm tra đại tràng thường xuyên là một trong những cách tốt nhất để phòng tránh ung thư.
Dưới đây là những lợi ích mà tầm soát sớm ung thư đại tràng mang lại cho người bệnh.
– Khám tầm soát ung thư đại tràng giúp phát hiện sớm và điều trị kịp thời bệnh lý.
– Khi bệnh được phát hiện và điều trị sớm sẽ đem kết quả hồi phục rất tốt. Tỉ lệ sống sót trên 5 năm của bệnh nhân rất cao trên 90%, trong đó có rất nhiều người bệnh có thời gian sống kéo dài hơn 10 năm.
– Giúp người bệnh có tâm lý thoải mái, an tâm điều trị từ đó chất lượng cuộc sống không bị ảnh hưởng bởi bệnh tật.
– Giúp người bệnh tiết kiệm cả thời gian và chi phí điều trị.
3. Các phương pháp xét nghiệm tầm soát ung thư đại tràng phổ biến
3.1. Xét nghiệm tầm soát ung thư đại tràng tìm máu ẩn trong phân
Bình thường trong phân sẽ không có máu. Tuy nhiên, khi mắc ung thư đại tràng sẽ xuất hiện tình trạng tăng sinh mạch, các mạch máu dễ bị tổn thương khi có phân đi qua, điều này gây nên tình trạng máu lẫn trong phân. Chính vì vậy, đây là dấu hiệu để các bác sĩ có thể phát hiện nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng, hỗ trợ quá trình chẩn đoán bệnh. Ngoài ra, đây có thể là dấu hiệu của khối polyp hay tình trạng viêm loét ở đường ruột, từ đó kịp thời điều trị, tránh để những tổn thương này phát triển thành ung thư.
Có thể nói, xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân có độ nhạy cao, có giá trị gợi ý cho các biện pháp khám thăm dò sâu hơn. Tuy nhiên, như đã nói ở trên, xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân không chỉ cảnh báo dấu hiệu ung thư mà còn cảnh báo các bệnh khác liên quan đến đường tiêu hóa dưới và không xác định được tế bào polyp có ác tính hay không. Vì vậy, xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân chỉ mang tính chất gợi ý và người bệnh nên cân nhắc phối hợp các phương pháp khác để có kết quả chẩn đoán bệnh chính xác nhất.
Xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân mang ý nghĩa gợi ý cho bác sĩ để có định hướng khám chuyên sâu
3.2. Xét nghiệm tầm soát ung thư đại tràng qua các chất chỉ điểm ung thư
Các chỉ số thường dùng để xét nghiệm ung thư đại tràng bao gồm: CEA, CA 19-9 và CA 72-4. Ba chỉ số tầm soát này có giá trị cảnh báo nguy cơ mắc ung thư đại tràng khi nồng độ các chất tăng cao bất thường.
Ý nghĩa của chỉ số CEA:
– Chỉ số CEA từ 0 – 2.5 ng/mL: bình thường.
– Chỉ số CEA từ 2.5 – 5 ng/mL: nguyên nhân có thể do người xét nghiệm đã sử dụng thuốc lá.
– Chỉ số CEA trên 5 ng/mL: có nguy cơ mắc ung thư đại tràng.
Ý nghĩa của chỉ số CA 19-9:
– Chỉ số CA 19-9 từ 0 – 37 U/mL: bình thường.
– Chỉ số CA 19-9 trên 37 U/mL: có nguy cơ mắc phải ung thư đại tràng.
Ý nghĩa của chỉ số CA 72-4:
– Chỉ số CA 72-4 từ 0 – 6.9 ug/mL: bình thường.
– Chỉ số CA 72-4 trên 6.9 ug/mL: có nguy cơ mắc ung thư đại tràng.
Thông thường, nếu ba chỉ số xét nghiệm này tăng cao và vượt ngưỡng cho phép thì khả năng cao có sự xuất hiện ung thư đại tràng.
Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp kết quả dương tính giả, nồng độ CEA, CA 72-4 và CA 19-9 vẫn tăng cao nhưng không phải mắc ung thư đại tràng. Chỉ xét nghiệm máu tầm soát ung thư đại tràng thì không thể đánh giá chính xác người bệnh có mắc bệnh hay không. Chính vì vậy, khi tầm soát ung thư, ngoài xét nghiệm dấu ấn ung thư bác sĩ sẽ khuyến nghị thực hiện thêm các phương pháp tầm soát khác như chụp cộng hưởng từ, nội soi tiêu hóa,… để có đủ thông tin kết luận bệnh.
Trên đây là những thông tin về các phương pháp xét nghiệm sàng lọc và kiểm tra ung thư đại tràng. Để có kết quả khám bệnh chính xác, ngoài những điều trên người bệnh cũng nên cân nhắc lựa chọn cơ sở khám bệnh uy tín để đảm bảo kết quả chính xác nhất. Hiện nay, Hệ thống y tế Thu Cúc đang cung cấp đa dạng dịch vụ tầm soát ung thư đại tràng với công nghệ khám bệnh hiện đại đem lại kết quả khám bệnh nhanh chóng, chính xác. Bạn đọc có thể tham khảo để lựa chọn thăm khám.
