Sốt phát ban là bệnh thường thấy ở trẻ nhỏ. Các nốt phát ban nổi khắp cơ thể khiến nhiều phụ huynh e ngại không tắm cho bé. Thực tế, tắm nước thảo dược có thể giúp trẻ hạ sốt, giảm đau, bệnh khỏi nhanh hơn. Vậy trẻ bị sốt phát ban tắm lá gì, thông tin có trong bài viết dưới đây.
Menu xem nhanh:
1. Sốt phát ban là gì?
Sốt phát ban là bệnh do virus đường hô hấp gây ra, nó khiến trẻ sốt cao và nổi các đốm đỏ nhỏ trên da. Một số loại virus gây bệnh được xác định là virus sởi, virus echo, virus rubella, virus adeno, virus nhóm enterovirus. Trong đó, virus sởi và virus rubella chiếm tỷ lệ cao nhất.
Khi bị nhiễm virus, thời gian ủ bệnh có thể kéo dài từ 1 – 2 tuần, các triệu chứng lúc này không rõ ràng. Người thân nên chú ý theo dõi tình trạng sức khỏe bé để phát hiện và điều trị kịp thời.
Sau thời gian ủ bệnh, bệnh sốt phát ban khởi phát với 2 biểu hiện rõ ràng nhất gồm:
– Sốt cao đột ngột: Trẻ sẽ sốt cao từ 38 – 39,4°C kéo dài 3- 5 ngày, có thể kèm theo đau họng, sổ mũi trong và trước khi sốt. Một số trẻ xuất hiện hạch bạch huyết ở cổ.
– Phát ban: Sau khi sốt, trẻ sẽ phát ban. Các nốt phát ban màu đỏ, phẳng hoặc hơi sần, có viền trắng xung quanh. Chúng có thể mọc thành từng nốt hoặc từng mảng nhỏ trải từ ngực, lưng, bụng, sau đó lan đến cổ và chân tay.
– Một số biểu hiện khác như mệt mỏi, sổ mũi, tiêu chảy, chán ăn.
2. Trẻ bị sốt phát ban có biến chứng không, có nguy hiểm không?
Bệnh sốt phát ban ở trẻ nếu điều trị và chăm sóc đúng cách sẽ khỏi nhanh, không có biến chứng nguy hiểm. Một trong những cách chăm sóc trẻ bị sốt phát ban là tắm lá thảo dược giúp hạ sốt và tiêu giảm nốt mụn đỏ. Tuy nhiên, nếu không chữa trị kịp thời, chăm sóc sai cách, bệnh sẽ nặng thêm, dẫn tới một số biến chứng như sau:
– Sau khi khỏi bệnh, tại vị trí các nốt phát ban để lại các vết thâm trên da, ảnh hưởng đến vẻ bề ngoài của bé.
– Virus sởi có thể để lại biến chứng viêm phổi, viêm não. Nhất là với những trẻ có hệ miễn dịch kém, càng tăng nguy cơ để lại biến chứng nghiêm trọng.
– Với trẻ bị sốt phát ban do virus rubella, có thể kèm theo triệu chứng sưng hạch sau tai, sưng hạch cổ, đau khớp…
– Co giật: Trẻ sốt cao không hạ có thể dẫn tới co giật trong vài giây tới vài phút. Co giật là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến trẻ bị suy giảm trí tuệ, chậm phát triển trí tuệ.
3. Trẻ bị sốt phát ban tắm lá gì?
Khi trẻ bị ốm, phụ huynh thường tránh tắm cho trẻ vì sợ nhiễm lạnh khiến bệnh nặng thêm. Thực tế, các chuyên gia cho rằng việc tắm đúng cách giúp trẻ nhanh khỏi hơn.
Sốt kéo dài nên trẻ ra nhiều mồ hôi hơn bình thường, tạo ra cảm giác dớp dính khó chịu. Ra nhiều mồ hôi làm bít tắc lỗ chân lông, không thoát nhiệt khiến cơ thể nóng trong. Mồ hôi cũng giữ lại bụi bẩn trên da làm các nốt phát ban nặng thêm. Chưa kể, nếu trẻ gãi ngứa làm trầy da sẽ tạo cơ hội cho bụi bẩn và vi khuẩn hình thành bệnh da liễu khác.
Như vậy, tắm rửa giúp làm sạch cơ thể, ngăn nguy cơ gây bệnh, là cách hạ sốt hiệu quả. Hơn nữa, nếu sử dụng các loại thảo dược để tắm sẽ giúp bệnh sốt phát ban nhanh khỏi hơn, không để lại di chứng nghiêm trọng. Với cách này, phụ huynh cần phải biết trẻ bị sốt phát ban tắm lá gì và tắm đúng cách mới cho kết quả tốt nhất.
Dưới đây là một số loại lá tắm có tác dụng làm giảm triệu chứng sốt phát ban ở trẻ nhanh chóng.
3.1. Lá trầu không
Trong lá trầu không chứa 85% nước, protein, chất béo, đường, canxi, phốt pho, sót, vitamin nhóm B (chủ yếu axit nicotinic), axit ascorbic, caroten và một số chất vô cơ khác.
Trong đông y, lá trầu không được sử dụng để sát trùng, tiêu đờm, tiêm viêm. Tinh dầu trầu không có tác dụng ức chế một số vi khuẩn. Do đó, tắm nước lá trầu không giúp làm sạch và sát trùng da cho trẻ, đồng thời làm giảm ngứa, giúp vết phát ban giảm dần.
Để tắm lá trầu không cho trẻ bị sốt phát ban, phụ huynh cần rửa sạch lá, đun nước sôi trong 10 phút. Sử dụng nước lá trầu không thay nước tắm hàng ngày vết đỏ sẽ giảm, phòng tránh các bệnh ngoài da khác.
3.2. Lá trà xanh
Thành phần lá trà xanh chứa polyphenol, flavonoid và các chất chống oxy hóa khác. Những thành phần này có tác dụng tăng cường miễn dịch, chống nhiễm trùng da, ngăn bệnh ngoài da cho trẻ.
Cũng giống lá trầu không, tắm lá trà xanh cho trẻ bị sốt phát ban cũng giúp giảm triệu chứng phát ban của bệnh. Các vết đỏ giảm sưng dần và biến mất. Cha mẹ nên sử dụng lá trà tươi tốt hơn lá chè khô.
Đầu tiên, lá trà phải được rửa sạch, ngâm qua nước muối để loại bỏ vi khuẩn và nhựa lá. Tiếp theo vò nát và đun sôi như đun nước uống. Duy trì tắm lá trà xanh cho bé 3 lần/ tuần để có kết quả tối đa.
3.3. Lá ngải cứu
Ngải cứu là loại thảo dược trị các bệnh ngoài da của y học dân gian. Đó là nhờ monoterpen và sesquiterpene – những thành phần chính có trong tinh dầu ngải cứu, ngoài ra còn có adenin, cholin. Chúng có khả năng kháng viêm và sát khuẩn tốt, phù hợp với bệnh sốt phát ban.
Chuẩn bị nước tắm ngải cứu không khó, bạn chỉ cần đun sôi một nắm lá ngải cứu cắt nhỏ với 5 lít nước, đun cho đến khi thấy nước chuyển màu xanh là được. Nấu nước xong, cho thêm vài hạt muối trắng vào, pha nước ấm vừa phải là có thể tắm cho bé được rồi.
3.4. Lá kinh giới
Bên cạnh ngải cứu, kinh giới cũng là vị thuốc dân gian quen thuộc trị bệnh mẩn ngứa. Tinh dầu kinh giới chứa các thành phần gồm d.limonene, d.menton, một ít d.limonene có tác dụng sát khuẩn và giảm mẩn ngứa.
Khi dùng lá kinh giới đun nước tắm cho bé, bạn nên chọn phần ngọn lá sẽ có tác dụng mạnh hơn. Lấy 15 – 30g lá kinh giới tươi rửa sạch, giã nát, lọc lấy nước rồi lấy nước đó đun sôi 15 phút cùng với 2 lít nước trắng. Cho bé tắm lá kinh giới đến khi khỏi bệnh.
Đặc biệt lưu ý, chỉ nên sử dụng với liều lượng như trên, tránh lạm dụng nhiều hơn vì có thể gây tác dụng phụ. Tuyệt đối không tắm lá kinh giới cho trẻ nhỏ từ dưới 6 tháng tuổi, những trẻ có vết phát ban chảy mủ nước, viêm da, sưng tấy, trẻ ra nhiều mồ hôi vì có thể làm tổn hại làn da non nớt của bé.
3.5. Lá khế
Theo đông y, lá khế tính mát, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, tiêu viêm và sát khuẩn, sử dụng để chữa bệnh mẩn ngứa, dị ứng, rôm sảy, mề đay… Theo y học hiện đại, lá khế chứa vitamin C, sắt, kẽm, magie…tốt cho bệnh da liễu. Do đó, tắm lá khế giúp giảm bớt triệu chứng bệnh sốt phát ban. Lá khế còn giúp cải thiện hệ miễn dịch, tăng hiệu quả điều trị.
Để chuẩn bị nước tắm, bạn rửa sạch lá khế, ngâm với nước muối loãng để sát khuẩn và khử độc vài phút. Sau đó rửa sạch, để ráo nước. Cho lá khế vào nồi đun cho đến khi sôi thì hạ nhỏ lửa, đun tiếp trong 5 – 7 phút nữa rồi tắt bếp. Vớt bỏ lá, dùng nước đó tắm cho bé.
4. Tắm cho trẻ bị sốt phát ban cần lưu ý điều gì?
Trẻ bị sốt phát ban nổi mẩn đỏ khắp cơ thể, da trẻ lúc này rất nhạy cảm. Do đó, bên cạnh quan tâm trẻ bị sốt phát ban tắm lá gì nhanh khỏi, phụ huynh cần chú ý một số điểm khi tắm cho bé như sau:
– Kiểm tra nhiệt độ trước khi tắm: Chỉ tắm khi bé đã hạ sốt, tuyệt đối không tắm khi bé sốt cao, tránh nhiễm lạnh làm bệnh nặng thêm.
– Chọn thời điểm tắm: Nên chọn khoảng thời gian ấm áp trong ngày để tắm cho bé, tránh bị nhiễm lạnh. Mùa đông, thời điểm phù hợp là 9 – 11 giờ sáng và 15 – 17 giờ chiều. Mùa hè, thời gian tắm buổi sáng từ 8 – 10 giờ, buổi chiều từ 16 – 18 giờ.
– Nhiệt độ nước tắm: Hãy pha nước tắm có nhiệt độ nhỏ hơn 2 độ so với thân nhiệt của trẻ và cố gắng giữ mức nhiệt độ trong suốt quá trình tắm.
– Nơi tắm: Đóng kín tất cả cửa, tránh nhiễm gió lạnh, gió độc. Chuẩn bị sẵn khăn lau, quần áo mặc cho bé nhanh nhất có thể sau khi tắm.
– Quy trình tắm: Đầu tiên vệ sinh vùng đầu, tiếp tục tới mặt, cổ, tai, gáy. Sau đó tới thân người. Với bé dưới 6 tháng tuổi không dùng sữa tắm, bé trên 6 tháng tuổi có thể dùng sữa tắm dịu nhẹ. Phụ huynh nên chú ý làm sạch vùng nách, cổ, bẹn vì những nơi đó dễ tích tụ vi khuẩn. Lưu ý, dùng khăn tắm mềm, không chà sát mạnh lên da bé.
– Thời gian tắm: Một ngày chỉ nên tắm tối đa 1 lần, thời gian tắm không quá 5 phút để tránh nhiễm lạnh.
5. Cha mẹ nên chăm sóc trẻ bị sốt phát ban như thế nào?
Bệnh sốt phát ban thường sẽ khỏi sau 1 tuần phát sốt. Khoảng thời gian này, để tránh việc sốt cao dẫn tới co giật, phụ huynh có thể cho trẻ uống một số loại thuốc hạ sốt như paracetamol, acetaminophen, hay ibuprofen. Liều lượng uống như thế nào nên nghe theo hướng dẫn của dược sĩ, bác sĩ.
Vì sốt phát ban do virus gây ra nên hiện tại chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu. Các biện pháp hiện có chủ yếu làm giảm các triệu chứng bệnh như sốt, phát ban, mệt mỏi, chán ăn, tiêu chảy… Thuốc kháng virus ganciclovir có thể được bác sĩ kê đơn trong trường hợp cụ thể.
Một loại thuốc khác là aspirin có tác dụng chống viêm, hạ sốt, giảm đau được nhiều người biết đến. Tuy nhiên, phụ huynh cần thận trọng khi cho trẻ em, thậm chí thanh thiếu niên sử dụng thuốc này khi bị sốt phát ban. Nguyên nhân là vì aspirin có thể gây ra hội chứng Reye, một hội chứng não – gan hiếm gặp xảy ra với trẻ em đang phục hồi sau khi nhiễm các bệnh do virus gây ra, trong đó bao gồm bệnh sốt phát ban.
Ngoài ra, phụ huynh cần lưu ý một số điều dưới đây:
– Không để trẻ gãi các nốt phát ban, không cho trẻ mặc đồ bó sát, vết trầy da có thể nhiễm trùng, mưng mủ.
– Không để trẻ ở môi trường ẩm ướt, chật hẹp, tăng khả năng mắc các bệnh nhiễm khuẩn, nhiễm trùng khác.
– Tránh xa nơi đông người, hạn chế mắc thêm bệnh hay lây cho bé khác.
– Không cho trẻ ăn đồ lạnh, đồ cay nóng khó tiêu.
Sốt phát ban là bệnh lành tính, trẻ em sẽ bị ít nhất một lần khi còn đi học. Nhưng nếu thấy trẻ phát ban hơn 3 ngày không giảm, sốt cao 39,4°C hơn 7 ngày không hạ, xuất hiện co giật, phụ huynh phải đưa trẻ đến viện ngay, tránh để bệnh gây ra các biến chứng nghiêm trọng.
Trên đây là những thông tin trả lời cho câu hỏi Trẻ bị sốt phát ban tắm lá gì? được đa số phụ huynh quan tâm. Hy vọng những thông tin này giúp cha mẹ chăm sóc con tốt nhất để bé nhanh lành bệnh.