Cách điều trị bệnh Crohn là vấn đề được nhiều người bệnh quan tâm do bệnh lý này gây nhiều khó chịu và tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm. Hiện nay y học vẫn chưa xác định được nguyên nhân cụ thể gây bệnh Crohn cũng như chưa có biện pháp điều trị triệt để. Vì vậy mục đích của việc điều trị là làm thuyên giảm triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng, đảm bảo chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
Menu xem nhanh:
1. Định nghĩa bệnh Crohn
Bệnh Crohn còn có tên gọi khác là viêm ruột từng vùng. Đúng như tên gọi này, bệnh có thể gây tổn thương niêm mạc bất kỳ phần nào của đường tiêu hóa từ miệng đến hậu môn. Trong đó, vị trí viêm thường gặp nhất là tại ruột non và đại tràng.
Người bệnh Crohn thường có triệu chứng đau bụng, mệt mỏi, suy nhược cơ thể, sụt cân nhanh. Biến chứng nặng của bệnh thậm chí có thể đe dọa đến tính mạng. Bên cạnh đó, bệnh Crohn còn làm tăng nguy cơ ung thư đường tiêu hóa – một trong các bệnh lý ung thư nguy hiểm hàng đầu.
Hiện nay chưa có thuốc đặc trị bệnh Crohn. Người bệnh sẽ được chỉ định các liệu pháp làm giảm đáng kể triệu chứng của bệnh, mang lại sự thuyên giảm lâu dài và làm lành các tổn thương viêm.
Crohn là bệnh lý viêm ruột từng vùng, tác động đến tất cả vị trí thuộc ống tiêu hóa
2. Các triệu chứng thường gặp ở người bệnh Crohn
Phát hiện sớm các triệu chứng giúp người bệnh thăm khám và điều trị bệnh Crohn kịp thời, hiệu quả. Bệnh có các triệu chứng từ nhẹ đến nặng, thường phát triển âm thầm. Tuy nhiên một số trường hợp các triệu chứng sẽ xuất hiện đột ngột, không báo trước.
Ở những khoảng thời gian bệnh thuyên giảm, người bệnh có thể không gặp phải bất kỳ triệu chứng bất thường nào.
Do các tổn thương viêm xuất hiện ở nhiều vị trí trong đường tiêu hóa, bệnh Crohn có triệu chứng rất đa dạng. Các triệu chứng khi bệnh đang hoạt động có thể bao gồm:
– Đau bụng và chuột rút;
– Các bất thường liên quan đến đại tiện như: tiêu chảy kéo dài, có máu trong phân;
– Sốt, mệt mỏi, giảm cảm giác thèm ăn, giảm cân;
– Lở miệng;
– Đau gần hoặc xung quanh hậu môn do viêm da qua lỗ rò, có thể kèm chảy dịch gây khó chịu.
Ở giai đoạn nặng, bệnh Crohn có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng hơn gồm: viêm da, mắt và khớp; sỏi thận; viêm gan hoặc viêm đường mật; thiếu máu, thiếu sắt. Trẻ em mắc bệnh Crohn có thể bị chậm tăng trưởng hoặc chậm phát triển giới tính.
3. Nguyên nhân gây nên bệnh Crohn
Căn nguyên gây bệnh Crohn hiện nay vẫn chưa được xác định cụ thể. Các chuyên gia Tiêu hóa đưa ra một số yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc Crohn bao gồm:
– Sống trong môi trường ô nhiễm: Nguy cơ mắc bệnh tăng cao ở những người sinh sống gần khu công nghiệp, những nơi chứa nhiều rác thải hoặc sử dụng nguồn nước bẩn. Lý do là vì vi khuẩn từ môi trường có khả năng xâm nhập vào cơ thể và gây bệnh. Ngoài ra, việc thường xuyên hít phải khói thuốc lá cũng được xem là yếu tố tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh Crohn tấn công.
– Chế độ ăn uống không đảm bảo vệ sinh, không đầy đủ dinh dưỡng: Đây là nguyên nhân khiến chức năng của hệ tiêu hóa suy giảm. Điều này tạo cơ hội cho các tác nhân có hại tấn công đường tiêu hóa gây bệnh Crohn.
– Suy giảm hệ miễn dịch cũng làm là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh Crohn.
– Yếu tố di truyền: Những người có tiền sử gia đình mắc bệnh Crohn sẽ có khả năng mắc bệnh cao hơn. Các nghiên cứu đã chỉ ra số người mắc bệnh Crohn có tiền sử gia đình chiếm tới 20% trong tổng số ca bệnh.
4. Làm thế nào để chẩn đoán bệnh Crohn?
Để kết luận chính xác bạn có mắc bệnh Crohn hay không, bác sĩ có thể chỉ định các biện pháp chẩn đoán như sau:
– Xét nghiệm máu nhằm phát hiện tình trạng thiếu máu hoặc nhiễm trùng.
– Xét nghiệm phân để kiểm tra sự có mặt của máu trong phân.
– Nội soi đại tràng có sinh thiết xét nghiệm mô bệnh học.
– Nội soi viên nang để kiểm tra toàn diện đường tiêu hóa, đặc biệt là ruột non.
– Nội soi ruột non hỗ trợ bằng bóng (nội soi bóng kép, nội soi bóng đơn) giúp quan sát ruột non – vị trí mà các ống nội soi tiêu chuẩn không tiếp cận được. Phương pháp này được thực hiện khi nội soi viên nang phát hiện bất thường nhưng vẫn còn nghi vấn trong chẩn đoán.
– Chụp cắt lớp vi tính CT để quan sát toàn bộ đường ruột và các mô bên ngoài ruột.
– Chụp cộng hưởng từ MRI cũng có thể được thực hiện để phát hiện bệnh Crohn. Phương pháp này đặc biệt hữu dụng để đánh giá lỗ rò xung quanh ruột non hoặc hậu môn.
Người bệnh cần thăm khám sớm ngay khi có các dấu hiệu cảnh báo Crohn để được chẩn đoán và điều trị kịp thời
5. Cần làm gì để điều trị bệnh Crohn?
Bệnh Crohn cần được điều trị ngay sau khi phát hiện bệnh. Để hạn chế triệu chứng và phòng ngừa các biến chứng, người bệnh sẽ được chỉ định điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật, kết hợp xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh.
5.1. Điều trị bệnh Crohn bằng nội khoa
Một số loại thuốc có thể được chỉ định đối với người mắc bệnh Crohn gồm:
– Thuốc kháng sinh: Tiêu diệt vi khuẩn có hại tại đường tiêu hóa, góp phần chữa lành những lỗ rò.
– Thuốc chống viêm: Giảm tình trạng viêm xuất hiện ở các vị trí trong đường tiêu hóa.
– Thuốc giảm đau: Được chỉ định trong trường hợp người bệnh gặp phải những cơn đau bụng dữ dội.
– Thuốc bổ sung sắt, vitamin B12: Được khuyến cáo sử dụng trong trường hợp bị chảy máu tiêu hóa, từ đó ngăn ngừa tình trạng thiếu máu.
– Bổ sung canxi và vitamin D: Việc sử dụng các thuốc Steroid trong điều trị Crohn có thể làm tăng nguy cơ loãng xương. Do đó người bệnh cần bổ sung canxi và vitamin để ngăn ngừa tác dụng phụ này.
5.2. Kết hợp thay đổi chế độ ăn uống – sinh hoạt
Thói quen ăn uống và sinh hoạt có ảnh hưởng trực tiếp đến bệnh Crohn cũng như các bệnh lý tiêu hóa nói chung. Vì vậy, người bệnh cần điều chỉnh lại chế độ ăn uống – sinh hoạt cho phù hợp để việc điều trị đạt hiệu quả cao.
– Xây dựng chế độ dinh dưỡng đầy đủ, cân bằng: Các bữa ăn cần được thiết kế đủ chất, nên ăn nhiều rau xanh và trái cây. Tuy nhiên không nên ăn quá nhiều chất xơ để tránh triệu chứng tiêu chảy. Đồng thời người bệnh cần hạn chế đồ ăn khó tiêu (như đồ chiên rán, thực phẩm nhiều chất béo, đồ cay nóng) và tránh xa rượu bia, chất kích thích.
– Chia nhỏ các bữa ăn thay vì 3 chính trong một ngày, từ đó giảm tải gánh nặng cho đường tiêu hóa.
– Uống đủ nước mỗi ngày.
– Vận động, rèn luyện thể dục – thể thao thường xuyên để tăng cường sức đề kháng, nâng cao khả năng miễn dịch.
– Cân bằng thời gian làm việc và nghỉ ngơi, giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng.
Người bệnh cần điều chỉnh lại chế độ ăn uống, sinh hoạt nhằm hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa bệnh tiến triển nặng
5.3. Phẫu thuật điều trị bệnh Crohn
Bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật nếu các triệu chứng không thuyên giảm sau khi đã điều trị bằng thuốc cũng như thay đổi chế độ ăn và lối sống. Với phương pháp này, phần tổn thương của đường tiêu hóa sẽ được loại bỏ và nối lại các phần khỏe mạnh.
Bên cạnh đó, phẫu thuật cũng có thể được chỉ định trong trường hợp đóng lỗ rò và dẫn lưu áp xe.
Người bệnh cần lưu ý rằng, phẫu thuật không thể chữa trị triệt để bệnh Crohn. Phương pháp này chỉ mang lại lợi ích tạm thời, bệnh thường xuyên tái phát. Người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ của bác sĩ, kết hợp dùng thuốc và chế độ ăn để giảm thiểu nguy cơ tái phát.
Các phương pháp điều trị bệnh Crohn không thể chữa khỏi bệnh hoàn toàn. Tuy nhiên, các triệu chứng của bệnh sẽ được giảm thiểu đáng kể và ngăn chặn nguy cơ biến chứng nguy hiểm. Người bệnh cần thăm khám sớm với bác sĩ chuyên khoa khi có dấu hiệu bất thường, từ đó có phương án kịp thời kiểm soát bệnh Crohn.
