GERD (Gastroesophageal Reflux Disease), hay còn gọi là bệnh trào ngược dạ dày thực quản, là một vấn đề sức khỏe phổ biến, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Một trong những triệu chứng điển hình của GERD là cảm giác đau rát ở vùng ngực, thường đi kèm với khó thở. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cơ chế của GERD, mối liên quan giữa đau ngực và khó thở, cũng như cách chẩn đoán và phòng ngừa hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Tại sao GERD gây ra đau rát vùng ngực và khó thở?
1.1 Lý giải GERD gây đau rát ở vùng ngực
GERD là tình trạng axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây kích ứng niêm mạc thực quản và tạo ra cảm giác đau rát ở vùng ngực. Thông thường, cơ vòng thực quản dưới đóng lại sau khi thức ăn đi xuống dạ dày, ngăn không cho axit trào ngược lên. Tuy nhiên, khi cơ vòng này suy yếu, axit có thể đi ngược lên thực quản và gây ra tình trạng khó chịu. Đau ngực do GERD thường xuất hiện sau khi ăn, khi nằm hoặc cúi người, và thường kéo dài vài phút đến vài giờ.
Biểu hiện trào ngược gây đau rát nóng ngực
1.2 Lý giải GERD gây khó thở
Ngoài triệu chứng đau ngực, nhiều người bị GERD còn cảm thấy khó thở. Điều này có thể xảy ra do axit trào ngược kích thích đường hô hấp, gây viêm và co thắt phế quản, tạo cảm giác tức ngực hoặc hít thở khó khăn. Trong một số trường hợp nặng, axit dạ dày có thể lan đến đường hô hấp trên, kích thích phổi và gây ra các triệu chứng như ho, khàn giọng, và thậm chí viêm phổi.
2. Mô tả triệu chứng đau rát ngực và khó thở do GERD
– Đau rát vùng ngực: Đây là triệu chứng phổ biến nhất, thường được mô tả là cảm giác nóng rát hoặc đau dọc từ phần giữa ngực, lan lên cổ hoặc thậm chí là vai.
– Khó thở: Cảm giác khó thở hoặc hít thở không thông, đặc biệt là khi nằm hoặc sau bữa ăn, là dấu hiệu của GERD ảnh hưởng đến hệ hô hấp.
– Ho khan, khàn giọng: Axit dạ dày khi trào ngược lên thực quản có thể kích thích dây thanh quản, gây khàn tiếng hoặc ho.
– Cảm giác vướng nghẹn: Một số người bệnh có cảm giác nghẹn ở cổ họng, đặc biệt là khi nuốt thức ăn hoặc chất lỏng.
– Các triệu chứng khác: Ợ chua, buồn nôn, đầy hơi, nôn ra thức ăn hoặc chất lỏng cũng là những dấu hiệu thường gặp ở người bị GERD.
3. Cơ chế khiến GERD gây ảnh hưởng đến hệ hô hấp
GERD không chỉ ảnh hưởng đến dạ dày và thực quản mà còn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ hô hấp, theo một số cơ chế chính như sau:
– Kích ứng phế quản: Khi axit dạ dày trào ngược lên và tiếp xúc với đường hô hấp, nó có thể gây kích ứng phế quản và dẫn đến các triệu chứng tương tự hen suyễn bao gồm ho, khó thở và co thắt phế quản.
– Viêm phế quản và viêm họng: Axit trào ngược liên tục có thể gây viêm niêm mạc họng và phế quản, dẫn đến các triệu chứng mạn tính.
– Nguy cơ viêm phổi do hít sặc: Một trong những biến chứng nguy hiểm của GERD là nguy cơ axit trào ngược vào phổi, gây viêm phổi do hít sặc, đặc biệt là khi nằm ngay sau khi ăn.
4. Các yếu tố tăng nguy cơ đau rát ngực và khó thở do GERD
Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ đau rát ngực và khó thở ở người bị GERD, bao gồm:
– Thói quen ăn uống không lành mạnh: Ăn nhiều thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ hoặc uống nhiều cà phê, rượu bia có thể làm tình trạng trào ngược trở nên nghiêm trọng hơn.
– Tư thế nằm sau khi ăn: Nằm ngay sau bữa ăn có thể làm tăng áp lực lên cơ vòng thực quản dưới, dẫn đến trào ngược.
– Thừa cân, béo phì: Mỡ bụng tạo áp lực lên dạ dày, làm tăng khả năng trào ngược axit.
Thói quen ăn uống không lành mạnh làm gia tăng nguy cơ GERD biến chứng
5. Chẩn đoán và điều trị GERD khi có triệu chứng đau rát ngực và khó thở
5.1 Chẩn đoán GERD khi có triệu chứng đau rát vùng ngực và khó thở
Nếu bạn thường xuyên gặp phải tình trạng đau rát ở vùng ngực và khó thở, cần đến gặp bác sĩ để kiểm tra bằng các phương pháp chẩn đoán phù hợp:
– Nội soi dạ dày: Phương pháp này giúp kiểm tra tình trạng viêm loét của thực quản và phát hiện các tổn thương do axit gây ra.
– Đo pH thực quản 24 giờ: Kiểm tra độ axit trong thực quản để xác nhận mức độ trào ngược.
– Đo áp lực thực quản HRM: Kiểm tra khả năng co bóp của cơ thực quản, đặc biệt là cơ thắt thực quản dưới, cơ giúp ngăn chặn thức ăn từ thực quản lên dạ dày.
– Chụp X-quang hệ tiêu hóa: Có thể phát hiện các biến chứng như hẹp thực quản hoặc viêm phổi do hít sặc.
– Kiểm tra chức năng hô hấp: Giúp loại trừ các nguyên nhân khác không liên quan đến GERD.
Đo pH thực quản 24h xác định chi tiết tình trạng trào ngược gây triệu chứng đau, nóng rát ngực
5.2 Phương pháp điều trị GERD và giảm triệu chứng đau rát ở vùng ngực
Để giảm thiểu các triệu chứng của GERD, bao gồm đau rát vùng ngực và khó thở, và để tránh các biến chứng nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời, bao gồm: Viêm loét thực quản, barrett thực quản, viêm phổi do hít sặc… Bạn có thể áp dụng các phương pháp điều trị sau:
– Thay đổi lối sống: Hạn chế các thực phẩm gây kích thích như thức ăn cay nóng, đồ uống có gas và rượu. Duy trì tư thế ngồi sau khi ăn ít nhất 30 phút.
– Sử dụng thuốc giảm axit: Các loại thuốc kháng axit (antacid) và thuốc ức chế bơm proton (PPI) có thể giúp giảm tiết axit dạ dày và cải thiện triệu chứng trào ngược.
– Điều trị các triệu chứng hô hấp: Trong trường hợp GERD gây khó thở, bác sĩ có thể chỉ định thuốc giãn phế quản hoặc thuốc chống viêm.
– Phẫu thuật: Trong những trường hợp nghiêm trọng, phẫu thuật có thể được xem xét để tạo cơ chế chống trào ngược bền vững.c.
Đau rát ở vùng ngực và khó thở là những triệu chứng có thể gặp phải ở người bị GERD. Nếu bạn nhận thấy các dấu hiệu này lặp đi lặp lại, đừng chủ quan mà hãy tìm đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời. Chăm sóc sức khỏe hệ tiêu hóa và duy trì lối sống lành mạnh là cách tốt và hiệu quả để phòng ngừa và giảm thiểu những tác động tiêu cực từ GERD lên hệ hô hấp.
