Viêm xoang là bệnh lý phổ biến kèm theo nhiều triệu chứng khó chịu khiến nhiều người đau đầu tìm cách chữa. Tuy nhiên, không phải phương pháp chữa bệnh xoang nào cũng đúng và hiệu quả. Cùng TCI xem bài viết dưới đây và nhận diện những sai lầm thường gặp trong quá trình điều trị để tránh làm tình trạng bệnh xoang trở nên trầm trọng hơn.

1. Tổng quan về viêm xoang

1.1. Viêm xoang là gì?

Viêm xoang là tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại các xoang cạnh mũi – những khoang rỗng nằm trong xương hộp sọ, bao gồm xoang trán, xoang bướm, xoang sàng và xoang hàm. Khi các xoang này bị viêm, niêm mạc xoang sẽ sưng tấy, tiết nhiều dịch nhầy gây nên tình trạng tắc nghẽn, khó thở và nhiều triệu chứng khó chịu khác.

Dịch nhầy và sưng tấy khi viêm xoang

Viêm xoang thường được phân loại thành hai loại chính: viêm xoang cấp tính (kéo dài dưới 4 tuần) và viêm xoang mạn tính (kéo dài trên 12 tuần). Mỗi loại đều có những đặc điểm và cách tiếp cận điều trị riêng biệt, nhưng nhiều người thường áp dụng sai phương pháp khi chữa bệnh xoang.

1.2. Nhận biết viêm xoang

Để có thể chữa bệnh xoang hiệu quả, việc nhận biết chính xác các triệu chứng là vô cùng quan trọng. Người bệnh viêm xoang thường gặp các biểu hiện sau:

– Đau nhức vùng mặt, đặc biệt là khu vực trán, giữa mắt, má và răng trên
– Cảm giác nặng mặt, đầy tức vùng mũi xoang
– Chảy mũi, nghẹt mũi kéo dài
– Giảm hoặc mất khứu giác
– Ho kéo dài và thường nhiều hơn cả vào buổi đêm
– Đau họng
– Mệt mỏi, sốt nhẹ

Khi nhận thấy các triệu chứng này kéo dài trên 10 ngày và không thuyên giảm với các thuốc thông thường, bạn cần đến cơ sở y tế để được bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng kiểm tra và tư vấn phương pháp chữa bệnh xoang phù hợp.

2. Những sai lầm phổ biến khi chữa bệnh xoang

2.1. Tự ý sử dụng kháng sinh

Một trong những sai lầm nghiêm trọng nhất khi chữa bệnh xoang là việc tự ý sử dụng kháng sinh không có chỉ định của bác sĩ. Nhiều người cho rằng viêm xoang là do vi khuẩn gây ra nên chỉ cần dùng kháng sinh là khỏi. Tuy nhiên, sự thật là:

– Viêm xoang có thể do virus gây ra (đặc biệt là viêm xoang cấp tính ban đầu), và kháng sinh không có tác dụng điều trị virus.
– Việc sử dụng kháng sinh không đúng cách có thể dẫn đến tình trạng kháng thuốc, gây khó khăn cho việc điều trị các bệnh nhiễm khuẩn sau này.
– Lạm dụng kháng sinh còn có thể gây ra các tác dụng phụ như tiêu chảy, buồn nôn, nổi mề đay và trong trường hợp nghiêm trọng có thể gây viêm đại tràng giả mạc. Trên hết, nguy hiểm từ việc kháng kháng sinh rất khó kiểm soát.

2.2. Sử dụng mẹo dân gian

Trong dân gian lưu truyền nhiều phương pháp chữa bệnh xoang “không cần đến bệnh viện” như xông hơi với một số loại lá, hít tinh dầu, bấm huyệt, cạo gió, nhỏ nước tỏi… Tuy nhiên, nhiều phương pháp này không có cơ sở khoa học và có thể gây ra những hậu quả đáng tiếc:

– Một số loại tinh dầu có thể gây kích ứng niêm mạc mũi, làm tình trạng viêm nặng hơn.
– Xông hơi không đúng cách hoặc với nhiệt độ quá cao có thể gây bỏng niêm mạc đường hô hấp hoặc kích thích dịch nhầy, làm tắc nghẽn xoang thêm nghiêm trọng.
– Cạo gió vùng mặt có thể gây tổn thương mạch máu và để lại sẹo.
– Nhỏ nước tỏi vào mũi có nguy cơ làm bỏng niêm mạc

Điều cần lưu ý là các phương pháp dân gian này không điều trị được căn nguyên gây bệnh. Thêm vào đó, việc áp dụng sai có thể khiến người bệnh trì hoãn việc điều trị chính thức, dẫn đến tình trạng viêm xoang mạn tính hóa, rất khó điều trị dứt điểm.

Xông hơi không đúng cách có thể khiến tình trạng viêm xoang nặng nề hơn

2.3. Chữa bệnh xoang bằng thuốc cảm thông thường

Nhiều người có thói quen sử dụng các loại thuốc cảm thông thường để điều trị viêm xoang, điều này thực sự là một sai lầm đáng lưu ý. Thuốc cảm thông thường thường chỉ có tác dụng giảm triệu chứng tạm thời như hạ sốt, giảm đau đầu hay làm thông mũi, nhưng không điều trị được nguyên nhân gây viêm xoang.

Các loại thuốc cảm có thành phần chủ yếu là paracetamol, phenylephrine, chlorpheniramine maleate chỉ có tác dụng làm giảm các triệu chứng như sốt, đau đầu, nghẹt mũi tạm thời. Việc sử dụng kéo dài có thể dẫn đến tình trạng khô niêm mạc mũi, gây khó chịu và làm bệnh tiến triển nặng hơn. Đặc biệt, một số thuốc cảm có chứa các thành phần có thể làm tăng huyết áp, không phù hợp với người có bệnh lý tim mạch.

Khi sử dụng thuốc cảm thông thường để chữa bệnh xoang, người bệnh thường chỉ cảm thấy đỡ trong thời gian ngắn, sau đó các triệu chứng lại tái phát và có thể nặng hơn. Điều này khiến người bệnh phải sử dụng thuốc liên tục, tạo thành vòng xoáy phụ thuộc thuốc mà không giải quyết được căn nguyên của bệnh.

2.4. Lạm dụng thuốc co mạch mũi trong khi chữa bệnh xoang

Thuốc co mạch mũi dạng xịt hoặc nhỏ có tác dụng nhanh trong việc làm giảm nghẹt mũi, giúp người bệnh dễ thở hơn. Tuy nhiên, đây là một trong những sai lầm nguy hiểm khi chữa bệnh xoang:

– Sử dụng thuốc co mạch mũi quá 3-5 ngày có thể dẫn đến hiện tượng “nghẹt mũi hồi ứng” – tình trạng nghẹt mũi trở nên nặng hơn khi ngừng thuốc.
– Lạm dụng thuốc này lâu dài có thể gây teo niêm mạc mũi, làm mất chức năng bảo vệ của niêm mạc.
– Một số thuốc co mạch có thể ảnh hưởng đến tim mạch, không phù hợp với người cao tuổi hoặc có bệnh nền về tim mạch.

2.5. Không theo phác đồ chữa trị của bác sĩ

Không ít người bệnh tự ý ngừng thuốc khi thấy triệu chứng giảm bớt, hoặc không tuân thủ lịch tái khám. Điều này đặc biệt nguy hiểm vì viêm xoang cần được điều trị triệt để để tránh tái phát. Việc dừng thuốc sớm, đặc biệt là kháng sinh, có thể khiến vi khuẩn phát triển mạnh hơn, dẫn đến tình trạng kháng thuốc. Một phác đồ điều trị đầy đủ và sự theo dõi sát sao từ bác sĩ là yếu tố then chốt để đảm bảo hiệu quả lâu dài.

3. Phương pháp chữa bệnh xoang đúng cách

3.1. Điều trị theo chỉ định y khoa

Khi bị viêm xoang, việc điều trị cần đặt trong một phác đồ tổng thể dưới sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Bác sĩ sẽ cân nhắc các yếu tố sau để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp:
– Nguyên nhân bệnh (nguồn bệnh do virus, vi khuẩn hay nấm…)
– Mức độ nghiêm trọng của bệnh
– Tiền sử bệnh
– Các bệnh lý đi kèm

Phác đồ điều trị thường bao gồm các nhóm thuốc như kháng sinh (nếu có chỉ định) để điều trị nhiễm khuẩn, thuốc kháng viêm, giảm đau để giảm triệu chứng khó chịu, thuốc long đờm, làm loãng dịch nhầy và một biện pháp quan trọng là rửa mũi bằng nước muối sinh lý để làm sạch dịch mủ và giảm viêm.

Nên theo sát chỉ định của bác sĩ trong việc điều trị viêm xoang

3.2. Phẫu thuật khi cần thiết

Đối với những trường hợp viêm xoang mạn tính kéo dài, không đáp ứng với điều trị nội khoa, phẫu thuật có thể là lựa chọn cần thiết. Chỉ định phẫu thuật cần được bác sĩ chuyên khoa đánh giá kỹ lưỡng và cân nhắc đối với từng trường hợp. Việc tự ý trì hoãn phẫu thuật khi có chỉ định có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như viêm màng não, áp xe não, nhiễm trùng mắt hoặc tổn thương thần kinh.

3.3. Phòng ngừa tái phát

Bên cạnh điều trị y khoa, việc thay đổi lối sống có vai trò quan trọng trong chữa bệnh xoang hiệu quả và phòng ngừa tái phát:

– Giữ không khí trong nhà sạch sẽ, không khói bụi, tránh các chất gây dị ứng
– Điều chỉnh độ ẩm môi trường sống thích hợp
– Uống đủ nước mỗi ngày
– Tránh tiếp xúc khói thuốc lá
– Tránh các chất kích thích
– Rửa mũi bằng nước muối sinh lý hàng ngày, đặc biệt trong mùa lạnh hoặc khi có dịch bệnh đường hô hấp
– Phòng ngừa bệnh lý liên quan

Nhìn chung, chữa bệnh xoang cần được thực hiện đúng cách, dựa trên cơ sở khoa học và chỉ định y khoa. Việc tránh những sai lầm phổ biến như tự ý dùng kháng sinh, lạm dụng thuốc co mạch mũi hoặc áp dụng mẹo dân gian không phù hợp sẽ giúp quá trình điều trị hiệu quả hơn. Khi có các triệu chứng viêm xoang kéo dài, bạn nên đến cơ sở y tế uy tín chuyên khoa Tai Mũi Họng để thăm khám, được chẩn đoán chính xác và đưa ra phương pháp chữa bệnh xoang phù hợp, tránh những biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra.