U gan vỡ là một biến chứng nguy hiểm, đe dọa trực tiếp đến tính mạng nếu không được xử lý kịp thời và đúng cách. Tình trạng này thường xảy ra ở những bệnh nhân mắc ung thư gan hoặc u gan lành tính có kích thước lớn, với triệu chứng diễn biến nhanh như đau bụng dữ dội, tụt huyết áp, thậm chí sốc mất máu. Việc nắm rõ cách xử lý khi K gan vỡ đóng vai trò sống còn trong việc cấp cứu và điều trị cho người bệnh. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin quan trọng và cập nhật nhất giúp bạn chủ động ứng phó với tình huống khẩn cấp này.
Menu xem nhanh:
1. Tìm hiểu về khối ung thu gan bị vỡ
Ung thư gan là một dạng bệnh lý ác tính nguy hiểm, trong đó vỡ khối u gan là biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra. Tình trạng này xảy ra khi khối u phát triển trong gan bị nứt vỡ, dẫn đến chảy máu cấp vào khoang ổ bụng. Đây là một tình huống y tế khẩn cấp, cần được can thiệp ngay để bảo toàn tính mạng người bệnh.
Theo các thống kê y học, tỷ lệ bệnh nhân ung thư gan gặp biến chứng vỡ khối u dao động từ 3 – 15%, một con số đáng lưu ý. Khi u gan vỡ, máu thoát ra nhanh chóng từ gan vào ổ bụng gây mất máu nghiêm trọng, kéo theo nguy cơ sốc giảm thể tích, rối loạn chức năng đa cơ quan và tử vong cao nếu không được xử trí kịp thời.
Tỷ lệ bệnh nhân ung thư gan gặp biến chứng vỡ khối u dao động từ 3 – 15%
2. Xử trí chảy máu ổ bụng do vỡ khối u ung thư gan
Chảy máu ổ bụng do khối u gan vỡ là tình trạng cấp cứu nghiêm trọng, thường xảy ra đột ngột mà không có dấu hiệu cảnh báo rõ ràng. Phần lớn bệnh nhân chỉ được phát hiện khi đã rơi vào tình trạng mất máu nặng, dẫn đến sốc giảm thể tích tuần hoàn và nguy cơ tử vong rất cao nếu không được xử trí kịp thời.
Trong các trường hợp này, phương pháp điều trị hiệu quả được ưu tiên là kỹ thuật chụp và nút mạch gan. Bằng việc sử dụng hệ thống chụp mạch số hóa xóa nền (DSA), các bác sĩ sẽ đưa một ống thông có kích thước rất nhỏ vào hệ thống mạch máu để tiếp cận vị trí đang chảy máu. Tại đây, chất gây tắc mạch sẽ được bơm vào nhằm làm tắc hoàn toàn mạch máu bị tổn thương, giúp cầm máu nhanh chóng, hạn chế biến chứng và tăng cơ hội sống sót cho người bệnh.
Kỹ thuật nút mạch bằng DSA không chỉ được áp dụng trong ung thư gan mà còn được sử dụng trong điều trị các loại ung thư khác như u phần mềm, u vùng hàm mặt ác tính, nhờ những ưu điểm vượt trội:
– Không cần phẫu thuật mở, vết can thiệp rất nhỏ nên không để lại sẹo.
– Ít gây đau sau thủ thuật.
– Thời gian nằm viện được rút ngắn và bệnh nhân có thể hồi phục nhanh.
– Biến chứng sau can thiệp ở tỷ lệ thấp.
– Tăng tỷ lệ cứu sống, đặc biệt trong các tình huống cấp cứu.
Phương pháp này sẽ thường được bác sĩ chỉ định trong các tình huống sau:
– Bệnh nhân không đủ điều kiện phẫu thuật, do sức khỏe yếu hoặc khối u nằm ở vị trí khó can thiệp ngoại khoa.
– Thực hiện trước khi mổ, nhằm làm giảm lượng máu đến khối u, từ đó hạn chế nguy cơ chảy máu trong quá trình phẫu thuật chính.
3. Nhận biết dấu hiệu ung thư gan để phòng ngừa u gan vỡ
3.1. Vàng da
Tình trạng da và củng mạc mắt chuyển sang màu vàng là biểu hiện sớm và thường gặp của ung thư gan. Nguyên nhân là do sự tích tụ bilirubin trong máu khi chức năng gan bị suy giảm nghiêm trọng.
3.2. Nước tiểu sẫm màu
Khi gan không thể xử lý và thải độc hiệu quả, bilirubin tích tụ sẽ được đào thải qua nước tiểu, khiến nước tiểu chuyển sang màu vàng đậm hoặc nâu.
3.3. Mệt mỏi, buồn nôn, nôn, và giảm cân không rõ lý do
Suy giảm chức năng gan ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và tiêu hóa. Người bệnh có thể cảm thấy buồn nôn, chán ăn, mệt mỏi kéo dài và sụt cân nhanh chóng mà không rõ nguyên nhân.
3.4. Đau vùng bụng
Sự phát triển của khối u trong gan có thể làm gan to lên hoặc xâm lấn các mô lân cận trong ổ bụng, gây cảm giác đau tức, nhất là ở vùng hạ sườn phải.
3.5. Ngứa da
Nồng độ bilirubin tăng cao trong máu còn có thể gây ra tình trạng ngứa toàn thân – một triệu chứng thường bị bỏ qua nhưng có thể cảnh báo tổn thương gan nghiêm trọng.
Tình trạng da và củng mạc mắt chuyển sang màu vàng là biểu hiện sớm và thường gặp của ung thư gan
3. Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ gây vỡ khối u ung thư gan
3.1. Nguyên nhân dẫn tới tình trạng u gan vỡ
– Tăng áp lực trong lòng khối u: Khi khối u tăng trưởng nhanh, thể tích khối u lớn lên làm tăng áp lực nội tại. Khi áp lực này vượt quá khả năng đàn hồi của lớp bao quanh khối u, tình trạng vỡ có thể xảy ra.
– Tổn thương hệ mạch: Sự xâm lấn của khối u vào hệ thống mạch máu lân cận có thể gây vỡ mạch, dẫn đến chảy máu và vỡ u.
– Ứ trệ tuần hoàn tĩnh mạch gan: Khối u phát triển gây chèn ép lên các tĩnh mạch trong gan, làm cản trở dòng máu lưu thông, từ đó làm tăng áp suất nội mô và gây vỡ.
– Hoại tử mô u và phản ứng viêm: Sự phát triển quá mức của tế bào ác tính có thể dẫn đến hoại tử bên trong khối u, tạo ra các điểm yếu dễ nứt vỡ. Tình trạng viêm mạn tính trong gan cũng góp phần làm tổn thương cấu trúc u.
3.2. Các yếu tố làm tăng nguy cơ u gan vỡ
– Kích thước và vị trí khối u: Những khối u có kích thước lớn, phát triển nhanh hoặc nằm gần bề mặt gan thường dễ bị vỡ hơn.
– Tình trạng xơ gan và suy giảm chức năng gan: Gan bị xơ hóa có cấu trúc kém đàn hồi, dễ bị tổn thương, làm tăng nguy cơ khối u gan vỡ.
– Nhiễm virus viêm gan B mạn tính: Đây là nguyên nhân chính gây ung thư gan và cũng liên quan đến nguy cơ cao xảy ra biến chứng u gan vỡ do tổn thương gan nền sẵn có.
Nhiễm virus viêm gan B mạn tính là nguyên nhân chính gây ung thư gan và cũng liên quan đến nguy cơ cao xảy ra biến chứng vỡ u do tổn thương gan nền sẵn có
Tổng kết lại, u gan vỡ là tình trạng cấp cứu y khoa cần được can thiệp ngay lập tức để bảo toàn tính mạng người bệnh. Nhận biết dấu hiệu sớm, đưa người bệnh đến bệnh viện nhanh chóng và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp là những bước quan trọng trong xử lý hiệu quả biến chứng nguy hiểm này. Nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ cao như người mắc bệnh gan mạn tính hay u gan lớn, hãy chủ động khám định kỳ và theo dõi sát sao để giảm thiểu tối đa nguy cơ u gan vỡ và các biến chứng liên quan.
