Bệnh truyền nhiễm cấp tính thủy đậu do virus varicella-zoster gây ra. Trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi rất dễ mắc bệnh truyền nhiễm này. Mặc dù vậy, cho đến thời điểm hiện tại, không phải phụ huynh nào cũng biết chính xác cách phòng bệnh thủy đậu ở trẻ. Trong bài viết sau, Thu Cúc TCI xin chia sẻ thông tin về phương pháp dự phòng hiệu quả bệnh truyền nhiễm cấp tính thủy đậu, đừng bỏ lỡ bố mẹ nhé!
Menu xem nhanh:
1. Thủy đậu: Dấu hiệu nhận biết và biến chứng
1.1. Dấu hiệu nhận biết thủy đậu
Thủy đậu lây từ người sang người, chủ yếu thông qua tiếp xúc trực tiếp với dịch từ các tổn thương da hoặc dịch mũi, dịch họng người bệnh ho, hắt hơi ra không khí. Bệnh truyền nhiễm cấp tính này có nhiều triệu chứng đặc trưng. Dưới đây là một số dấu hiệu bố mẹ có thể sử dụng để nhận biết thủy đậu ở trẻ:
– Tổn thương da: Tổn thương da do thủy đậu xuất hiện ở đầu, mặt, cổ trước và xuất hiện ở thân sau. Chúng thường có màu đỏ, từ nhạt đến đậm, tùy thuộc giai đoạn phát triển bệnh. Khi mới xuất hiện, chúng mịn nhưng theo thời gian, chúng nổi dần trên bề mặt da, do bên trong chúng chứa dịch. Kích thước các tổn thương da do thủy đậu là tương đối đồng đều. Thay vì mọc thành cụm, chúng mọc rải rác khắp cơ thể và khiến trẻ ngứa, khó chịu ở mọi bộ phận.
Tổn thương da do thủy đậu thường có màu đỏ, từ nhạt đến đậm.
– Sốt: Trẻ thường sốt nhẹ hoặc vừa, tức sốt trong khoảng 37.5 – 38.5 độ C. Tuy nhiên, ở một số trường hợp, trẻ có thể sốt cao, trên 39 độ C.
– Đau đầu: Đau đầu là một triệu chứng phổ biến của thủy đậu.
– Biếng ăn: Tổn thương có thể xuất hiện tại niêm mạc miệng, khiến trẻ đau và biếng ăn.
– Mệt mỏi: Trẻ thủy đậu thường mệt mỏi, uể oải…
1.2. Biến chứng bệnh truyền nhiễm cấp tính thủy đậu
Thủy đậu thường không nguy hiểm; tuy nhiên, bệnh truyền nhiễm cấp tính nào cũng có ngoại lệ và thủy đậu cũng vậy. Trong một số trường hợp, nhất là trong những trường hợp không được chăm sóc cẩn thận, bệnh truyền nhiễm này có thể dẫn đến:
– Nguy cơ nhiễm trùng thứ phát: Xuất hiện khi trẻ gãi, làm vỡ các tổn thương da.
– Viêm phổi (tiếng Anh là Pneumonia): Ở trẻ suy giảm miễn dịch, thủy đậu có thể dẫn đến viêm phổi.
– Viêm gan (tiếng Anh là Hepatitis): Cũng có một số báo cáo chỉ ra rằng thủy đậu có thể gây viêm gan.
– Viêm não (tiếng Anh là Encephalitis): Mặc dù hiếm, nhưng thủy đậu cũng có thể gây viêm não, một tình trạng nghiêm trọng, có thể ảnh hưởng vĩnh viễn đến chức năng não của trẻ.
– Nhiễm trùng máu (tiếng Anh là Sepsis): Trong một số ít trường hợp, thủy đậu có thể dẫn đến nhiễm trùng máu, đòi hỏi sự can thiệp y tế ngay lập tức.
2. Cách phòng bệnh thủy đậu ở trẻ
2.1. Cách phòng bệnh thủy đậu không đặc hiệu
Bố mẹ có thể dự phòng thủy đậu cho trẻ bằng một số phương pháp như:
– Không cho trẻ tiếp xúc với người bệnh: Virus varicella-zoster lây chủ yếu thông qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết cơ thể người bệnh. Chính vì vậy, bố mẹ không cho trẻ tiếp xúc với người bệnh nếu trẻ chưa từng mắc thủy đậu.
– Tăng cường vệ sinh cá nhân cho trẻ: Rửa tay cho trẻ thường xuyên và tập cho trẻ thói quen không chạm tay vào mắt, mũi, miệng khi tay chưa rửa.
2.2. Cách phòng bệnh thủy đậu ở trẻ đặc hiệu
Mặc dù hai phương pháp trên giúp bố mẹ hạn chế rất nhiều nguy cơ trẻ mắc thủy đậu, phương pháp hiệu quả nhất để dự phòng bệnh truyền nhiễm cấp tính này vẫn là tiêm vắc xin.
Phương pháp hiệu quả nhất để dự phòng thủy đậu là tiêm vắc xin.
2.2.1. Các loại vắc xin thủy đậu
Có nhiều loại vắc xin thủy đậu đã được phát triển và đang lưu hành trên thị trường. Dưới đây là một số loại vắc xin thủy đậu phổ biến nhất trên toàn thế giới:
– Varivax: Varivax là vắc xin thủy đậu được sử dụng ở nhiều quốc gia. Nó được sản xuất bởi công ty dược phẩm Merck và là vắc xin chứa virus varicella-zoster giảm độc lực.
– ProQuad (MMRV): ProQuad là vắc xin kết hợp, dự phòng sởi, quai bị, rubella và thủy đậu. Vắc xin này cũng được sản xuất bởi Merck.
– ChinMax (Varilrix): ChinMax là vắc xin thủy đậu được sử dụng chủ yếu ở một số quốc gia châu Âu. Nó chứa virus varicella-zoster giảm độc lực và được sản xuất bởi GlaxoSmithKline.
– Priorix-Tetra: Được phát triển bởi Sanofi Pasteur, Priorix-Tetra là một vắc xin kết hợp, chứa virus polinosa morbillarum (sởi), virus mumps (quai bị), virus rubella (rubella) và virus varicella-zoster (thủy đậu). Tuy nhiên, nó không phải là vắc xin dự phòng thủy đậu tự nhiên và việc sử dụng nó để dự phòng thủy đậu có thể thay đổi tùy quy định y tế của từng quốc gia.
Vắc xin thủy đậu thường được sử dụng tại Việt Nam là Varilrix của GlaxoSmithKline.
2.2.2. Lịch tiêm vắc xin Varilrix
Thông thường, lịch tiêm vắc xin Varilrix cho trẻ là:
– Liều đầu tiên: Thường được tiêm khi trẻ khoảng 12 – 15 tháng tuổi.
– Liều thứ hai: Thường được tiêm khi trẻ khoảng 4 – 6 tuổi.
Bố mẹ lưu ý, lịch tiêm vắc xin Varilrix có thể thay đổi, tùy thuộc vào hướng dẫn y tế của địa phương và tình hình sức khỏe cụ thể của trẻ.
Tóm lại, thủy đậu là một bệnh truyền nhiễm phổ biến, có thể được nhận biết bởi các tổn thương da rải rác, chứa dịch trong hoặc đục, gây ngứa và đau. Bệnh truyền nhiễm này có thể biến chứng đến viêm phổi, viêm gan, viêm não, nhiễm trùng máu… trong một số trường hợp. Điều trị thủy đậu không phức tạp. Bố mẹ chỉ cần cung cấp cho trẻ sự hỗ trợ cơ bản về mặt y tế để giảm các triệu chứng thủy đậu là được. Tuy nhiên, phòng bệnh luôn luôn tốt hơn chữa bệnh. Hiện nay, bệnh truyền nhiễm cấp tính thủy đậu đã có vắc xin. Tiêm vắc xin là cách phòng thủy đậu ở trẻ hiệu quả nhất. Chính vì vậy, bố mẹ nhất định phải cho trẻ tiêm đầy đủ vắc xin thủy đậu. Trên thế giới, thủy đậu có thể được dự phòng bằng nhiều loại vắc xin, phổ biến nhất là Varivax của Merck, ProQuad cũng của Merck, Varilrix của GlaxoSmithKline, Priorix-Tetra của Sanofi Pasteur. Tại Việt Nam, vắc xin thủy đậu thường được sử dụng là Varilrix. Vắc xin Varilrix là vắc xin giảm độc lực. Lịch tiêm vắc xin Varilrix thường bao gồm 2 mũi với mũi 1 tiêm lúc trẻ 12 – 15 tháng tuổi và mũi 2 tiêm lúc trẻ 4 – 6 tuổi. Lịch này chỉ mang tính chất tham khảo, nó có thể thay đổi, tùy thuộc nhiều yếu tố, như hướng dẫn y tế của địa phương, tình hình sức khỏe của trẻ.
Trẻ nhất định phải được tiêm đầy đủ vắc xin thủy đậu.
Phía trên là cách phòng bệnh thủy đậu ở trẻ. Hy vọng rằng với chúng, trẻ sẽ được bảo vệ an toàn trước bệnh truyền nhiễm cấp tính rất phổ biến này.
