Bệnh ho gà có khả năng lây lan nhanh thông qua đường hô hấp. Bệnh xảy ra phổ biến hơn ở lứa tuổi trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Khi phát bệnh, trẻ ho dữ dội, việc thở gặp nhiều khó khăn. Điều này khiến các bố mẹ vô cùng lo lắng, thậm chí không biết phải xử lý sao cho hợp lý. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp tới bạn đọc các thông chi tiết về ho gà ở trẻ và cách phòng bệnh hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Trẻ em là đối tượng rất dễ mắc bệnh ho gà
Ho gà là một bệnh truyền nhiễm tiềm ẩn nhiều nguy cơ biến chứng nặng. Thủ phạm gây nên chính bởi vi khuẩn Bordetella pertussis.
Bệnh ho gà có tốc độ lây lan nhanh, chủ yếu qua giọt bắn hô hấp của người bệnh sang cho người thường. Do đó, người khỏe mạnh nếu có tiếp xúc nói chuyện hay chạm vào những đồ vật đã dính giọt bắn của người bệnh thì khả năng bị lây bệnh rất cao.
Trẻ nhỏ là đối tượng dễ mắc ho gà
Từ số liệu thực tế cho thấy, bệnh ho gà xảy ra ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, có tới 90% số ca mắc là ở trẻ nhỏ dưới một tuổi, nhất là các bé chưa tiêm phòng hoặc chưa tiêm đủ 3 mũi. Trẻ càng nhỏ thì càng dễ mắc bệnh và nhanh biến chứng nặng nếu không được điều trị kịp thời.
So với các đối tượng mắc bệnh khác, trẻ sơ sinh nếu mắc ho gà sẽ rất nguy hiểm. Các bố mẹ tuyệt đối không thể chủ quan. Bởi mỗi năm, có tới 300.000 trẻ nhỏ trên toàn thế giới tử vong vì mắc ho gà và rất nhiều trẻ khác bị tổn thương vì bệnh này.
2. Triệu chứng xuất hiện khi trẻ mắc ho gà
Trẻ mắc bệnh ho gà có thể ủ bệnh trong khoảng 6-20 ngày, phổ biến nhất là 9-10 ngày. Trong khoảng thời gian này, trẻ không xuất hiện bất kì triệu chứng nào khác thường.
Tuy nhiên khi phát bệnh, các dấu hiệu, triệu chứng của bệnh sẽ dần xuất hiện. Trẻ bắt đầu có các triệu chứng như bị cảm lạnh, hơi ho và có thể sốt nhẹ. Những ngày sau đó, những cơn ho sẽ ngày càng nặng. Triệu chứng của bệnh sẽ nhiều và rõ ràng hơn theo từng thời kì phát bệnh:
2.1. Triệu chứng giai đoạn tiền triệu khi trẻ mắc ho gà
Giai đoạn tiền triệu, hay còn gọi là giai đoạn viêm long, trẻ mắc ho gà sẽ xuất hiện các triệu chứng như: lên sốt nhẹ, hắt hơi, ho húng hắng và chảy nước mũi. Giai đoạn này có thể kéo dài từ 1-2 tuần. Ở những ngày cuối của giai đoạn, cơn ho của trẻ dần nặng lên.
2.2. Triệu chứng giai đoạn khởi phát khi trẻ bị ho gà
Ở giai đoạn khởi phát, cơn ho của trẻ sẽ nặng hơn, kéo dài từ 1-6 tuần. Một số trường hợp nặng hơn, trẻ có thể sẽ ho hơn 10 tuần.
Trẻ ho nặng hơn ở giai đoạn khởi phát khi mắc ho gà
Ban đầu, trẻ ho rũ rượi theo cơn. Nhưng càng cuối giai đoạn khởi phát, các cơn ho càng yếu dần. Ngoài ho, trẻ còn xuất hiện thêm các triệu chứng như thở rít vào hay khạc đờm.
Tuy nhiên, điều khiến bố mẹ lo lắng, không được chủ quan khi con mắc ho gà ở giai đoạn này là:
– Khi cơn ho kéo đến dồn dập, liên tiếp, bé sẽ bị chảy nước mắt nước mũi, mặt đỏ hay thậm chí là tím tái. Lúc này, rất nhiều trẻ bị thở yếu, có lúc còn như ngừng thở do thiếu oxy. Bố mẹ cần hết sức lưu ý để sơ cứu cho con kịp thời nếu cần;
– Sau mỗi cơn ho, cơ thể trẻ có dấu hiệu mệt mỏi bơ phờ. Trẻ rất dễ nôn, vã mồ hôi, thở nhanh… Bố mẹ cũng cần lưu ý để chăm sóc con cẩn thận, tránh biến chứng có thể xảy ra. Ví dụ như khi bé nôn, chất nôn có thể xộc vào đường thở gây nguy hiểm cho bé. Hay khi bé vã mồ hôi, bố mẹ nên nới lỏng đồ để bé được thoải mái hơn, lau mồ hôi để bé không bị nhiễm lạnh, tránh biến chứng viêm phổi.
2.3. Triệu chứng giai đoạn hồi phục
Sau khi vượt qua giai đoạn khởi phát, trẻ mắc ho gà sẽ dần hồi phục. Khi này, các cơn ho sẽ ít dần, trẻ ít sốt hoặc không còn sốt nữa. Tuy nhiên, tình trạng ho vẫn sẽ kéo dài 2-3 tuần nữa mới hết.
Trong quá trình hồi phục, trẻ mắc bệnh ho gà nếu không được chăm sóc tốt thì ho rất dễ tái diễn. Nguy cơ trẻ biến chứng viêm phổi là hoàn toàn có thể xảy ra. Các bố mẹ cần hết sức lưu ý.
3. Các biến chứng nguy hiểm trẻ mắc ho gà có thể gặp phải
Không chỉ là đối tượng có khả năng bị lây nhiễm cao, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ còn có nguy cơ biến chứng cao khi mắc ho gà. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, trẻ mắc ho gà rất dễ biến chứng nặng.
Do những triệu chứng trẻ mắc ho gà ở giai đoạn tiền triệu và đầu giai đoạn khởi phát thường nhẹ, tương tự như bệnh cảm lạnh thông thường, nên dễ khiến các bố mẹ chủ quan. Song hậu quả nhận lại thì vô cùng nguy hại. Trẻ ho gà không được điều trị kịp thời có thể dẫn tới các biến chứng nguy hiểm:
– Viêm phổi;
– Khó thở hoặc ngừng thở vì oxy không đủ để cung cấp lên não;
– Viêm não;
– Xuất huyết kết mạc;
– Tử vong, biến chứng nặng nhất trẻ có thể mắc phải.
4. Những cách phòng tránh ho gà hiệu quả cho trẻ
Theo khuyến cáo của Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, các bố mẹ có thể phòng ngừa bệnh ho gà cho trẻ theo 03 cách sau:
– Cho con đi tiêm chủng vắc xin phòng ho hà đầy đủ và đúng lịch;
– Vệ sinh sạch sẽ thân thể, mũi và họng cho trẻ mỗi ngày;
– Đảm bảo con được sinh hoạt trong không gian sạch sẽ, thông thoáng, đủ ánh sáng, dù ở nhà hay đi học.
Cho trẻ đi tiêm vắc xin để phòng ngừa bệnh ho gà
Bên cạnh đó, Bộ Y tế còn khuyến cáo nếu trẻ xuất hiện dấu hiệu nghi mắc ho gà, bố mẹ hãy cho bé nghỉ học, tiến hành cách ly và đưa con đến cơ sở y tế gần nhất để được bác sĩ thăm khám và hỗ trợ điều trị nếu cần.
Hiện nay, trẻ tiêm phòng ho gà sẽ được chọn vắc xin kết hợp phòng nhiều bệnh khác. Cụ thể:
– Vắc xin 6 trong 1 Hexaxim hoặc Infanrix Hexa. Vắc xin này ngoài phòng ho gà, còn giúp bé phòng thêm các bệnh khác: bạch hầu, uốn ván, bại liệt, viêm gan B và viêm phổi/viêm màng não do vi khuẩn Hib;
– Vắc xin 5 trong 1 Pentaxim. Vắc xin này giúp bé phòng ngừa nhóm 5 bệnh: ho gà, bạch hầu, uốn ván, bại liệt, viêm phổi/viêm màng não do vi khuẩn Hib;
– Vắc xin 4 trong 1 Tetraxim. Vắc xin này giúp trẻ phòng ngừa nhóm 4 bệnh: ho gà, uốn ván, bạch hầu và bại liệt.
Các bố mẹ có thể đến Thu Cúc TCI cơ sở gần nhất để được các bác sĩ tư vấn các loại vắc xin và lựa chọn tiêm cho con loại phù hợp.
