Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm phổ biến ở các nước nhiệt đới, bao gồm Việt Nam. Bệnh truyền nhiễm này có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là đối với trẻ em. Khi bé bị sốt xuất huyết, nhận biết sớm và điều trị kịp thời là vô cùng cần thiết. Trong bài viết này, Thu Cúc TCI xin cung cấp những thông tin cần thiết giúp bố mẹ hoàn thành tốt nhiệm vụ đó, đọc ngay bố mẹ nhé!
Menu xem nhanh:
1. Bé bị sốt xuất huyết do đâu?
Sốt xuất huyết phát sinh do virus dengue; virus dengue có bốn chủng là DENV-1, DENV-2, DENV-3 và DENV-4, nhiễm bất kỳ chủng nào trong số những chủng này cũng có thể gây ra sốt xuất huyết. Virus này lây từ người sang người thông qua vết đốt của muỗi aedes aegypti và aedes albopictus. Cụ thể, muỗi aedes aegypti hoặc aedes albopictus cái đốt một người nhiễm virus dengue, sẽ nhiễm virus dengue; khi muỗi này đốt một người khác, virus dengue sẽ được truyền vào máu người đó.
Muỗi aedes aegypti và aedes albopictus là vecto truyền sốt xuất huyết chính.
Muỗi aedes sinh sản tại các vùng nước đọng, đặc biệt là trong các vật chứa gần khu dân cư. Mùa mưa hay thời tiết ấm áp và ẩm ướt là điều kiện để muỗi phát triển, dẫn đến sự gia tăng số lượng muỗi và nguy cơ bùng phát sốt xuất huyết. Sự di chuyển của con người từ các khu vực có dịch sang các khu vực khác cũng góp phần phát tán virus dengue, do muỗi địa phương sau đó có thể truyền sốt xuất huyết từ người bệnh sang người khỏe mạnh. Thiếu hiểu biết về cách dự phòng muỗi đốt và kiểm soát vệ sinh môi trường cũng là nguyên nhân khiến trẻ em dễ bị sốt xuất huyết.
2. Làm thế nào để nhận biết bé bị sốt xuất huyết?
Khi bé bị sốt xuất huyết, nhận biết sớm các dấu hiệu là rất quan trọng để đảm bảo trẻ nhận được chăm sóc y tế kịp thời và phù hợp; dưới đây là các dấu hiệu thường gặp của sốt xuất huyết ở trẻ em:
– Sốt cao đột ngột: Trẻ có thể sốt cao, từ 38 đến 40 độ C mà không có nguyên nhân rõ ràng, sốt kéo dài từ 2 – 7 ngày.
– Đau đầu: Đau tập trung ở vùng trán, đau dữ dội kèm cảm giác căng tức.
– Đau hốc mắt: Đau hốc mắt, nhất là khi cử động mắt.
– Buồn nôn và nôn: Trẻ có thể buồn nôn và nôn, đặc biệt là trong giai đoạn đầu của sốt xuất huyết.
– Nổi ban: Từ ngày thứ 3 – 4 của sốt xuất huyết, ban đỏ xuất hiện, chủ yếu là ở ngực và bắp tay, đôi khi có thể lan ra toàn thân.
– Chảy máu cam hoặc chảy máu chân răng: Trong các trường hợp nặng, trẻ có thể chảy máu cam hoặc chảy máu chân răng, do giảm số lượng tiểu cầu trong máu.
– Đau bụng: Đau bụng có thể xuất hiện, tập trung ở vùng bụng dưới. Đây có thể là dấu hiệu của việc tăng thấm mạch máu và suy giảm tuần hoàn máu.
Sốt cao là một trong những triệu chứng chính của sốt xuất huyết.
3. Bé bị sốt xuất huyết có nguy hiểm không và nguy hiểm như thế nào?
Sốt xuất huyết đặc biệt nguy hiểm với trẻ em bởi ở trẻ em, nó có thể phát triển các biến chứng nghiêm trọng hơn ở người trưởng thành và thường khó nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo. Dưới đây là một số biến chứng cụ thể mà sốt xuất huyết có thể gây ra cho trẻ em:
– Xuất huyết: Trẻ có thể gặp các dấu hiệu xuất huyết như chảy máu cam, chảy máu chân răng, hoặc thậm chí là nôn ra máu hoặc đại tiểu tiện ra máu. Các dấu hiệu này thường xuất hiện khi sốt xuất huyết tiến triển và tiểu cầu giảm nhanh.
– Sốc dengue: Trẻ đặc biệt dễ sốc dengue, một biến chứng nguy hiểm của sốt xuất huyết. Biến chứng này xuất hiện khi tình trạng rò rỉ plasma làm giảm thể tích máu tuần hoàn, dẫn đến suy tuần hoàn, hạ huyết áp và nếu không được cấp cứu kịp thời, có thể dẫn đến tử vong.
– Suy đa tạng: Trong những trường hợp nặng, sốt xuất huyết có thể gây tổn thương các cơ quan nội tạng như gan, thận và tim. Biểu hiện của suy gan có thể là vàng da, vàng mắt, trong khi biểu hiện của suy thận là giảm sản xuất nước tiểu và tăng độc tố máu.
– Sốt xuất huyết nặng: Trẻ cũng có nguy cơ cao mắc sốt xuất huyết nặng với các triệu chứng như xuất huyết nội tạng, tăng thấm mạch máu và tụt huyết áp nghiêm trọng.
Nếu thấy trẻ có một hoặc nhiều dấu hiệu sốt xuất huyết, đặc biệt là sau khi trẻ bị muỗi đốt, bố mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín gần nhất ngay lập tức để trẻ được thăm khám và điều trị kịp thời. Việc chẩn đoán sớm và xử lý đúng cách có thể giúp giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng do sốt xuất huyết.
4. Bé bị sốt xuất huyết điều trị ra sao?
Khi bé bị sốt xuất huyết, điều trị tại các cơ sở y tế sẽ tuân thủ nguyên tắc cơ bản là kiểm soát triệu chứng, ngăn chặn biến chứng. Dưới đây là một số biện pháp điều trị phổ biến mà các bác sĩ thường áp dụng.
4.1. Theo dõi bé bị sốt xuất huyết chặt chẽ
– Theo dõi lâm sàng: Bác sĩ sẽ theo dõi sát sao các dấu hiệu sinh tồn như nhiệt độ, mạch, huyết áp và tình trạng hydrat hóa. Các dấu hiệu này giúp đánh giá mức độ nghiêm trọng của sốt xuất huyết và phát hiện sớm các dấu hiệu của sốc.
– Xét nghiệm máu: Bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm máu để theo dõi số lượng tiểu cầu và các chỉ số khác, giúp đánh giá tình trạng của sốt xuất huyết và phát hiện sớm các dấu hiệu nguy hiểm như giảm tiểu cầu nghiêm trọng hoặc rối loạn đông máu.
4.2. Điều trị triệu chứng cho bé bị sốt xuất huyết
– Quản lý sốt và đau đầu, đau hốc mắt: Sử dụng paracetamol để hạ sốt, giảm đau đầu, đau hốc mắt. Tránh sử dụng aspirin hoặc các NSAIDs khác như ibuprofen vì chúng có thể làm tăng nguy cơ xuất huyết.
Sử dụng paracetamol để hạ sốt, giảm đau đầu, đau hốc mắt.
– Hydrat hóa: Đảm bảo trẻ được cung cấp đủ nước, đặc biệt là nếu có triệu chứng sốt cao hoặc nôn. Trong một số trường hợp, trẻ có thể cần được truyền dịch tĩnh mạch để bảo đảm duy trì đủ nước trong cơ thể.
4.3. Điều trị nâng cao
– Quản lý các trường hợp nặng: Đối với trẻ phát triển các biến chứng như sốc dengue hoặc sốt xuất huyết nặng, việc điều trị có thể bao gồm truyền máu và truyền tiểu cầu để ứng phó với xuất huyết và giảm tiểu cầu.
– Theo dõi và điều trị tại khoa chăm sóc đặc biệt: Trẻ bị biến chứng nặng cần được chuyển đến khoa hồi sức cấp cứu để có thể theo dõi chặt chẽ và xử lý các vấn đề cấp tính như rối loạn đông máu, sốc và suy đa tạng.
Điều trị sốt xuất huyết đòi hỏi chuyên môn cao và sự phối hợp chặt chẽ giữa các bác sĩ, y tá và gia đình, đặc biệt là đối với trẻ em với hệ miễn dịch còn non nớt. Hy vọng rằng, với những thông tin trên, bố mẹ có thể bảo vệ trẻ trước bệnh truyền nhiễm nguy hiểm sốt xuất huyết.
