Sau đẻ mổ, sản phụ phải đối mặt với những cơn đau tưởng chừng không dứt. Trong đó, đau lưng là cơn đau mà hầu hết các mẹ đều phải trải qua. Tìm hiểu rõ về tình trạng đau lưng sau mổ đẻ sẽ giúp các mẹ có sự chuẩn bị tốt hơn, đồng thời biết cách khắc phục sao cho hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Tình trạng đau lưng sau đẻ mổ – những điều các mẹ cần biết
Sau đẻ mổ, các mẹ thường cảm thấy đau, buốt tại vùng lưng. Những tưởng những cơn đau này sẽ chỉ “hành hạ” các mẹ trong thời gian mang bầu. Thế nhưng, sau sinh, cơn đau càng trở nên khó chịu hơn, thậm chí ảnh hưởng đến tâm lý và sinh hoạt của chị em.
Thực tế, có tới hơn 70% sản phụ sau sinh mổ gặp tình trạng đau lưng. Nếu không hiểu rõ về vấn đề này, để cơn đau kéo dài, không chỉ tâm trạng của các mẹ bị ảnh hưởng mà ngay cả sức khỏe cũng sẽ giảm sút.
1.1. Triệu chứng điển hình của đau lưng sau mổ đẻ
Sau mổ đẻ, khi thuốc gây tê tủy sống hết tác dụng, các mẹ sẽ dần cảm nhận được những cơn đau tại vùng lưng. Cụ thể, cơn đau tập trung nhiều ở phần thắt lưng, nửa lưng dưới và chỉ giảm bớt khi sản phụ ngồi nghỉ tại chỗ, lưng dựa vào một mặt phẳng hoặc khi nằm.
Sản phụ sau đẻ mổ thường bị đau ở thắt lưng, quanh vùng lưng dưới
Cường độ cơn đau sẽ tăng lên, áp lực dồn xuống khiến thắt lưng nhói, buốt, nhất là khi đứng và vận động. Bởi vậy, việc đi lại, đứng ngồi của sản phụ bị hạn chế rất nhiều, không tốt cho quá trình phục hồi sau sinh.
1.2. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng đau lưng sau mổ đẻ
Theo các bác sĩ chuyên khoa, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng đau lưng sau khi thực hiện sinh mổ. Nắm rõ những nguyên nhân này, các mẹ sẽ có phương án cải thiện chính xác, đem lại hiệu quả tốt hơn.
– Cơ thể bắt đầu có sự thay đổi:
Trong thai kỳ, tử cung không ngừng giãn rộng, làm cho các cơ, dây chằng tại vùng bụng cũng giãn ra và yếu đi. Trọng lượng dồn về trước, cột sống phải chịu nhiều áp lực để giữ cân bằng cho cơ thể “đồ sộ” của mẹ. Các cơ bắp tại vùng lưng cũng phải căng cứng và hoạt động nhiều hơn. Vậy nên, sau sinh, khi cơ thể về lại trạng thái ban đầu một cách đột ngột, ảnh hưởng đến quá trình tái tạo của cột sống, các cơ vùng lưng, gây ra triệu chứng đau mỏi, khó chịu.
– Đau do dây chằng bị giãn:
Nội tiết tố thay đổi, hormone relaxin được tiết ra trong thai kỳ khiến cho dây chằng tại khung xương chậu, các khớp và cột sống bị nới lỏng, kém ổn định. Bởi vậy, mọi hoạt động của mẹ bầu, từ đứng, ngồi, cúi, mang vác đồ,… đều trở nên khó khăn hơn.
Sau khi sinh con, dây chằng, các bó cơ và cột sống chưa thể trở lại trạng thái bình thường. Do đó, tình trạng đau lưng sau mổ đẻ là không thể tránh khỏi. Cơn đau sẽ kéo dài tới khi các dây chằng trở nên dẻo dai hơn, cơ bắp phục hồi sức mạnh, các khớp trở nên linh hoạt hơn.
Ngoài ra, trong thời gian mang thai, thai phụ thường hoạt động ít khiến các cơ bắp ngưng trệ. Trở lại trạng thái bình thường, sản phụ được yêu cầu vận động thường xuyên để cơ thể chóng phục hồi. Các cơ bắp hoạt động trở lại sau một thời gian dài, gây cảm giác đau ở những ngày đầu sau sinh.
– Đau do mẹ bị thiếu hụt canxi:
Trong quá trình mang thai, cơ thể của mẹ sẽ tự động bù đắp cho thai nhi những khoáng chất, vitamin còn thiếu. Bởi vậy, nếu không bổ sung những khoáng chất, vitamin này thường xuyên, mẹ sẽ bị thiếu hụt một số chất như vitamin A, B, D, axit folic, photpho, canxi,…
Tình trạng thiếu hụt canxi rất phổ biến trong quá trình mang thai, dẫn đến loãng xương trong thai kỳ và sau sinh. Ngoài ra, lượng canxi ở sản phụ cũng bị thiếu hụt bởi quá trình tiết sữa, cho con bú.
– Tiến hành gây tê tủy sống:
Gây tê tủy sống là thủ thuật đơn giản giúp loại bỏ cảm giác ở nửa thân dưới của mẹ bầu trong quá trình sinh mổ. Thực tế, phương pháp này an toàn với các mẹ và không gây biến chứng sau sinh.
Vùng được tiến hành gây tê nằm ở thắt lưng, vì vậy nhiều sản phụ nhầm tưởng rằng quá trình gây tê tủy sống để lại tác dụng phụ là những cơn đau sau sinh. Tuy nhiên, điều này không hoàn toàn đúng với nhiều trường hợp
Nhiều sản phụ cho rằng đau lưng sau mổ đẻ là do thực hiện gây tê tủy sống, tuy nhiên điều này chưa hoàn toàn đúng
Việc gây tê tủy sống chỉ khiến cho vùng lưng của sản phụ hơi tức nhẹ một chút trong một vài ngày đầu. Nếu xuất hiện tình trạng đau nhiều ngày, đó chỉ có thể do liều lượng thuốc gây tê chưa phù hợp hoặc do kỹ thuật thực hiện của bác sĩ gây tê chưa đúng, dẫn đến việc sản phụ bị đau, khó chịu vùng lưng sau ca sinh mổ.
– Do vận động mạnh hoặc lười vận động sau sinh:
Sau sinh mổ, nhiều phụ nữ thường lười vận động vì vết mổ đẻ gây đau, cản trở sinh hoạt hàng ngày. Mặt khác, cũng có nhiều phụ nữ vì những lý do khác nhau mà vận động mạnh quá sớm.
Khi lười vận động, vận động ít sau đẻ mổ, máu sẽ khó lưu thông, tích tụ và tắc ở vùng chậu, chèn ép dây chằng và các mạch máu tại vùng lưng, dẫn đến tình trạng đau lưng sau đẻ mổ. Bên cạnh đó, những trường hợp vận động mạnh quá sớm sẽ tạo áp lực đột ngột lên các bó cơ, dây chằng, cột sống đang trong giai đoạn phục hồi, dẫn đến những cơn đau thắt, đau buốt và không tốt cho vùng lưng sau này.
– Do sản phụ nhiễm lạnh:
Sau sinh mổ, cơ thể sản phụ đang phục hồi và rất yếu. Bởi vậy, trong thời gian đầu sau sinh, sản phụ cần phải giữ ấm cơ thể, tránh bị nhiễm lạnh, cảm lạnh để tránh tình trạng thừa độ ẩm, đặc biệt là ở các khớp, gây đau vùng lưng.
– Cho bé bú sai tư thế:
Nhiều sản phụ vì quá tập trung vào việc làm thế nào để cho con bú đúng, bé bú không bị nôn, trớ, bú được nhiều,… mà quên đi việc điều chỉnh tư thế của bản thân, tránh cong vẹo cột sống, gây đau nhức vùng lưng.
2. Hiện tượng đau lưng sau đẻ mổ sẽ kéo dài bao lâu?
Với mẹ sau đẻ mổ, sau khi thuốc gây tê hết tác dụng, thời gian mẹ bắt đầu cảm nhận được cơn đau tại vùng lưng là từ 3 đến 6 tiếng sau ca sinh. Thậm chí, có những trường hợp phải qua 3 đến 4 ngày sau ca sinh mới có thể cảm nhận được cơn đau do tác dụng của thuốc.
Thông thường, đau lưng sau mổ đẻ sẽ kéo dài từ vài tháng tới cả năm. Có những mẹ bầu đã từng xuất hiện cảm giác đau lưng trong thai kỳ, từ đó cơn đau dai dẳng theo thời gian, cả sau sinh và trong suốt những tháng năm sau đó, gây ra nhiều bất tiện trong cuộc sống, sinh hoạt hàng ngày.
3. Những cách khắc phục tình trạng đau lưng sau sinh mổ
Để đối diện với những cơn đau, chúng ta thường tìm đến thuốc giảm đau. Tuy nhiên, theo khuyến cáo từ bác sĩ chuyên khoa, sản phụ sau sinh mổ hay sinh thường đều không nên tùy tiện sử dụng bất cứ loại thuốc nào, tránh để ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ, ảnh hưởng đến sức khỏe của bé khi cho con bú.
Bởi vậy, để cải thiện tình trạng đau lưng sau mổ đẻ, các mẹ có thể áp dụng một vài lưu ý sau:
– Nghỉ ngơi thường xuyên và đầy đủ hơn.
– Cho con bú theo tư thế đúng, tránh gặp, cúi người trong thời gian dài, không làm ảnh hưởng đến xương cột sống, cổ và thắt lưng.
– Vận động thường xuyên, khoảng 30 phút mỗi ngày để duy trì sự dẻo dai, linh hoạt của cơ xương khớp, kiểm soát quá trình đàn hồi, căng giãn dây chằng.
Sản phụ bị đau lưng sau quá trình đẻ mổ cần vận động nhẹ nhàng, tránh nằm, ngồi lâu một chỗ để các cơ, dây chằng được kích thích, tăng quá trình lưu thông máu, cải thiện cơn đau
– Cân bằng lại chế độ dinh dưỡng với kẽm, canxi, vitamin các nhóm A, C, D, B,… Ngoài ra, mẹ cần ổn định cân nặng phù hợp với vóc dáng, giảm cơn đau lưng do không còn áp lực dồn nén lên thắt lưng, các bó cơ, dây chằng.
– Để tâm lý luôn được thoải mái, tốt cho quá trình phục hồi của các mẹ.
– Phương pháp massage, kích thích tuần hoàn máu đi khắp cơ thể sẽ giúp củng cố, ổn định sớm vùng lưng, hạn chế những cơn đau, những vấn đề bất thường, hạn chế tái phát ở lần sinh con tiếp theo.
– Thực hiện trị liệu, vật lý trị liệu sau sinh để cải thiện, giảm bớt áp lực lên vùng chậu, cột sống, cơ tại vùng lưng,… Từ đó, các khớp cũng sẽ dẻo dai hơn, linh hoạt hơn, tốt cho sức khỏe sau này.
Khám và kiểm tra kỹ lưỡng tình trạng sức khỏe sau sinh là rất cần thiết để các mẹ có quá trình phục hồi sức khỏe tốt, giảm thiểu, hạn chế ảnh hưởng từ những cơn đau lưng sau mổ đẻ. Các mẹ cũng không nên chủ quan với tình trạng này và cần theo dõi, tìm đến sự hỗ trợ của bác sĩ khi cơn đau trở nên ngày càng khó chịu, cản trở sinh hoạt, cuộc sống cá nhân của chị em.
