Bạn từng cảm thấy nóng rát ở cổ họng sau khi ăn, đặc biệt là vào ban đêm? Triệu chứng này có thể chỉ là hiện tượng tạm thời, nhưng nếu xảy ra thường xuyên, rất có thể bạn đang gặp vấn đề về trào ngược dạ dày. Đừng chủ quan! Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân và cách khắc phục ợ nóng rát cổ để bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa.
Menu xem nhanh:
1. Ợ nóng rát cổ là hiện tượng gì?
Ợ nóng rát cổ là cảm giác bỏng rát khó chịu xuất hiện ở vùng thượng vị, lan lên thực quản và cổ họng. Hiện tượng này thường xảy ra sau khi ăn no hoặc khi nằm, nguyên nhân chính do axit dạ dày trào ngược lên trên, gây kích ứng niêm mạc thực quản.
Triệu chứng đi kèm có thể bao gồm vị chua trong miệng, ho kéo dài, khàn giọng hoặc cảm giác vướng nghẹn. Nếu tình trạng này chỉ xảy ra thoáng qua, nó không quá đáng lo ngại. Tuy nhiên, nếu ợ nóng rát cổ diễn ra thường xuyên, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý trào ngược dạ dày thực quản (GERD). Nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể gây viêm loét thực quản, chít hẹp thực quản hoặc dẫn đến Barrett thực quản – một tình trạng tiền ung thư cần theo dõi sát sao.
Ợ nóng rát cổ là cảm giác bỏng rát khó chịu xuất hiện ở vùng thượng vị, lan lên thực quản và cổ họng.
2. “Điểm mặt” các nguyên nhân gây nóng rát cổ họng
Hiện tượng ợ nóng rát cổ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
2.1. Trào ngược dạ dày thực quản
Khi cơ thắt thực quản dưới hoạt động yếu hoặc mở bất thường, axit dạ dày dễ dàng trào ngược lên trên, gây kích ứng thực quản và dẫn đến cảm giác nóng rát. Nếu không kiểm soát tốt, tình trạng này có thể gây tổn thương niêm mạc thực quản và dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.
2.2. Chế độ ăn uống không hợp lý
Một số thực phẩm có thể làm gia tăng nguy cơ ợ nóng rát cổ, chẳng hạn như:
– Các món ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ hoặc đồ chiên rán.
– Đồ uống có cồn, caffeine như rượu, bia, cà phê.
– Thực phẩm có chứa sô-cô-la, bạc hà vì chúng làm giãn cơ thắt thực quản dưới.
– Ăn quá no hoặc ăn sát giờ đi ngủ khiến dạ dày khó tiêu hóa, làm tăng nguy cơ trào ngược.
2.3. Thói quen sinh hoạt
– Nằm ngay sau khi ăn có thể khiến axit dễ trào ngược lên thực quản.
– Căng thẳng kéo dài làm tăng tiết axit dạ dày, ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa.
– Hút thuốc lá làm suy yếu cơ thắt thực quản dưới, tạo điều kiện thuận lợi cho trào ngược.
2.4. Béo phì, mang thai
Những người thừa cân hoặc phụ nữ đang mang thai có nguy cơ cao bị ợ nóng, do áp lực từ ổ bụng đẩy dạ dày lên cao, khiến axit dễ trào ngược vào thực quản.
2.5. Tác dụng phụ của thuốc
Một số loại thuốc, như thuốc giảm đau chống viêm, thuốc điều trị tăng huyết áp hoặc thuốc giãn cơ, có thể làm giãn cơ thắt thực quản dưới, tạo điều kiện cho axit dạ dày trào ngược.
Hiện tượng ợ nóng rát cổ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau
3. Đặc điểm nhận biết ợ nóng rát cổ
Ợ nóng rát cổ có thể đi kèm với nhiều triệu chứng gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày, bao gồm:
– Cơn nóng rát thường xuất hiện sau khi ăn hoặc khi nằm.
– Vị đắng hoặc chua miệng do axit trào ngược.
– Ho kéo dài, khàn giọng do niêm mạc họng bị kích thích.
– Khó nuốt, đau khi nuốt do viêm thực quản kéo dài.
4. Đo HRM – chẩn đoán chính xác tình trạng ợ nóng
Đo áp lực nhu động thực quản (HRM) là một phương pháp tiên tiến giúp đánh giá chức năng thực quản. Kỹ thuật này đo áp lực dọc theo thực quản, giúp bác sĩ phát hiện rối loạn nhu động và đánh giá hoạt động của cơ thắt thực quản dưới.
Phương pháp này đặc biệt hữu ích với những bệnh nhân có triệu chứng ợ nóng nhưng không phát hiện tổn thương thực thể qua nội soi. Nhờ HRM, bác sĩ có thể xác định chính xác nguyên nhân gây ợ nóng, từ đó xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.
Đo áp lực nhu động thực quản (HRM) là một phương pháp tiên tiến giúp đánh giá chức năng thực quản
5. Các phương pháp khác chẩn đoán tình trạng ợ nóng
5.1. Thăm khám lâm sàng
Bác sĩ sẽ thu thập thông tin về triệu chứng, thói quen ăn uống và sinh hoạt của bệnh nhân để xác định nguyên nhân tiềm ẩn gây ợ nóng rát cổ.
5.2. Nội soi thực quản – dạ dày
Phương pháp này giúp quan sát niêm mạc thực quản, phát hiện tổn thương, viêm loét hoặc các biến chứng như Barrett thực quản.
5.3. Đo pH thực quản 24 giờ
Phương pháp này giúp theo dõi mức độ tiếp xúc của axit với thực quản trong suốt 24 giờ, đánh giá tần suất và mức độ nghiêm trọng của trào ngược.
6. Tầm quan trọng của việc chẩn đoán chính xác. Nên thăm khám ở đâu?
Chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây ợ nóng rát cổ có vai trò quan trọng trong việc điều trị hiệu quả và ngăn ngừa biến chứng như viêm loét thực quản, Barrett thực quản hay ung thư thực quản.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc là một trong những địa chỉ uy tín trong thăm khám và điều trị bệnh lý tiêu hóa. Tại đây, bệnh nhân có thể được chẩn đoán bằng các phương pháp hiện đại như đo áp lực nhu động thực quản HRM và đo pH thực quản 24 giờ, giúp xác định chính xác tình trạng bệnh. Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm cùng hệ thống trang thiết bị tiên tiến, người bệnh có thể yên tâm khi lựa chọn thăm khám tại Thu Cúc.
