Suy tuyến giáp là một tình trạng nơi tuyến giáp không sản xuất đủ lượng hormone cần thiết để duy trì sức khỏe cơ bản của cơ thể. Đây là một vấn đề phổ biến và nếu không được nhận biết và điều trị kịp thời, có thể dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe. Dưới đây là những điều cơ bản về suy tuyến giáp mà bạn cần biết.
Menu xem nhanh:
1. Suy tuyến giáp là gì?
Tuyến giáp, hình dạng như một chiếc bướm, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì cân bằng hormone và chức năng nội tiết trong cơ thể. Cụ thể, tuyến giáp sản xuất các hormone tuyến giáp, đóng góp vào quá trình chuyển hóa, duy trì năng lượng, và điều chỉnh nhiệt độ cơ thể. Khi tuyến giáp không sản xuất đủ hormone, có thể xảy ra tình trạng suy giáp, mang theo những biểu hiện và ảnh hưởng đặc trưng.
Khi nồng độ hormone tuyến giáp giảm xuống mức thấp, cơ thể không nhận được đủ hormone cần thiết để duy trì các chức năng cơ bản. Điều này dẫn đến một loạt các triệu chứng như lạnh, mệt mỏi, rụng tóc, khô da,…
Bệnh suy giáp có liên quan đến gen. Vì vậy nếu như mắc căn bệnh này bạn nên thông báo v khuyến khích người thân trong gia đình thực hiện tầm soát định kỳ. Điều này giúp phát hiện sớm và quản lý tình trạng một cách hiệu quả.
Suy giáp không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe cơ thể mà còn tác động đến tâm lý và chất lượng cuộc sống. Việc hiểu rõ về cơ chế của tình trạng này và quy trình nhận diện sẽ giúp mọi người duy trì sức khỏe tốt nhất cho tuyến giáp và toàn bộ cơ thể.
Suy tuyến giáp khiến người bệnh khó chịu
2. Nguyên nhân gây suy tuyến giáp
Suy giáp là một tình trạng nơi tuyến giáp không sản xuất đủ hormone tuyến giáp, và điều này có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến:
2.1. Bệnh tự miễn gay suy tuyến giáp
Hệ thống miễn dịch trong cơ thể có thể nhầm lẫn tế bào tuyến giáp và tấn công chúng, gây suy giáp. Viêm tuyến giáp Hashimoto và viêm tuyến giáp xơ teo thường là kết quả của quá trình này, thường xuyên xuất hiện ở phụ nữ.
2.2. Phẫu thuật cắt bỏ tuyến giáp
Phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp, thường được thực hiện trong trường hợp nhân tuyến giáp, ung thư tuyến giáp, hoặc bệnh Basedow, có thể dẫn đến suy giáp.
2.3. Điều trị bức xạ gây suy tuyến giáp
Các liệu pháp như iốt phóng xạ (I-131) dùng trong điều trị bệnh Basedow hoặc xạ trị cho ung thư đầu-cổ có thể ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp, gây ra suy giáp.
2.4. Suy giáp bẩm sinh
Một số trẻ mới sinh ra không có tuyến giáp hoặc có tuyến giáp không hoạt động đúng cách.
2.5. Viêm tuyến giáp
Viêm tuyến giáp do tự miễn dịch hoặc nhiễm virus có thể gây ra suy giáp. Viêm tuyến giáp có thể khiến tuyến giáp hoạt động quá mức trước khi giảm sức mạnh, dẫn đến suy giáp.
2.6. Thuốc ảnh hưởng đến tuyến giáp
Một số loại thuốc như amiodarone, lithium, interferon alpha, và interleukin-2 có thể ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp, dẫn đến suy giáp.
2.7. Lượng I-ốt không cân đối
Cả thiếu hụt và thừa hụt i-ốt đều có thể gây suy giáp. I-ốt là yếu tố cần thiết để tạo ra hormone tuyến giáp, và lượng nhiều hoặc ít đều có thể tạo ra sự mất cân bằng.
Lượng I- ốt không cân đối gây suy giáp
2.8. Tổn thương tuyến yên
Nếu tuyến yên bị tổn thương, chẳng hạn như do khối u, bức xạ, hoặc phẫu thuật, có thể làm giảm chức năng của tuyến giáp.
2.9. Rối loạn hiếm gặp
Những rối loạn như amyloidosis, sarcoidosis, hay bệnh huyết sắc tố có thể tác động xấu đến tuyến giáp và gây suy giáp.
3. Cách nhận biết người bệnh suy tuyến giáp
Suy giáp không thể nhìn thấy bằng mắt thường, nhưng có một số dấu hiệu và phương pháp giúp nhận biết tình trạng này:
3.1. Triệu chứng lâm sàng
– Mệt mỏi: Một trong những triệu chứng phổ biến nhất của suy giáp là mệt mỏi không lý do, thậm chí sau những đêm ngủ đủ giấc.
– Giảm trí nhớ: Khả năng tập trung và trí nhớ giảm, làm ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc và hoạt động học tập.
– Sợ lạnh: Người bệnh suy giáp thường cảm thấy lạnh, đặc biệt là ở cổ và tay.
– Da khô và tóc rụng: Suy giáp có thể làm khô da và gây rụng tóc.
– Nhịp tim chậm: Nhịp tim giảm, dẫn đến cảm giác hồi hộp và mệt mỏi thậm chí khi làm những công việc nhẹ nhàng.
3.2. Tiền sử phẫu thuật và điều trị
– Nếu bạn hoặc người thân đã phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp, có thể tương lai sẽ mắc các bệnh về suy giáp.
– Điều trị bằng bức xạ có thể ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp.
– Sử dụng các loại thuốc như amiodarone, lithium, interferon alpha, interleukin-2 có thể gây ra suy giáp.
– Nếu trong gia đình có người mắc các bệnh lý về tuyến giáp, đó có thể là yếu tố tăng nguy cơ suy giáp.
– Nếu kết quả xét nghiệm TSH (hormone kích thích tuyến giáp) tăng và FT4 (thyroxine) giảm, đó có thể là dấu hiệu suy giáp. Xét nghiệm máu là phương pháp quan trọng để chẩn đoán suy giáp.
Nếu bạn hoặc người thân của bạn có những dấu hiệu nêu trên, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được kiểm tra và chẩn đoán chính xác. Nhận biết sớm và điều trị suy giáp sẽ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và ngăn chặn các biến chứng nghiêm trọng.
4. Cách điều trị suy tuyến giáp
Suy giáp mặc dù không thể chữa khỏi, nhưng bệnh có thể được kiểm soát và cải thiện chất lượng cuộc sống thông qua các biện pháp điều trị hiệu quả. Dưới đây là những phương pháp chính để đối phó với suy giáp:
4.1. Thuốc thay thế hormone giáp
– Sử dụng thuốc thyroxine tổng hợp theo yêu cầu của bác sĩ, để thay thế lượng hormone tuyến giáp cần thiết.
– Bổ sung thuốc điều trị suy tuyến giáp theo chỉ định của bác sĩ nếu cần thiết và sau khi đã thử nghiệm lượng T4 mà không có sự cải thiện đầy đủ.
Bổ sung thuốc điều trị suy giáp theo chỉ định của bác sĩ
4.2. Điều chỉnh liều lượng hormone
– Kiểm tra định kỳ nồng độ TSH để điều chỉnh liều lượng hormone tuyến giáp phù hợp.
– Tránh sử dụng liều lượng quá cao, để ngăn chặn tình trạng cường giáp không mong muốn.
4.3. Theo dõi thai kỳ và các tình huống đặc biệt
– Theo dõi nồng độ hormone khi mang thai và khi sử dụng các loại thuốc ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ thyroxine.
– Kiểm tra nồng độ TSH thường xuyên đối với trẻ em để ngăn chặn tình trạng chậm phát triển trí tuệ và còi cọc.
4.4. Khám sức khỏe định kỳ
– Thực hiện các xét nghiệm máu định kỳ để theo dõi mức TSH, FT4 và FT3.
– Kiểm tra sức khỏe tổng quát và nhận biết sớm các vấn đề liên quan.
Một chế độ điều trị toàn diện và tham khảo ý kiến bác sĩ là chìa khóa để kiểm soát suy tuyến giáp và duy trì một cuộc sống khỏe mạnh.
