Hiện nay, ung thư đại tràng là một trong những loại ung thư có tỷ lệ mắc cao, thường tiến triển âm thầm và khó phát hiện ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, nếu được nhận biết sớm qua các dấu hiệu cảnh báo đặc trưng, cơ hội điều trị thành công sẽ tăng lên đáng kể. Vậy làm thế nào để phát hiện sớm các triệu chứng K đại tràng? Hãy cùng tìm hiểu những dấu hiệu cần đặc biệt lưu ý để bảo vệ sức khỏe của bạn và người thân.

1. Ung thư đại tràng là gì?

Ung thư đại tràng là một loại ung thư phổ biến, xảy ra tại đại tràng – đoạn dài nhất của ruột già, và ảnh hưởng đến cả nam lẫn nữ. Đại tràng được cấu tạo bởi nhiều lớp mô, trong đó ung thư thường khởi phát từ lớp niêm mạc – lớp tế bào lót bên trong. Nếu không được phát hiện sớm và kịp thời điều trị, các tế bào ung thư có thể xâm lấn dần ra các lớp sâu hơn như lớp cơ và lớp thanh mạc (lớp ngoài cùng của thành đại tràng).

Ung thư đại tràng là một loại ung thư phổ biến, xảy ra tại đại tràng – đoạn dài nhất của ruột già, và ảnh hưởng đến cả nam lẫn nữ

2. Những dấu hiệu cảnh báo và cách phòng ngừa bệnh lý

2.1. Triệu chứng lâm sàng cảnh báo sớm ung thư đại tràng

Rối loạn tiêu hóa kéo dài

Ung thư đại trực tràng có thể biểu hiện qua nhiều triệu chứng liên quan đến hệ tiêu hóa. Một số biểu hiện thường gặp bao gồm hơi thở có mùi, ợ nóng, ợ chua, cảm giác đau tức vùng bụng cả trước và sau bữa ăn. Tình trạng đau âm ỉ hoặc đau quặn có thể là biểu hiện của rối loạn tiêu hóa do nhiễm khuẩn, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo sự xuất hiện của khối u tại dạ dày hoặc ruột. Bệnh nhân thường bị chán ăn, đầy bụng, khó tiêu, cảm thấy vùng bụng trên quanh rốn căng tức, ăn uống kém ngon miệng. Khi các triệu chứng này kéo dài, cơ thể sẽ trở nên mệt mỏi và sụt cân. Ngoài ra, bệnh nhân có thể đi tiêu nhiều lần trong ngày với triệu chứng giống bệnh lị.

Sụt cân bất thường

Nếu cân nặng giảm nhanh chóng mà không liên quan đến chế độ ăn kiêng hay luyện tập, bạn cần cảnh giác. Đây có thể là dấu hiệu của nhiều loại ung thư, đặc biệt là ung thư đường tiêu hóa như đại tràng hay dạ dày.

Rối loạn đại tiện kéo dài

Do đại tràng là nơi đào thải phân trong hệ tiêu hóa, nên khi có bệnh lý ác tính, người bệnh dễ gặp tình trạng đi ngoài thất thường, lúc táo bón, lúc tiêu chảy kéo dài. Triệu chứng thường gặp bao gồm đau quặn, mót rặn, phân nhầy lẫn máu, phân nát hoặc có hình dạng bất thường như hình lá lúa, do phân phải đi qua khối u. Người bệnh thường cảm thấy chưa đi hết phân dù đã đại tiện xong.

Phân mỏng hoặc hẹp

Kích thước phân thay đổi cũng là dấu hiệu đáng lưu ý. Phân mỏng như bút chì hoặc dẹt bất thường có thể do bị cản trở bởi một khối u trong đại tràng.

Có máu trong phân

Tình trạng đi ngoài ra máu, máu đỏ tươi nhỏ giọt hoặc phủ trên phân là dấu hiệu phổ biến. Ở giai đoạn muộn, bệnh nhân có thể bị sa trực tràng, gầy yếu toàn thân, số lần đi ngoài tăng lên, xen kẽ táo bón và tiêu chảy. Tuy nhiên, cần phân biệt với bệnh trĩ hoặc nứt hậu môn, bởi chảy máu trong các bệnh này thường là máu tươi. Trong ung thư trực tràng, máu thường kèm theo dịch nhầy do tổn thương niêm mạc ung thư bị viêm.

Mệt mỏi và suy nhược

Đây là biểu hiện khá điển hình nhưng dễ bị bỏ sót. Tình trạng kiệt sức kéo dài dù đã nghỉ ngơi có thể bắt nguồn từ thiếu máu do mất máu kéo dài qua phân. Người bệnh nhanh chóng suy nhược mà không rõ lý do.

Dấu hiệu dễ nhận biết khi ung thư đại tràng đã tiến triển

Trong các giai đoạn muộn, một số người bệnh có thể sờ thấy khối u dưới da vùng bụng, xuất hiện vàng da hoặc bụng ngày càng to hơn.

Tình trạng đau âm ỉ hoặc đau quặn có thể là biểu hiện của rối loạn tiêu hóa do nhiễm khuẩn, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo sự xuất hiện của khối u tại dạ dày hoặc ruột

2.2. Đâu là các phương pháp phòng ngừa ung thư đại tràng hiệu quả?

Ung thư đại tràng thường khởi phát từ các polyp lành tính – những tổn thương nhỏ có hình dạng giống khối u, có thể có hoặc không có cuống. Mặc dù polyp không phải là ung thư, nhưng nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, chúng có thể phát triển thành ung thư sau một thời gian dài.

Một trong những cách hiệu quả nhất để phòng ngừa K đại tràng là kiểm tra định kỳ đại trực tràng. Thông qua nội soi, các polyp có khả năng tiến triển thành ung thư có thể được phát hiện và loại bỏ từ sớm, ngay cả khi người bệnh chưa có triệu chứng gì. Việc tầm soát này giúp ngăn ngừa ung thư trước khi nó hình thành, do đó được coi là biện pháp phòng bệnh chủ động và hiệu quả nhất.

Bên cạnh đó, chế độ dinh dưỡng hợp lý đóng vai trò quan trọng trong việc phòng tránh bệnh. Việc tiêu thụ quá nhiều thịt đỏ (như thịt bò, thịt cừu), đặc biệt nếu dùng dưới dạng chiên, nướng, hoặc các sản phẩm chế biến sẵn như thịt xông khói, xúc xích, dăm bông… sẽ làm tăng nguy cơ mắc K đại tràng.

Ngược lại, một chế độ ăn giàu chất xơ với nhiều rau xanh và trái cây sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh. Chất xơ không chỉ giúp tăng cường bài tiết acid folic mà còn kết hợp với các chất có khả năng gây ung thư, hỗ trợ loại bỏ chúng ra khỏi ruột nhanh hơn thông qua việc giảm thời gian phân tồn đọng. Ngoài ra, chất xơ còn giúp cân bằng môi trường trong đại tràng, giảm độ pH và thúc đẩy sản sinh các acid béo chuỗi ngắn cùng các chất chống oxy hóa có lợi.

Một số yếu tố khác cũng góp phần làm tăng nguy cơ K đại tràng mà bạn nên tránh, bao gồm việc sử dụng rượu bia và hút thuốc lá. Những chất này không chỉ liên quan đến ung thư phổi và tim mạch mà còn được xác định là yếu tố nguy cơ nghiêm trọng của K đại tràng ở cả nam và nữ, đặc biệt khi sử dụng đồng thời.

Cuối cùng, duy trì hoạt động thể chất đều đặn cũng là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Thói quen vận động, tập luyện thể thao thường xuyên giúp cải thiện chức năng tiêu hóa và giảm đáng kể nguy cơ mắc K đại tràng.

Một chế độ ăn giàu chất xơ với nhiều rau xanh và trái cây sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh

Phát hiện sớm các dấu hiệu cảnh báo ung thư đại tràng là yếu tố then chốt giúp tăng khả năng điều trị hiệu quả và cải thiện tiên lượng sống. Đừng chủ quan với những thay đổi bất thường của cơ thể, đặc biệt là các triệu chứng liên quan đến tiêu hóa. Hãy thăm khám định kỳ và thực hiện tầm soát K đại tràng đúng thời điểm, nhất là khi bạn thuộc nhóm nguy cơ cao. Sức khỏe là vốn quý – hãy chủ động bảo vệ ngay từ hôm nay!