Nếu nhận biết sớm các dấu hiệu của tai biến mạch máu não, sẽ giúp giảm nguy cơ tử vong cũng như hạn chế tối đa các di chứng do tai biến mạch máu não gây ra như liệt vận động, rối loạn ngôn ngữ, suy giảm nhận thức, … Đọc bài viết sau để biết các dấu hiệu của tai biến mạch máu não gồm những gì?
Menu xem nhanh:
1. Đối tượng nào cần lưu ý dấu hiệu của tai biến mạch máu?
Tai biến mạch máu não có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, không phân biệt giới tính. Tuy nhiên, các đối tượng thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ cao bị tai biến mạch máu não sau đây, cần lưu ý về các dấu hiệu nhận biết sớm tai biến mạch máu:
Người mắc bệnh động mạch vành: xơ vữa động mạch là nguyên nhân chính (chiếm gần 70%) trường hợp đột quỵ do thiếu máu não. Người dễ mắc bệnh xơ vữa động mạch với các yếu tố nguy cơ như: uống bia, rượu nhiều; hút thuốc lá; thức khuya thường xuyên; mất ngủ; dư cân béo phì; thiếu máu não thoáng qua; stress trong thời gian dài; ăn nhiều nội tạng và các đồ ăn nhanh, dư cân béo phì,… Hiện nay, rất nhiều người trẻ đang mắc phải tình trạng này, đây cũng là một trong những lý do khiến tỷ lệ đột quỵ ở giới trẻ tăng cao.
Người có tiền sử cao huyết áp: cao huyết áp là “hung thủ” gây ra nhiều bệnh trong đó có tai biến mạch máu não. Khi huyết áp tăng cao, khiến tim phải làm việc co bóp mạnh bơm máu lên não với áp lực tăng mạnh, dễ gây vỡ (đứt) mạch máu não.
Người mắc bệnh tiểu đường: bệnh tiểu đường là thủ phạm gây hàng loạt biến chứng nguy hiểm ở gan, thận, mắt, bàn chân tiểu đường, cho đến các mạch máu não, biến chứng thần kinh như hôn mê,… và có thể gây tai biến mạch máu não.
Tăng huyết áp dễ gây xơ vữa động mạch làm tăng nguy cơ đột quỵ não.
Người bị rung nhĩ
Rung nhĩ là một bệnh lý về rối loạn nhịp tim, dễ hình thành cục máu đông di chuyển lên não gây tắc mạch máu não, cản trở dòng máu lên não và dẫn tới đột quỵ.
Người huyết áp thấp
Huyết áp thấp khiến lưu lượng máu lên não bị giảm đáng kể, khiến các tế bào thần kinh bị thiếu hụt oxy và các chất dinh dưỡng để nuôi dưỡng và dẫn đến “chết” các tế bào thần kinh.
Người bị dị dạng mạch máu não
Có những người ngay từ khi sinh ra mạch máu não đã bị dị dạng, thường gặp là phình mạch máu não. Khi mạch máu não bị phình ra, dọa vỡ, nếu vỡ thật máu sẽ tràn mô não lân cận hủy hoại các tế bào thần kinh dẫn đến đột quỵ (tai biến mạch máu não).
Người từng bị chấn thương đầu
Sau tai nạn nhiều người bị chấn thương ở vùng đầu. Mỗi lần thời tiết thay đổi lại thường cảm thấy đau, nhức – điều này là do vùng đầu bị chấn thương ít nhiều khiến sọ não cũng như mạch máu não bị ảnh hưởng (giãn ra, mất đàn hồi như ban đầu). Khi thời tiết thay đổi hay có sự tác động tâm lý hoặc vật lý nào đó lên vùng từng bị chấn thương dễ khiến mạch máu não bị vỡ hoặc dứt gây tai biến mạch máu não dạng vỡ mạch.
Người bị thoái hóa đốt sống cổ
Thoái hóa đốt sống cổ gây chèn ép 2 động mạch máu lưu thông máu lên não ở vùng cổ, khiến các tế bào não bị thiếu hụt oxy và các chất dinh dưỡng gây tai biến mạch máu não.
Ngoài ra, người cao tuổi, người có người thân bị tai biến mạch máu não (yếu tố di truyền) cũng có nguy cơ cao hơn so với bình thường.
2. Các dấu hiệu của tai biến mạch máu não
Đột quỵ hay tai biến mạch máu não thường đến đột ngột, diễn biến nhanh chóng. Nếu thấy các dấu hiệu của tai biến mạch máu não này, bạn tuyệt đối không nên chủ quan hay đi thăm khám ngay:
– Cảm giác tê yếu tay, chân, nặng hơn là bị liệt một nửa người.
– Cơ bắp các chi bị co cứng, dẫn đến khả năng vận động bị hạn chế.
– Đau đầu, chóng mặt dữ dội, cơ thể bị mất thăng bằng không thể di chuyển hoặc vận động theo ý muốn.
– Miệng bị méo mó, giọng nói đột nhiên biến đổi, nói ngọng, thường xuyên nói những từ vô nghĩa hoặc thậm chí mất chức năng ngôn ngữ.
– Trí nhớ bị rối loạn, suy giảm trí nhớ và nhận thức.
Tai biến mạch máu não có biểu hiện đột ngột và diễn biến nhanh chóng, cần cấp cứu kịp thời.
3. Đột quỵ ngày càng trẻ hóa
Theo thống kê của Tổ chức Đột quỵ Mỹ cho biết:
– Tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ tuổi tăng 44% trong 10 năm qua.
– Khoảng 15% người bị đột quỵ có độ tuổi dao động từ 18 – 45 tuổi.
– Tỷ lệ đột quỵ ở nam giới cao gấp 4 lần nữ giới.
Theo một nghiên cứu khác đã ghi nhận, tình trạng đau đầu mất ngủ làm tăng nguy cơ cấp cứu về đột quỵ lên đến khoảng 54%. Đặc biệt, nguy cơ đột quỵ tăng gấp 8 lần khi người trẻ độ tuổi từ 18-34 bị mất ngủ kéo dài.
Đột quỵ ở người trẻ thường bắt nguồn từ các yếu tố nguy cơ như lối sống thiếu khoa học (lười vận động, lạm dụng bia rượu, hút thuốc lá, thức khuya,…), cơ thể stress kéo dài, đau đầu thường xuyên, mất ngủ liên tục…
Các yếu tố trên khiến cơ thể sản sinh nhiều gốc tự do làm tổn thương lớp nội mạc mạch máu và dần dần làm xuất hiện các mảng xơ vữa và cục huyết khối, khiến lòng mạch thu hẹp và cản trở máu đến não. Nếu thời gian bị tắc nghẽn càng lâu, tế bào thần kinh tại các vùng não không được cung cấp oxy và dưỡng chất sẽ càng trở nên suy yếu hoặc chết đi, dẫn đến đột quỵ.
Đột quỵ ngày càng phổ biến ở giới trẻ do các thói quen xấu như thức khuya, ngủ ít, uống nhiều bia rượu, lười vận động, ăn mặn,…
4. Phòng ngừa nguy cơ đột quỵ ở người trẻ
Xây dựng thói quen sinh hoạt lành mạnh như tích cực tập thể dục thể thao, hạn chế sử dụng thức ăn nhanh, các thực phẩm chế biến sẵn, bỏ thuốc lá, hạn chế sử dụng bia rượu, chất kích thích.
Thiết lập thời gian nghỉ ngơi, làm việc hợp lý, tránh tình trạng stress, mất ngủ kéo dài
Khám sức khỏe định kỳ tầm soát sớm các yếu tố nguy cơ để điều trị kịp thời.
Nếu gia đình có tiền sử về tim mạch như mạch máu, tăng đông máu nên được tư vấn bởi bác sĩ chuyên khoa để sàng lọc loại trừ yếu tố nguy cơ.
Hệ lụy nghiêm trọng nhất của đột quỵ chính là tử vong. Nếu được cấp cứu kịp thời, người bệnh có thể hồi phục nhưng vẫn sẽ mắc một số biến chứng hậu đột quỵ.
