Ung thư da là một trong những loại ung thư phổ biến trên thế giới, chiếm khoảng 33% tổng số ca ung thư được chẩn đoán hàng năm. Điều này khiến cho việc tìm hiểu về bệnh lý này trở nên cực kỳ quan trọng. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về ung thư da, từ nguyên nhân, triệu chứng cho đến cách phòng ngừa.
Menu xem nhanh:
1. Tổng quan về bệnh lý ung thư da
1.1. Bệnh ung thư da là gì?
Căn bệnh ung thư da xảy ra do sự tăng trưởng bất thường của các tế bào da. Các tế bào da bình thường phân chia một cách kiểm soát để duy trì cấu trúc và chức năng của da. Tuy nhiên, khi các tế bào da trải qua các biến đổi gen không kiểm soát, chúng có thể trở thành tế bào ung thư.
Thông thường các tế bào da sẽ phát triển theo trình tự: Các tế bào mới phát triển đẩy các tế bào trưởng thành ra các lớp ngoài, khi bị đẩy lên lớp trên cùng, các tế bào già sẽ chết đi và bong.
Bệnh lý ung thư ở da này thường được chia là 3 loại chính:
– Ung thư biểu mô tế bào đáy.
– Ung thư tế bào hắc tố da.
Khi các tế bào da trải qua các biến đổi gen không kiểm soát, chúng có thể trở thành tế bào ung thư.
1.2. Nguyên nhân gây ra bệnh lý ung thư ở da
– Tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời: Trong tia nắng mặt trời có chứa nhiều tia UVA và UVB – Nguyên nhân hàng đầu gây ung thư da. Các tế bào da bình thường phân chia một cách kiểm soát để duy trì cấu trúc và chức năng của da. Tuy nhiên, khi các tế bào da trải qua các biến đổi gen không kiểm soát, chúng có thể trở thành tế bào ung thư.
– Sử dụng thuốc ức chế miễn dịch: Bệnh lý ung thư này có thể thứ phát sau khi người bệnh được thực hiện ghép tạng, suy giảm hệ miễn dịch, HIV hoặc sử dụng corticoid kéo dài.
– Di truyền trong gia đình: Đối với những trường hợp người bệnh có anh, chị em mắc ung thư về da thì tỷ lệ mắc cao gấp 2 – 3 lần người bình thường.
– Thói quen hút thuốc: Với người thường xuyên hút thuốc lá có nguy cơ mắc ung thư biểu mô tế bào vảy cao hơn 20% so với người không sử dụng thuốc lá.
– Bệnh bạch tạng: Người mắc bệnh bạch tạng có nguy cơ mắc ung thư rất cao do không có khả năng chống nắng.
– Nhiễm virus HPV: Người bị nhiễm virus HPV có nguy cơ mắc ung thư biểu mô tế bào vảy cao hơn so với người bình thường.
– Tiếp xúc với hóa chất: Có một số hóa chất gây bệnh ung thư ở da khi có tiếp xúc lâu với nhựa, than đá, nhựa đường, dầu nhờn, thuốc trừ sâu, diệt cỏ…
1.3. Các triệu chứng để nhận biết căn bệnh ung thư da
Từng loại bệnh ung thư về da sẽ có những dấu hiệu và triệu chứng nhận biết riêng.
Ung thư biểu mô tế bào đáy:
– Thường gặp ở vùng mũi, má, thái dương và mặt.
– Bệnh khởi phát thường là những vết loét nhỏ, đáy nhẵn, bờ nông, mặt đáy giãn mao mạch, vảy đóng mỏng, có thể nhiễm màu đen (dễ nhầm lẫn với ung thư hắc tố).
– Các vết loét thường xuất phát từ nốt ruồi, mụn cơm và nốt xơ da nhiễm sắc.
– Vết loét này thường phát triển chậm, có bờ đều lan và phá hủy theo bề mặt da.
– Loại ung thư này thường không di căn hạch và không di căn xa.
Ung thư biểu mô tế bào vảy:
– Thường gặp ở vùng da đầu và xuất phát trên nền sẹo cũ (như sẹo bỏng).
– Khối u sần sùi, bề mặt mủn nát, dễ chảy máu.
– Thường di căn hạch ở các khu vực: Vùng chẩm, vùng cổ, hạch dưới cằm, hạch trước tai, dưới hàm…
Ung thư tế bào hắc tố da:
– Có thể phát triển ở bất kỳ đâu trên cơ thể (vùng da bình thường hoặc nốt ruồi lành tính), có thể ở cả vùng da không tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
– Xuất hiện các mảng màu nâu lớn với các đốm sậm màu (lòng bàn tay, lòng bàn chân, đầu ngón tay, ngón chân)
– Nốt ruồi bị thay đổi về màu sắc, kích thước hoặc chảy máu.
– Có những tổn thương nhỏ với đường viện không đều và xuất hiện màu đỏ, hồng, trắng, xanh lam hoặc đen.
– Các tổn thương tăng sắc tố có cảm giác đau ngứa.
Tùy vào từng dạng của ung thư mà sẽ có những triệu chứng bệnh khác nhau
2. Tác động của bệnh ung thư ở da đối với sức khỏe
Khi mắc bệnh lý ung thư ở da có hiểu hiện rõ ràng trên bề mặt da sẽ giúp người bệnh nhanh chóng phát hiện các dấu hiệu và điều trị kịp thời. Nhưng có nhiều trường hợp người bệnh chủ quan, chăm sóc không đúng cách dẫn tới nhưng hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe và thẩm mỹ.
– Ung thư biểu mô tế bào đáy: Có một số trường hợp loét sâu để lộ bội nhiễm, xương mặt và nề đỏ xung quanh.
– Ung thư biểu mô tế bào vảy: Khối u tiến triển nhanh, lan và loét theo bề mặt nông, có thể xâm lấn vào xương sọ, bội nhiễm và biến dạng nghiêm trọng.
– Ung thư tế bào hắc tố da: Khối u phát triển nhanh xâm lấn xuống lớp sâu vào cơ và xương.
3. Cách để phòng ngừa bệnh hiệu quả
Để phòng ngừa bệnh lý này, cần lưu ý một số vấn đề như:
– Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh mặt trời và không nên tắm nắng trong khoảng từ 10 – 16 giờ.
– Đối với người làm việc ngoài trời cần trang bị bảo hộ đầy đủ (mũ, nón, áo dài tay hoặc ô che nắng.
– Với các phương pháp làm đẹp như tắm trắng sẽ làm mất lớp sừng trên da, các tế bào non phải tiếp xúc với ánh nắng và yếu tố có hại từ môi trường nên dễ mắc các bệnh về da.
– Môi trường làm việc có tiếp xúc với phóng xạ, hóa chất cần thực hiện tốt an toàn trong lao động.
– Thường xuyên vệ sinh da sạch sẽ và chủ động thăm khám sức khỏe định kỳ nhằm phát hiện, điều trị kịp thời các triệu chứng viêm nhiễm trên da.
Để phòng ngừa biến chứng bệnh nguy hiểm nên phòng bệnh từ sớm giúp điều trị bệnh hiệu quả hơn
Ung thư da là một căn bệnh nguy hiểm nhưng nếu được phát hiện và điều trị kịp thời có thể chữa khỏi bệnh hoàn toàn. Tuy nhiên, việc phòng ngừa là cách tốt nhất để tránh mắc phải bệnh lý này. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào của ung thư, hãy đi khám ngay lập tức để được can thiệp kịp thời. Cùng TCI chủ động bảo vệ sức khỏe của của bản thân và của xã hội!
