Theo chuyên gia, thủy đậu vô hại trong hầu hết các trường hợp. Tuy nhiên, vẫn tồn tại khả năng thủy đậu tiến triển đến viêm thận, viêm cầu thận, viêm não, viêm màng não,… Tức là vẫn tồn tại những nguy hiểm nhất định khi trẻ bị thủy đậu. Vậy, bệnh thủy đậu có lây không? Nếu có thì phải làm sao để ngăn ngừa bệnh? Đọc bài viết sau của Thu Cúc TCI để biết câu trả lời.
Menu xem nhanh:
1. Bệnh thủy đậu có lây không?
1.1. Nguyên nhân bệnh thủy đậu
Được biết, thủy đậu hay trái rạ khởi phát do virus Varicella – Zoster xâm nhập và phát triển tại niêm mạc đường hô hấp và tế bào biểu mô. Người bệnh thủy đậu một khi đã khỏi thì miễn nhiễm với bệnh cả đời. Tuy nhiên, vì cơ thể vẫn tiềm ẩn virus Varicella – Zoster nên khi người bệnh suy giảm miễn dịch, sang chấn tâm lý,…, virus Varicella – Zoster có thể tái hoạt động, làm người bệnh bị Zona thần kinh.
1.2. Đường lây bệnh thủy đậu
Vì có nguyên nhân phát sinh là virus nên câu trả lời cho câu hỏi “bệnh thủy đậu có lây không” là bệnh thủy đậu có lây. Bệnh lây mạnh vào khoảng giao mùa giữa xuân và hè, thông qua dịch tiết đường hô hấp. Sự lây nhiễm thủy đậu từ người bệnh sang người không bệnh có thể là trực tiếp, cũng có thể là gián tiếp. Trong đó, một số phương thức lây nhiễm thủy đậu trực tiếp và gián tiếp cụ thể chúng ta có là:
– Trực tiếp: Người không bệnh hít phải dịch tiết đường hô hấp trong không khí người bệnh ho hoặc hắt hơi ra. Người không bệnh tiếp xúc thân mật như ôm, hôn người bệnh,…
– Gián tiếp: Người không bệnh cầm/nắm/sờ/chạm vào đồ vật dính dịch tiết đường hô hấp người bệnh rồi vô tình đưa tay lên sờ/chạm mắt/mũi/miệng.
1.3. Phòng ngừa bệnh thủy đậu
Khả năng lây nhiễm của thủy đậu là cực kỳ dữ dội. Tuy nhiên, thủy đậu có thể phòng ngừa 100%, bởi bệnh đã có vắc xin từ lâu. Cụ thể, vắc xin thủy đậu có liệu trình tiêm như sau: Mũi 1: Tiêm khi trẻ đủ 1 tuổi. Mũi 2: Trẻ 1 – 13 tuổi, tiêm cách mũi 1 tối thiểu 3 tháng. Trẻ đủ 13 tuổi: Tiêm cách mũi 1 ít nhất 1 tháng.
Trong trường hợp chưa tiêm vắc xin, những khuyến cáo sau bố mẹ cần ghi nhớ và thực hiện nghiêm túc để phòng ngừa thủy đậu cho trẻ:
– Không nên: Để trẻ tiếp xúc gần gũi với người bệnh. Để trẻ đến nơi đã ghi nhận ca bệnh thủy đậu.
– Nên: Vệ sinh sạch sẽ tay trẻ nhiều lần trong ngày bằng các sản phẩm khử khuẩn. Tiêm vắc xin trong 3 ngày nếu trẻ vô tình tiếp xúc gần gũi với người bệnh,…
2. Làm thế nào để nhận biết trẻ có bị lây nhiễm thủy đậu hay không?
Thủy đậu có 4 giai đoạn phát triển: Ủ bệnh (10 – 14 ngày khi nhiễm virus), khởi phát, toàn phát và lui bệnh. Nếu trẻ bị lây thủy đậu, bố mẹ có thể dễ dàng nhận biết thông qua nhiều dấu hiệu. Tuy nhiên, không dấu hiệu nào trong số chúng có thể giúp bố mẹ nhận biết thủy đậu ở giai đoạn sớm nhất – giai đoạn ủ bệnh. Bởi ở giai đoạn này, thủy đậu không biểu hiện rõ ràng. Thủy đậu ở 3 giai đoạn còn lại sẽ có triệu chứng như sau:
– Giai đoạn khởi phát: Trẻ sốt, đau đầu, đau cơ – xương – khớp, nổi hạch tai, phát ban, mệt mỏi,…
– Giai đoạn toàn phát: Bên cạnh các triệu chứng sốt, đau đầu, đau cơ – xương – khớp, nổi hạch tai, mệt mỏi,…, trẻ còn mọc mụn nước trên nền những ban đỏ đã có từ giai đoạn khởi phát. Những mụn nước này mọc ở mặt trước rồi mọc ở tay, chân và thân.
– Giai đoạn lui bệnh: Khi bước vào giai đoạn lui bệnh, dịch mụn nước chuyển từ màu trong suốt sang màu vàng rồi mụn nước vỡ và đóng vảy. Sau 1 – 3 tuần, vảy bong, để lại các dát màu hồng, có thể lõm hoặc không.
3. Bị lây thủy đậu, có nguy hiểm không?
Nếu trẻ bị lây thủy đậu, bố mẹ cũng đừng quá lo lắng. Thủy đậu là một bệnh truyền nhiễm lành tính, hầu hết các trường hợp đều có thể tự khỏi mà không cần can thiệp y tế. Tuy nhiên, ngay cả thế, bố mẹ cũng tuyệt đối không được hoàn toàn chủ quản. Bởi dù ít nhưng thủy đậu vẫn có thể tiến triển đến một số biến chứng phiền toái. Những biến chứng ấy là: Nhiễm trùng tại chỗ; viêm não, viêm màng não (có thể xuất hiện sau mụn nước 1 tuần, thường đi kèm sốt cao, rối loạn tri giác, rung giật nhãn cầu, co giật, hôn mê,…); viêm tai giữa, viêm thanh quản (xảy ra khi mụn nước mọc tại các khu vực này vỡ và bị nhiễm trùng); viêm phổi (nếu có thì biến chứng này sẽ xuất hiện vào ngày thứ 3 – 5 giai đoạn khởi phát với các dấu hiệu ho nhiều, ho ra máu, khó thở, đau tức ngực,…); viêm thận, viêm cầu thận cấp (biểu hiện của biến chứng là tiểu ra máu,…).
4. Làm thế nào để điều trị cho trẻ bị lây thủy đậu?
Khi nghi ngờ trẻ bị lây thủy đậu, bố mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín gần nhất ngay. Tại đó, nếu chuyên gia chẩn đoán xác định tình trạng thủy đậu ở trẻ là nặng, có nguy cơ biến chứng, trẻ sẽ được chỉ định nhập viện điều trị. Nếu chuyên gia chẩn đoán xác định tình trạng thủy đậu ở trẻ là nhẹ, trẻ sẽ được chỉ định điều trị tại nhà, dưới sự chăm sóc của bố mẹ.
Mặc dù vậy, việc điều trị thủy đậu cũng chỉ có thể là cho trẻ sử dụng thuốc hạn chế triệu chứng, hỗ trợ quá trình tự xử lý thủy đậu của cơ thể trẻ. Bởi tương tự các bệnh truyền nhiễm khác, bệnh thủy đậu chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Theo đó, các thuốc hạn chế triệu chứng có thể kể đến trong trường hợp này là: Thuốc hạ sốt, thuốc giảm đau, thuốc kháng Histamin giảm ngứa, thuốc bôi tại chỗ chống nhiễm trùng (ví dụ như Xanh Methylen),…
Nếu trẻ điều trị thủy đậu tại nhà, bố mẹ cần ghi nhớ và thực hiện các khuyến cáo trong chăm sóc trẻ như sau: Tắm/lau người nhẹ nhàng thường xuyên cho trẻ để loại bỏ virus và các tác nhân tiêu cực khác từ môi trường. Khi tắm/lau người, tuyệt đối không sử dụng nước lạnh, cũng không sử dụng nước quá nóng. Lựa chọn quần áo rộng, mềm, thấm hút mồ hôi cho trẻ để hạn chế nguy cơ vỡ mụn nước. Không gãi mụn nước để không làm mụn nước vỡ và lan tỏa tổn thương. Cách ly trẻ chủ động. Đặc biệt, cho trẻ tái khám lập tức, khi các dấu hiệu biến chứng xuất hiện.
Phía trên là câu trả lời cho câu hỏi “bệnh thủy đậu có lây không“. Nếu còn băn khoăn, liên hệ ngay Thu Cúc TCI để được giải đáp chi tiết mọi thắc mắc, bố mẹ nhé!