Ung thư đường ruột, một trong những loại ung thư phổ biến trong nhóm bệnh ung thư đường tiêu hóa, là mối đe dọa lớn với sức khỏe cộng đồng. Đáng tiếc, nhiều bệnh nhân phát hiện bệnh khi ung thư đã ở giai đoạn muộn, dẫn đến khó khăn trong điều trị và tiên lượng xấu. Bài viết này sẽ giúp tìm hiểu các triệu chứng ung thư đường ruột và những biện pháp giúp phát hiện sớm nhằm nâng cao cơ hội chữa trị.
Menu xem nhanh:
1. Tổng quan về ung thư đường ruột
Ung thư đường ruột là bệnh lý ác tính, xuất hiện khi có sự phát triển bất thường của các tế bào ở ruột non, ruột già, trực tràng. Tùy vào vị trí xuất phát, ung thư đường ruột có thể được chia thành ung thư ruột non và ung thư ruột già, trong đó ung thư đại trực tràng là loại phổ biến nhất.
Nguyên nhân gây ung thư đường ruột hiện vẫn chưa được xác định rõ, nhưng các yếu tố nguy cơ có thể bao gồm: tuổi tác, yếu tố di truyền, tiền sử gia đình có người mắc ung thư, và lối sống không lành mạnh. Đặc biệt, chế độ ăn uống giàu chất béo, ít chất xơ, tiêu thụ nhiều rượu bia và đồ ăn chế biến sẵn được cho là những yếu tố nguy cơ chính. Ngoài ra, những người từng mắc các bệnh lý đường ruột, viêm loét dạ dày – tá tràng, polyp đường ruột hoặc vi khuẩn HP cũng có nguy cơ cao hơn.
Chế độ ăn uống không lành mạnh có thể là nguyên nhân dẫn tới ung thư
2. Các triệu chứng ung thư đường ruột phổ biến
Dù ung thư đường ruột có thể xuất hiện mà không biểu hiện rõ ràng trong giai đoạn đầu, nhưng một số dấu hiệu cảnh báo dưới đây nếu được nhận biết sớm có thể giúp phát hiện bệnh ở giai đoạn còn dễ điều trị.
2.1 Đau bụng thường xuyên
Đau bụng không rõ nguyên nhân, xảy ra lặp đi lặp lại, có thể là triệu chứng ung thư đường ruột. Đặc biệt, những cơn đau xuất hiện khi ruột có sự co bóp bất thường do tế bào ung thư xâm lấn hoặc do sự phát triển của khối u làm cản trở quá trình tiêu hóa. Đau bụng do ung thư thường không rõ nguyên nhân và có xu hướng kéo dài. Nếu đau bụng kéo dài và không thuyên giảm dù đã dùng thuốc, đó có thể là một dấu hiệu bất thường cần chú ý.
2.2 Đầy hơi và khó tiêu
Đầy hơi là triệu chứng phổ biến ở người bị ung thư đường ruột. Cảm giác đầy hơi thường không xuất phát từ chế độ ăn mà liên quan đến sự thay đổi của hệ vi sinh vật đường ruột do các tế bào ung thư tăng sinh. Người bệnh có thể cảm thấy bụng căng, khó chịu, và không giảm đi dù đã thử các biện pháp giảm đầy hơi thông thường. Tình trạng này nếu đi kèm với các triệu chứng khác như đau bụng, táo bón, có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư.
2.3 Thiếu máu
Thiếu máu thường xuyên và không có nguyên nhân rõ ràng có thể là một triệu chứng quan trọng cảnh báo ung thư đường ruột. Khối u trong đường ruột có thể gây chảy máu nhẹ nhưng liên tục, dẫn đến thiếu máu mãn tính. Nếu thấy cơ thể liên tục mệt mỏi, yếu đuối, hoa mắt, chóng mặt mà không giải thích được lý do, hãy lưu ý thăm khám để xác định nguyên nhân.
2.4 Đại tiện khó, có máu trong phân
Một trong những triệu chứng rõ rệt nhất của ung thư đường ruột là thay đổi trong thói quen đi đại tiện. Khối u có thể gây xuất huyết, dẫn đến máu lẫn trong phân. Bệnh nhân cũng có thể gặp tình trạng táo bón, tiêu chảy kéo dài hoặc đi ngoài són tiêu. Đặc biệt, nếu phân có màu đỏ tươi hoặc đen kèm với các triệu chứng đau bụng, đây là dấu hiệu cần được kiểm tra gấp.
2.5 Buồn nôn và nôn mửa
Buồn nôn, nôn mửa thường xuyên mà không giải thích được nguyên nhân có thể là dấu hiệu ung thư đường ruột. Khi khối u phát triển, nó có thể gây tắc nghẽn, làm ứ trệ thực phẩm, gây cảm giác buồn nôn. Nếu tình trạng này xuất hiện dai dẳng, người bệnh có thể sụt cân, suy nhược, dẫn đến mất nước và các rối loạn điện giải nguy hiểm.
Khi thấy những bất thường về tiêu hóa kéo dài, người bệnh nên đến cơ sở y tế để thăm khám sớm
2.6 Sút cân không rõ nguyên nhân
Sút cân đột ngột và không rõ nguyên nhân là một trong những dấu hiệu ung thư đường ruột phổ biến. Quá trình tiêu hóa kém hiệu quả, chán ăn do buồn nôn, tiêu chảy kéo dài và thiếu máu có thể dẫn đến sút cân nhanh chóng. Đây là dấu hiệu quan trọng, đặc biệt nếu kèm theo các triệu chứng tiêu hóa khác.
3. Làm thế nào để phát hiện sớm ung thư đường ruột?
Để phát hiện sớm các triệu chứng ung thư đường ruột, mọi người cần lưu ý một số biện pháp sau:
3.1 Thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ
Đối với những người có nguy cơ cao, chẳng hạn như người có tiền sử gia đình mắc ung thư, người trên 50 tuổi hoặc có bệnh lý nền về đường ruột, việc kiểm tra sức khỏe định kỳ là cần thiết. Các xét nghiệm như nội soi đại tràng, xét nghiệm phân và xét nghiệm máu giúp phát hiện những bất thường trong đường ruột và kịp thời phát hiện ung thư từ sớm.
3.2 Theo dõi triệu chứng tiêu hóa bất thường
Nếu có từ hai dấu hiệu trở lên như đau bụng kéo dài, đầy hơi, đại tiện ra máu, người bệnh cần lưu ý để phát hiện và thăm khám sớm. Các xét nghiệm hình ảnh như chụp CT, MRI, siêu âm, cùng với nội soi đại tràng, có thể giúp phát hiện những khối u trong đường ruột và xác định được mức độ xâm lấn của ung thư.
Buồn nôn là triệu chứng ung thư đường ruột phổ biến
4. Phòng bệnh bằng chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh
Phòng ngừa ung thư đường ruột có thể bắt đầu từ những thay đổi nhỏ trong chế độ ăn uống và lối sống hàng ngày. Một số thói quen tốt để bảo vệ đường ruột bao gồm:
Ăn nhiều rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu chất xơ: Các thực phẩm như ngũ cốc nguyên hạt, rau lá xanh, quả bơ, và cà rốt rất giàu chất xơ, giúp hỗ trợ hoạt động tiêu hóa, giảm nguy cơ mắc ung thư.
Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đồ chiên xào và thịt đỏ: Những thực phẩm này khi tiêu thụ quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ ung thư đường ruột.
Tránh đồ uống có cồn và đồ uống có ga: Những đồ uống này có thể làm tăng nguy cơ rối loạn tiêu hóa và gây viêm loét niêm mạc đường ruột.
Không nên ăn quá nhiều đồ muối chua: Các thực phẩm lên men có thể chứa các hợp chất không có lợi cho đường ruột nếu tiêu thụ với số lượng lớn.
Duy trì thói quen tập thể dục đều đặn và ngủ đủ giấc: Hoạt động thể chất giúp tăng cường hệ miễn dịch và giữ cho đường ruột khỏe mạnh.
Kết luận
Ung thư đường ruột là căn bệnh nguy hiểm nhưng nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, tiên lượng có thể tốt hơn. Việc nhận biết sớm các triệu chứng ung thư đường ruột, cùng với duy trì lối sống lành mạnh và kiểm tra sức khỏe định kỳ, là “chìa khóa” để ngăn bệnh hiệu quả.
