Tình trạng u nang buồng trứng tuổi dậy thì đang có xu hướng ngày càng gia tăng trong thời gian gần đây. Căn bệnh tưởng chứng như chỉ người trưởng thành và phụ nữ tiền mãn kinh mới mắc phải thì nay đã xuất hiện nhiều hơn ở các bạn gái tuổi dậy thì. Bệnh nếu không được phát hiện và điều trị từ sớm sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản trong tương lại.
Menu xem nhanh:
1. U nang buồng trứng ở thanh thiếu niên – Tình trạng đáng báo động
Nhiều người từ trước đến giờ vẫn lầm tưởng u nang buồng trứng chỉ gặp ở phụ nữ trưởng thành từ 30 tuổi trở lên, tuy nhiên thực tế cho thấy rất nhiều bạn trẻ, đặc biệt là các em gái trong độ tuổi dậy thì nhưng lại không được phát hiện và điều trị sớm, hầu hết các trường hợp nhập viện khi khối u đã phát triển lớn, buộc phải phẫu thuật cắt bỏ khối u.
Gần đây nhất một bé gái 15 tuổi nhập viện tại Thu Cúc TCI do gặp dấu hiệu đau tức vùng bụng, bụng chướng và có xu hướng to lên trong khoảng nửa tháng nay. Bệnh nhân đến khám và được chẩn đoán có khối u nang buồng trứng kích thước lớn chiếm gần hết khoang bụng. Trước đó, một bệnh nhân nữ 19 tuổi đến từ Hải Phòng cũng nhập viện trong tình trạng cấp cứu, sau khi siêu âm phát hiện khối u nang buồng trứng khổng lồ lên tới 10cm. Điều đáng nói là cả 2 trường hợp trên đều là những bệnh nhân ở độ tuổi vị thành niên, chưa lập gia đình, song vào viện khi khối u đã phát triển lớn, các bác sĩ khoa Phụ sản của Thu Cúc TCI đã phải rất cân nhắc khi lựa chọn biện pháp phẫu thuật – là phương án tối ưu nhất cho người bệnh vào lúc đó.
Theo các bác sĩ sản khoa, u nang buồng trứng là những khối u có chứa dịch bên trong hoặc phía trên bề mặt của buồng trứng một cách bất thường. U nang buồng trứng đa số xuất hiện ở những phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ hoặc tiền mãn kinh. Chính vì thế, nhiều bạn nữ trẻ chưa lập gia đình hoặc các bậc cha mẹ có con trong độ tuổi dậy thì thường chủ quan khi nhắc đến bệnh lý này và chưa có sự quan tâm nhất thiết đến sức khỏe sinh sản của con gái ở trong thời kỳ này. Với sự phát triển và diễn tiến âm thầm trong thời kỳ đầu của bệnh, các dấu hiệu rất mơ hồ khiến cho người bệnh không dễ nhận ra, khi triệu chứng rõ ràng hơn thì u nang buồng trứng đã ở giai đoạn nguy hiểm, có thể chèn ép vào các khu vực xung quay, dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và làm mẹ trong tương lai, thậm chí u nang buồng trứng còn đe dọa đến tính mạng người bệnh nếu không được phát hiện từ sớm.
2. Nguyên nhân – Biểu hiện khi mắc u nang buồng trứng ở trẻ vị thành niên
2.1 Nguyên nhân dẫn đến u nang buồng trứng tuổi dậy thì
Theo tổng kết của các chuyên gia, u nang buồng trứng ở trẻ vị thành niên có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân. Trong số đó có 1 số nguyên nhân thường gặp dưới đây:
– Do nang trứng phát triển không toàn diện
Ở độ tuổi dậy thì, các bé gái sẽ có sự thay đổi về nội tiết cũng như thay đổi về tâm sinh lý mạnh nhất. Điều này có thể đi kèm cùng với các bệnh lý kèm theo. Trong đó có tình trạng nang trứng phát triển không đầy đủ, khi nang trứng không được hoàn thiện sẽ làm cản trở quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng, trở nên khiếm khuyết dẫn đến sự phát triển mạnh mẽ vượt ngưỡng bình thường của thể vàng, tạo điều kiện cho u nang buồng trứng hình thành và phát triển.
– Do thay đổi nội tiết tố ở tuổi vị thành niên
Sự thay đổi nội tiết tố ở giai đoạn tuổi dậy thì cũng là 1 trong những tác nhân hình thành nên u nang buồng trứng. Ở giai đoạn đầu của tuổi dậy thì, các bạn nữ sẽ đối mặt với tình trạng xáo trộn và mất cân bằng hormone khiến cho cơ thể luôn mệt mỏi, tâm sinh lý thay đổi dẫn đến kinh nguyệt không đều. Tình trạng này có thể khiến cho hệ miễn dịch bị suy yếu, vi khuẩn có hại sẽ có điều kiện để xâm nhập và “mở đường” cho khối u nang phát triển.
– Mắc u nang buồng trứng do yếu tố di truyền từ mẹ sang con
Theo kết quả thống kê, nếu trong gia đình bé gái từng có mẹ hoặc chị gái có tiền sử mắc u nang buồng trứng thì nguy cơ mắc u nang buồng trứng sẽ cao hơn các trẻ khác bởi ngay từ trong thời kỳ mang thai, trẻ đã bị ảnh hưởng từ nội tiết tố của người mẹ. Trong trường hợp mẹ bị u nang buồng trứng, mầm bệnh có thể truyền trực tiếp sang cho con, ở tuổi dậy thì, những thay đổi từ cơ thể và nội tiết tố sẽ khiến cho khối u phát triển to lên.
– Mắc u nang buồng trứng do chế độ dinh dưỡng không lành mạnh
Giai đoạn dậy thì là thời kỳ mà cơ thể có sự tăng trưởng và trao đổi chất mạnh mẽ. Vì vậy trẻ sẽ có cảm giác mau đói hơn và dung nạp khá nhiều lượng thức ăn mỗi ngày. Trong giai đoạn này, trẻ sẽ bị hấp dẫn bởi các loại đồ ăn nhanh, chế biến sẵn, đồ chiên rán, đây là nguyên nhân khiến trẻ tăng cân, dậy thì sớm và mắc u nang buồng trứng.
2.2 Những dấu hiệu u nang buồng trứng tuổi dậy thì
Ở phụ nữ, một chu kỳ kinh nguyệt thông thường sẽ kéo dài từ 4 – 7 ngày, nhưng khi có sự bất thường, chu kỳ kinh nguyệt có thể sẽ kéo dài lên đến 10 ngày. Ngoài ra, mạch máu của nang trứng nếu bị vỡ thường sẽ không có dấu hiệu báo trước, chỉ khi những cơn đau bụng cấp tính xuất hiện, lúc này u nang đã bị xuất huyết.
Trong những năm đầu của tuổi dậy thì, u nang buồng trứng sẽ không có biểu hiện rõ rệt mà diễn tiến một cách âm thầm, ít có triệu chứng, thi thoảng chỉ xuất hiện một vài cơn đau bụng lâm râm dưới vùng rốn. Khi khối u nang có sự gia tăng về kích thước thì có thể sờ thấy được do kết cấu thành bụng ở lứa tuổi này còn khá mỏng. Các trường hợp còn lại có thể được tình cờ phát hiện qua khám sức khỏe định kỳ hoặc qua siêu âm.
Ngoài ra, một số trẻ gái khác sẽ có biểu hiện rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, dậy thì sớm, chân tay mọc nhiều lông, ria mép đậm hơn, bụng dưới đau âm ỉ hoặc đau thành từng cơn. Đặt biệt còn đi kèm một số triệu chứng khác như khó tiểu, hai chân phù nề….
3. Biện pháp phòng ngừa u nang buồng trứng tuổi dậy thì
Để phòng ngừa u nang buồng trứng ở độ tuổi dậy thì các bậc phụ huynh nên chủ động theo dõi sát sao sức khỏe của con ngay khi các con bắt đầu xuất hiện kinh nguyệt. Ngoài ra, cha mẹ có thể tham khảo một số lời khuyên để phòng ngừa u nang buồng trứng ở độ tuổi vị thành niên như sau:
– Xây dựng cho con một thói quen sinh hoạt lành mạnh, điều độ, tập thể dục hàng ngày, tuy nhiên nên tránh vận động quá sức của con
– Giờ giấc nghỉ ngơi đầy đủ, không nên thức khuya và nên giữ tinh thần lạc quan, vui vẻ, tích cực
– Xây dựng thực đơn ăn uống phù hợp với thể trạng của con, hạn chế dung nạp các loại đồ ăn nhanh, chế biến sẵn, nước uống có gas, tránh tăng cân đột ngột.
– Mẹ nên cho con thăm khám phụ khoa định kỳ 6 tháng một lần để sớm phát hiện u nang buồng trứng cũng như các bệnh lý phụ khoa khác.
– Ngoài ra, bé gái ở độ tuổi dậy thì có những thay đổi nhất định về tâm sinh lý, mẹ nên dành thời gian trò chuyện với con hằng ngày, quan tâm nhiều hơn đến sức khỏe tinh thần của con, bởi bản thân trẻ khi có biểu hiện mắc u nang buồng trứng, có thể xuất hiện các cơn đau âm ỉ nhưng vẫn âm thầm chịu đựng vì e ngại, hoặc do con chưa có đủ kiến thức để nhận biết bệnh. Vì vậy các bậc phụ huynh nên quan tâm hơn đến con để sớm phát hiện và không để lại hậu quả ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của con trong tương lai.
Trên đây là những thông tin liên quan đến bệnh u nang buồng trứng tuổi dậy thì, nếu có bất kỳ thắc mắc nào, quý khách hàng hãy liên hệ tới Thu Cúc TCI để được giải đáp và tư vấn chi tiết!