Trào ngược dạ dày gây nghẹt mũi là một tình trạng khi nội dung của dạ dày, chủ yếu là acid dạ dày và thức ăn, trào ngược lên hệ tiêu hóa và vào ống họng và mũi thay vì duy trì ở dạ dày. Điều quan trọng là trào ngược dạ dày là một tình trạng cần được chẩn đoán và điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa hoặc chuyên khoa tai mũi họng.
Menu xem nhanh:
1. Vì sao trào ngược dạ dày gây nghẹt mũi?
Tình trạng trào ngược dạ dày gây nghẹt mũi (laryngopharyngeal reflux – LPR) là một dạng của bệnh trào ngược dạ dày-ống họng (GERD), mà acid dạ dày và các chất từ dạ dày trào ngược lên thực quản và hệ tiêu hóa thay vì duy trì ở dạ dày. Khi acid và chất này tiếp xúc với niêm mạc họng, mũi, và các vùng hô hấp khác, nó có thể gây ra các triệu chứng như nghẹt mũi, viêm họng, ngứa họng, và khàn tiếng. Dưới đây là các nguyên nhân cụ thể và cơ chế mà trào ngược dạ dày gây nghẹt mũi:
1.1. Cơ thắt thực quản yếu là nguyên nhân trào ngược dạ dày gây nghẹt mũi
Cơ thắt thực quản dưới là một cơ bắp ở đáy thực quản, có nhiệm vụ ngăn acid dạ dày và thức ăn không trào ngược lên thực quản và hệ tiêu hóa. Nếu cơ thắt này hoạt động yếu hoặc không đóng chặt, acid dạ dày có thể dễ dàng trào ngược lên hệ tiêu hóa, tiếp tục vào niêm mạc họng và mũi.
1.2. Tăng tiết acid dạ dày là nguyên nhân trào ngược dạ dày gây nghẹt mũi
Một số người có sản xuất acid dạ dày quá nhiều, điều này có thể do thức ăn, dấu vết vi khuẩn H. pylori, stress, thuốc kháng dạ dày, và yếu tố khác. Sự tăng tiết acid tạo điều kiện cho acid trào ngược lên thực quản và các vùng hô hấp.
1.3. Đặc điểm cá nhân
Một số người có cơ địa dễ bị trào ngược dạ dày hơn do các yếu tố di truyền hoặc khả năng cơ thể không kiểm soát được dạ dày hiệu quả.
Khi acid dạ dày và các chất trào ngược tiếp xúc với niêm mạc mũi và họng, chúng gây tổn thương và viêm nhiễm, dẫn đến triệu chứng nghẹt mũi, viêm họng, ngứa họng, và khàn tiếng. Điều quan trọng là phát hiện và điều trị trào ngược dạ dày kịp thời để ngăn ngừa các tác động tiêu cực đối với sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Thông qua việc điều trị đúng cách, tình trạng này có thể được kiểm soát và giảm triệu chứng.
3. Các triệu chứng của trào ngược dạ dày gây nghẹt mũi
3.1. Trào ngược dạ dày gây nghẹt mũi và viêm xoang
Viêm xoang là một bệnh lý liên quan đến niêm mạc trong các xoang cạnh mũi. Nó gây ra tăng tiết chất nhầy trong niêm mạc xoang và tắc nghẽn xoang. Nguyên nhân chính của viêm xoang bao gồm nhiễm trùng, dị ứng, và sự hoạt động mạnh mẽ của tuyến nhầy niêm mạc xoang. Tuy nhiên, trào ngược dạ dày cũng có thể góp phần vào việc gây ra viêm xoang theo các cách sau:
– Acid dạ dày trào ngược lên mũi họng tác động với acid hệ thống nhầy trong mũi, gây viêm nhiễm trong niêm mạc mũi. Acid này có thể làm phù nề niêm mạc mũi và tắc nghẽn lỗ thông mũi xoang, dẫn tới viêm xoang.
– Niêm mạc mũi phù nề có thể gây hiện tượng ứ đọng dịch trong khoang mũi, làm giảm oxy trong khoang mũi. Giảm áp suất này có thể làm cho niêm mạc mũi bị đổ dày và tăng tiết, góp phần vào viêm xoang.
– Vi khuẩn Helicobacter pylori (HP) trong dạ dày có thể lẫn với acid dạ dày và trào ngược lên mũi. HP theo acid dịch vị lên và gây nhiễm trùng đường hô hấp và viêm xoang.
– Trào ngược dạ dày gây tổn thương niêm mạc mũi và niêm mạc xoang mũi, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn gây hại xâm nhập và gây ra viêm xoang.
3.2. Trào ngược dạ dày gây ngạt mũi và ho
Khi acid dạ dày trào ngược vào thanh quản, nó có thể kích thích cơ chế phản xạ đường hô hấp dưới. Đây là một phản xạ tự nhiên của cơ thể để loại bỏ các yếu tố gây hại ra khỏi đường hô hấp.
Phân biệt cơn ho do trào ngược dạ dày và cơn ho thông thường có thể dựa trên các triệu chứng sau:
– Cơn ho kéo dài thường trên một tháng và có tần suất tăng lên theo thời gian.
– Vùng cổ họng bị sưng đỏ và có cảm giác bị nghẹn khi nuốt.
– Cơn ho thường xảy ra sau khi ăn hoặc vào ban đêm, đặc biệt khi đang nằm.
– Cảm giác nóng rát ở giữa ngực, sau xương ức.
– Khàn giọng và khàn tiếng, đặc biệt vào buổi sáng.
3.3. Trào ngược dạ dày gây phù nề
Viêm họng và phù nề họng là bệnh lý đường hô hấp gây viêm nhiễm và phù nề ở niêm mạc vùng họng. Nguyên nhân có thể bao gồm nhiễm trùng, tiếp xúc với hóa chất, hoặc thay đổi thời tiết. Tuy nhiên, viêm họng và phù nề họng cũng có thể do việc trào ngược acid dạ dày lên cổ họng gây ra. Một số triệu chứng có thể xác định nếu viêm họng và phù nề họng có nguyên nhân từ trào ngược dạ dày bao gồm:
– Cảm giác nghẹt thở ở cổ họng.
– Ho dai dẳng, kéo dài và kéo theo thời gian.
3.4. Trào ngược dạ dày gây viêm thanh quản
Trào ngược dạ dày có thể gây tổn thương và viêm thanh quản. Một số triệu chứng của viêm thanh quản do trào ngược dạ dày bao gồm:
– Mất giọng và khàn tiếng.
– Cảm giác vướng và nóng rát ở cổ họng do kích ứng.
– Ho dai dẳng thường xuyên.
– Niêm mạc cổ họng có thể dày lên và sản xuất chất nhầy, có thể có vị chua hoặc đắng.
3.5. Trào ngược gây biến chứng khác ở tai mũi họng khác
Trào ngược dạ dày cũng có thể gây ra một số biến chứng khác đối với hệ tiêu hóa và hô hấp, bao gồm:
– Hen suyễn: Một số người bệnh trào ngược dạ dày có thể trải qua các triệu chứng giống hen suyễn, bao gồm khó thở, viêm phế quản, và ho.
– Giãn phế quản: Trào ngược dạ dày liên quan đến giãn phế quản, là sự mở rộng của ống phế quản dưới tác động của acid dạ dày và thức ăn trào ngược. Điều này có thể gây khó thở và viêm phế quản.
– Viêm phế quản: Trào ngược acid dạ dày cũng có thể gây viêm phế quản, một tình trạng viêm nhiễm niêm mạc ống phế quản.
– Viêm amidan: Trào ngược dạ dày có thể gây viêm amidan do tác động tiếp xúc liên tục với acid dạ dày.
– Carcinoma (ung thư): Một số nghiên cứu đã đề cập đến mối liên quan giữa trào ngược dạ dày và nguy cơ phát triển ung thư thanh quản và đường tiêu hóa.
4. Thực hiện thăm khám và chẩn đoán đúng bệnh trào ngược dạ dày thực quản
Hệ thống Y tế Thu Cúc TCI triển khai thực hiện các kỹ thuật thăm dò rối loạn vận động và chức năng đường tiêu hóa gồm có:
– Đo áp lực và nhu động thực quản độ phân giải cao HRM là tiêu chuẩn vàng chẩn đoán các rối loạn vận động thực quản.
– Đo pH trở kháng thực quản 24h là tiêu chuẩn vàng chẩn đoán xác định bệnh lý trào ngược dạ dày thực quản.
Trong trường hợp bạn bị ợ hơi, ợ chua, nuốt khó, nuốt vướng, nghẹn khi ăn hoặc điều trị nội khoa bằng thuốc chống trào ngược nhưng không khỏi thì cần thực hiện thăm khám để được chẩn đoán đúng bệnh và tiến hành điều trị đúng phác đồ.
Nói chung, trào ngược dạ dày gây nghẹt mũi là tình trạng có thể gây ra nhiều biến chứng và triệu chứng khác nhau liên quan đến hệ tiêu hóa và hô hấp. Việc theo dõi và điều trị kịp thời dưới sự hướng dẫn của một chuyên gia y tế là quan trọng để ngăn ngừa các tác động tiêu cực đối với sức khỏe của người bệnh. Liên hệ hotline 0936 388 288 để được tư vấn chi tiết.